Chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) đã thực sự đi vào cuộc sống và đạt được những kết quả quan trọng. Nhận thức và hành động của toàn xã hội trong việc thực hiện KHHGĐ và chăm sóc sức khỏe sinh sản được nâng cao, góp phần quan trọng vào kết quả thực hiện mục tiêu giảm sinh và nâng cao chất lượng dân số. Quy mô gia đình nhỏ ngày càng được chấp nhận rộng rãi, tốc độ gia tăng dân số tự nhiên giảm, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai ngày càng tăng, tỷ lệ người dân được hưởng lợi từ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản - KHHGĐ ngày càng cao, đặc biệt là người dân ở các xã vùng cao, vùng sâu còn nhiều khó khăn.

Dân số trung bình của toàn huyện năm 2004 là 100.028 người, đến năm 2007 là 103.765 người. Như vậy, mỗi năm dân số huyện Lục Yên tăng bình quân 934 người, bằng số dân trung bình của xã vùng cao Khai Trung. Kết quả giảm sinh trong 3 năm gần đây giảm chậm: năm 2005 đạt 0,5%o/0,5%o chỉ tiêu kế hoạch; năm 2007 đạt 0,8%o/0,35%o chỉ tiêu kế hoạch. Tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên cũng giảm chậm: năm 2005 là 1,28%, năm 2007 là 1,14%.

Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tiếp tục giảm nhưng không đồng đều. Nhiều xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn ở mức khá cao. Năm 2007, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở xã Phúc Lợi là 15,15%; xã Tân Lập là 15,22%; xã Khánh Hòa là 12,7%, xã Tô Mậu là 12%, xã Trung Tâm là 11,49%...

Trong khi đó, tỷ lệ nam giới chấp nhận thực hiện các biện pháp tránh thai rất thấp, chỉ đạt gần 10%; tư tưởng muốn có nhiều con, trọng nam, khinh nữ vẫn còn khá đậm nét trong suy nghĩ của người dân, nhất là khu vực đồng bào dân tộc Dao, tình trạng tảo hôn, kết hôn không đăng ký, mang thai ngoài ý muốn vẫn còn cao. Đây thực sự là thách thức, cản trở lớn đối với mục tiêu giảm sinh, hạ thấp tỷ lệ tăng dân số tự nhiên của huyện trong những năm tới.

Minh Tuấn