Di tích lịch sử Đá Xô nằm trên đỉnh dãy núi Đá Xô thuộc thôn Vực Tuần, xã Cát Thịnh. Thời kỳ kháng chiến chống Pháp, khu vực này là nơi thành lập và là căn cứ địa của Đội du kích Đá Xô.

Dưới sự chỉ đạo của Huyện ủy Văn Chấn và cán bộ tăng cường, Chi bộ Đảng Cát Thịnh đã lãnh đạo Đội du kích và đồng bào xây dựng, củng cố vững chắc khu căn cứ, vừa bám trụ, vừa đánh địch kiên cường. Với cách đánh mưu trí, sáng tạo, Đội du kích Đá Xô cùng các đội du kích Đại Lịch, Sao Đỏ (Thượng Bằng La) đã phối hợp đánh địch nhiều hướng, tiêu hao sinh lực địch và tham gia chiến đấu giải phóng Văn Chấn - Nghĩa Lộ, góp phần đập tan ách thống trị của thực dân pháp.

Cũng tại xã Cát Thịnh, Khu di tích Đồi Dân quân nằm trên khu đồi Quả Bứa thôn Ba Khe 2. Đây là khu vực phòng không chiến lược của dân quân xã Cát Thịnh trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Trong những năm 1960-1966, giặc Mĩ leo thang bắn phá miền Bắc, thực hiện chỉ đạo của Trung ương, quân dân xã Cát Thịnh đã xây dựng trận địa phòng không đánh trả quyết liệt các đợt ném bom của đế quốc Mỹ.

Ngày 31/5/1966, tại trận địa này, dân quân xã Cát Thịnh đã bắn rơi 1 chiếc máy bay F.105. Cùng với hai di tích trên, di tích đình Bằng Là (xã Đại Lịch) được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Đây là niềm vui, niềm tự hào của nhân dân các dân tộc huyện Văn Chấn, là cơ sở quan trọng để huyện và chính quyền địa phương nơi có di tích quy hoạch, tôn tạo các di tích trở thành địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ, đồng thời thu hút khách thập phương đến tham quan, tìm hiểu về lịch sử và vẻ đẹp của những địa danh đã lưu danh trong sử sách.

Trần Van