Sau 7 năm (2001-2007) phấn đấu nỗ lực của các cấp, các ngành và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, quy mô, mạng lưới trường lớp các ngành học, bậc học đã phát triển rộng khắp, mạng lưới trường lớp mầm non tiểu học đã phủ kín các thôn bản; trường THCS đã phủ kín tất cả các xã tạo điều kiện thu hút trẻ trong độ tuổi tới trường. Cơ sở vật chất trường học, đội ngũ cán bộ giáo viên được tăng cường cơ bản đáp ứng được yêu cầu dạy và học bậc THCS.

Tính đến thời điểm 31/12/2007, toàn tỉnh có 9/9 huyện, thị, thành phố đạt và duy trì chuẩn quốc gia phổ cập giáo dục THCS, 172/180 xã, phường, thị trấn được công nhận đạt chuẩn quốc gia PCGDTHCS, đạt tỷ lệ 95,6%. Trong đó có thị xã nghĩa Lộ, huyện Trấn Yên, huyện Văn Yên đạt 100%, các huyện, thị, thành phố còn lại đều đạt trên 90%.
 
Đoàn đã tiến hành kiểm tra công tác PCGDTHCS tại 9 đơn vị cấp huyện; kiểm tra hồ sơ của 93/180 đơn vị cấp xã, phường, thị trấn và kiểm tra trực tiếp 9 đơn vị: xã Sơn Thịnh (Văn Chấn), xã Nga Quán (Trấn Yên), xã Ngòi A ( Văn Yên), xã Phú Thịnh (Yên Bình), xã Yên Thắng (Lục Yên), xã Bản Công (Trạm Tấu), thị trấn Mù Cang Chải (Mù Cang Chải), phường Đồng Tâm (thành phố Yên Bái) và đối chiếu phiếu điều tra của 86 hộ gia đình với 128 đối tượng trong độ tuổi.

Sau 3 ngày làm việc, Đoàn kiểm tra của Bộ Giáo dục - Đào tạo đã có kết luận: tỉnh Yên Bái đã duy trì được chuẩn PCGDTH- CMC, PCGDTHĐĐT; tổng số trẻ em dưới 6 tuổi 12.605, số trẻ em 6 tuổi vào lớp 1 là 12.318, đạt tỷ lệ 97,7%; tổng số trẻ em trong độ tuổi 11- 14 tuổi là 61.397, số trẻ em trong độ tuổi 11-14 tuổi đã tốt nghiệp tiểu học là 58.442, đạt tỷ lệ 95,2%; tổng số trẻ em tốt nghiệp tiểu học là 13.906, số trẻ em tốt nghiệp tiểu học vào lớp 6 là 13.088, đạt tỷ lệ 94,1%.

Về phổ cập giáo dục trung học cơ sở: tổng số đối tượng học lớp 9 là 15.887, số đối tượng tốt nghiệp lớp 9 là 15.620, đạt tỷ lện 98,3%; tổng số đối tượng từ 15-18 tuổi là 69.904, số có bằng tốt nghiệp THCS (2 hệ) là 59.709, đạt tỷ lệ 85,4%. Về đơn vị: xã, phường, thị trấn đạt chuẩn là 172/180, đạt tỷ lệ 95,6%; số huyện, thị, thành phố đạt chuẩn là 9/9, đạt tỷ lệ 100%. 

Đối chiếu với tiêu chuẩn quy định tại Quyết định số 26/2001/QĐ-BGD&ĐT ngày 5/7/2001 của Bộ Giáo dục- Đào tạo, tỉnh Yên Bái đã đủ điều kiện để công nhận đạt chuẩn quốc gia PCGDTHCS tại thời điểm kiểm tra. Đoàn kiểm tra của Bộ đã đề nghị Ban chỉ đạo tỉnh Yên Bái tổ chức hoàn thiện các hồ sơ theo yêu cầu của Đoàn kiểm tra, báo cáo về Ban chỉ đạo quốc gia PCGDTHCS xem xét, công nhận tỉnh Yên Bái đạt chuẩn PCGDTHCS tại thời điểm thang 12/2007.

       Ngọc Sơn