Vàng A Sùng đã phát tổng cộng 19.000m2 rừng, trong đó, 11.000m² rừng tự nhiên sản xuất tái sinh, 8.000 m² rừng tự nhiên sản xuất nguyên sinh với tổng cộng 546 cây gỗ đường kính từ 10cm đến 40cm bằng 72,297m³ gỗ nhóm từ VI đến nhóm VIII và 2.030 cây gỗ có đường kính từ 3cm đến 10 cm, chiều cao từ 6m đến 12 m. Tổng giá trị tài sản thiệt hại trên 152 triệu đồng. Chủ tịch UBND xã Suối Giàng là người đại diện hợp pháp cho chính quyền địa phương đã yêu cầu Vàng A Sùng khôi phục 19.000m2 diện tích rừng đã hủy hoại và bồi thường thiệt hại số cây gỗ đã bị chặt phá.

Tại phiên tòa, luật sư bào chữa đã đề nghị Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, do tập quán phát rừng, làm rẫy của người Mông. Gia đình bị cáo đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại và khắc phục hậu quả, trồng lại 19.000m2 rừng, mật độ 2.000 cây/ha với tỷ lệ cây sống 95%, tổng chi phí trồng lại 13 triệu đồng. Hội đồng xét xử nhận định đây là vụ án nghiêm trọng xâm phạm đến tài sản và chế độ quản lý rừng của Nhà nước, đến môi trường sinh thái và gây ra những hậu quả khác cho đời sống xã hội.

Tuy nhiên, bị cáo là người dân tộc Mông, nhận thức pháp luật còn hạn chế, không có đất canh tác nên phạm tội. Bản thân bị cáo và gia đình chấp hành tốt chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công dân, chưa có tiền án, tiền sự, gia đình bị cáo đã khắc phục hậu qua; Đại diện UBND xã Suối Giàng không yêu bồi thường trách nhiệm dân sự. Vì vậy, căn cứ vào hành vi phạm tội, nhân thân của bị cáo, Hội đồng xét xử quyết định tuyên phạt bị cáo Vàng A Sùng phạm tội hủy hoại rừng, theo Điểm c, Khoản 2, Điều 189, Bộ luật Hình sự xử phạt bị cáo 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 5 năm, giao cho chính quyền địa phương nơi bị cáo thường trú giám sát, giáo dục.

Qua vụ án này cho thấy, chính quyền địa phương và các ngành chức năng cần tăng cường tuần tra, kiểm soát, bảo vệ rừng; tuyên truyền Luật Bảo vệ và Phát triển rừng đến các tầng lớp nhân dân, đặc biệt vùng đồng bào dân tộc thiểu số để người dân không phát rừng, làm rẫy. Đặc biệt, các địa phương cần có giải pháp phát triển kinh tế, giải quyết tận gốc vấn đề xóa đói, giảm nghèo, thiếu việc làm, thiếu đất sản xuất để người dân sống gần rừng tích cực giữ rừng và sống được nhờ rừng.

Trần Tiến Thành (Tòa án nhân dân huyện Văn Chấn)