Đối với vùng cao, tình trạng trẻ em phải lao động sớm trước tuổi cần được quan tâm thì vấn đề trẻ bị lạm dụng tình dục lại rất nhức nhối ở vùng thấp.

Bà Đinh Thị Chi - cán bộ chuyên trách dân số xã Hán Đà (Yên Bình) thật sự đau xót khi kể về trường hợp cháu gái H, 13 tuổi bị một người ngoại tỉnh lợi dụng để thực hiện hành vi đồi bại. Hay như câu chuyện khiến không ít người phẫn nộ trước hành vi mất nhân tính của người cha dượng tại tổ 27B, phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái đã liên tục trong ba năm hành hạ, ngược đãi và lạm dụng tình dục với người con riêng của vợ từ khi cháu mới 10 tuổi. Rồi nhiều những câu chuyện khác cho thấy, do thiếu sự quản lý, giáo dục của gia đình, để con tự do sống trong môi trường có quá nhiều cạm bẫy và cám dỗ nên đã phạm pháp khi tuổi đời còn rất trẻ. Câu chuyện của bị cáo M tại xã Tân Đồng (Trấn Yên) là một ví dụ.

Mới 16 tuổi, thay vì chăm chỉ học tập thì M lại đua đòi, ham chơi theo chúng bạn cộng với sự buông lỏng quản lý của gia đình cùng tác động xấu của các loại văn hóa phẩm đồi trụy đã khiến M phải ra trước vành móng ngựa với tội hiếp dâm trẻ em.

Mới đây, tại thị trấn Thác Bà (Yên Bình), bà C, 52 tuổi đã gửi đơn lên Công an huyện tố cáo ông H, ngoài 50 tuổi về hành vi lạm dụng tình dục với cháu T, 10 tuổi, là cháu nội của bà. Sau mỗi lần thực hiện hành vi đồi bại, ông H lại dọa nạt bắt cháu T không được nói với ai. Sự việc chỉ vỡ lở khi tình cờ cháu T hỏi bà C về những chuyện của người lớn... Và còn nhiều chuyện rất tế nhị khác mà phần lớn các gia đình không muốn “vạch áo cho người xem lưng” nên đã giải quyết với nhau bằng hình thức thỏa thuận, thương lượng.

Mới đây, theo quyết định của Chính phủ về việc sáp nhập, giải thể Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em từ cấp tỉnh đến cấp huyện và chuyển các nhiệm vụ, chức năng sang các ngành có nhiệm vụ, chức năng tương ứng thì ở cấp tỉnh đã thành lập Chi cục Dân số, còn các trung tâm dân số ở một số huyện vùng cao vẫn đang trong quá trình chuẩn bị các thủ tục để thành lập.

Từ quý II năm 2008 đến nay, một số cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số vẫn chưa nhận được thù lao phụ cấp công việc. Phụ cấp không tương xứng trong khi công việc nhiều, gián đoạn, kiêm nhiệm đã khiến tâm lý không ít người không mấy mặn mà. Mặc dù các ban, ngành, đoàn thể đã nỗ lực để giảm thiểu tình trạng trẻ bị xâm hại tại cộng đồng, song do sự phối hợp thiếu đồng bộ, thiếu kinh phí hoạt động, đội ngũ cán bộ làm công tác này lại phải kiêm nhiệm nhiều việc nên hiệu quả chưa cao.

Bên cạnh đó, việc tuyên truyền, giáo dục về giới tính, tâm sinh lý tuổi mới lớn chưa được triển khai đồng bộ trong các trường học cũng như vẫn mang nặng tính hình thức, thiếu sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành. Tại các xã vùng khó khăn, vì thiếu thông tin nên tình trạng tảo hôn cùng với quan niệm dễ dãi trong cách sống đã vô hình chung làm tăng nguy cơ trẻ em bị xâm hại và lạm dụng tình dục.

Công tác phòng chống xâm hại trẻ em tại cộng đồng cần có sự vào cuộc, sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể; mỗi cán bộ làm công tác dân số, gia đình và trẻ em vùng cao cần được tập huấn các kiến thức về giáo dục ý thức người dân, trong việc phòng ngừa xâm hại trẻ em tại cộng đồng. Nhà trường, gia đình, xã hội và các cấp, các ngành cần chung tay để giáo dục, tuyên truyền nâng cao kỹ năng, nhận thức cho trẻ em về vấn đề tâm sinh lý tuổi mới lớn, để chính những em gái phải biết tự bảo vệ mình đồng thời kiên quyết xử lý nghiêm khắc những hành vi xâm hại, lạm dụng tình dục trẻ em. Có giải quyết tốt các vấn đề đó, công tác phòng ngừa xâm hại trẻ em tại cộng đồng mới đạt hiệu quả bền vững.

 Thanh Tân