Sáng 19/12, phiên xử Nguyễn Thái Luyện, 36 tuổi, Chủ tịch Công ty Cổ phần địa ốc Alibaba (địa ốc Alibaba) và 22 đồng phạm về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Rửa tiền bước vào phần tranh luận.
Phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, đại diện VKS cho rằng có đủ cơ sở xác định việc truy tố bị cáo Luyện và đồng phạm về các tội danh trên là đúng pháp luật, không oan sai.
Từ tháng 5/2016, Luyện (cử nhân luật) thành lập Công ty địa ốc Alibaba với vốn điều lệ một tỷ đồng. Trong hai năm, công ty thay đổi vốn thêm hai lần lên mức 1.600 tỷ đồng, song thực tế số vốn này chỉ tăng trên giấy tờ. Với vai trò Chủ tịch HĐQT và lợi thế hiểu biết Luyện tìm cách lách luật, tạo dựng lên hệ thống kinh doanh các dự án bất động sản "ma".
Luyện thành lập 22 pháp nhân, giao cho người thân và nhân viên đứng tên, trong đó sử dụng 12 công ty với tư cách là chủ đầu tư 58 dự án bất động sản không có thật tại Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận; tự phân lô, tách thửa trái pháp luật; quảng cáo gian dối để bán cho hàng nghìn người. Thực tế, các công ty này không hoạt động kinh doanh và không có nguồn thu độc lập.
Luyện đã dùng tiền cá nhân và phần lớn tiền chiếm đoạt được từ khách hàng, chỉ đạo người thân, nhân viên đứng tên nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp tại các tỉnh trên. Sau đó, những người này ủy quyền cho các pháp nhân do Luyện thành lập để 12 công ty này vẽ dự án không có thật trên nền đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa trái quy định bán cho khách hàng. Địa ốc Alibaba hứa mua lại đất nền giá cao hơn với lợi nhuận 30% chỉ sau một năm, hoặc có lãi ngay sau khi mua và tăng dần theo thời gian.
Các công ty chủ đầu tư lại ký hợp đồng hợp tác kinh doanh phân phối bán đất nền trong dự án (tự vẽ) với địa ốc Alibaba để doanh nghiệp này trở thành đại lý phân phối, nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của các dự án. Việc này cũng nhằm tạo ra giao dịch ảo để khách hàng tin tưởng là các dự án có đủ tính pháp lý, đủ điều kiện chuyển nhượng. Tiền được nộp về Công ty Alibaba để Luyện quản lý, sử dụng.
Toàn bộ dự án dân cư được vẽ trái phép trên một diện tích đất nông nghiệp đặc biệt lớn mà Công ty Alibaba chuyển nhượng cho khách hàng, không phải là đất thổ cư như nội dung thể hiện trong hợp đồng chuyển nhượng. Bằng các thủ đoạn này, Chủ tịch địa ốc Alibaba và đồng phạm là nhân viên dưới quyền đã chiếm đoạt gần 2.400 tỷ đồng của 4.560 khách hàng. Cơ quan điều tra đã làm việc được với 4.065 người tố cáo bị chiếm đoạt 2.108 tỷ.
Quá trình điều tra cũng như tại tòa, Luyện thừa nhận là người chỉ đạo xuyên suốt hoạt động của công ty và chỉ đạo nhân viên nhưng lại cho rằng không lừa dối khách hàng, cáo trạng truy tố mình oan sai; tất cả các dự án đều có thật, đã và đang trong quá trình thực hiện; không chiếm đoạt tiền của khách hàng mà đó là tiền đầu tư của họ.
Theo VKS, Luyện là người hiểu biết pháp luật hơn các bị cáo trong vụ án; có kinh nghiệm trong việc kinh doanh bất động sản, nên buộc phải biết các quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản. "Dự án trước khi đi vào kinh doanh phải được cơ quan Nhà nước phê duyệt, cấp phép. Chủ đầu tư trước khi bán sản phẩm cho khách hàng phải hoàn thành thủ tục theo quy định. Tuy nhiên, những gì mà Luyện và đồng phạm thực hiện trước khi bán sản phẩm cho khách hàng chỉ mới đáp ứng các điều kiện cần mà chưa đủ", đại diện VKS nêu. Tính đến ngày bị khởi tố, chưa có dự án nào được cấp phép, chưa có pháp nhân nào thực hiện nghĩa vụ với cơ quan Nhà nước trong việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
"Bị cáo cho rằng tiền mua đất là của cá nhân, vay mượn người thân... là mâu thuẫn với lời khai của vợ, em trai và nhiều bị cáo khác; mâu thuẫn với chính lời khai của mình trong các đơn khiếu nại trước đó. Do đó, có đủ cơ sở xác định hầu hết nguồn tiền của Alibaba là chiếm đoạt từ khách hàng", VKS nêu quan điểm. Quá trình điều tra và xét hỏi, bị cáo ngoan cố, không thừa nhận hành vi sai phạm nên đề nghị tòa áp dụng hình phạt nghiêm khắc - chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (mức án cao nhất của tội danh).
Bị cáo Võ Thị Thanh Mai tại tòa.
Đối với Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện, Giám đốc tài chính Công ty Alibaba), VKS cũng cho rằng việc truy tố bị cáo về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản là đúng, đề nghị tòa tuyên phạt 14-16 năm tù.
Ngoài ra, ngày 18/9/2019, sau khi chồng và em trai bị bắt, Mai sợ số tiền hơn 30 tỷ đồng gửi trong ngân hàng do bị cáo Huỳnh Thị Kim Thắng (nhân viên kế toán) đứng tên sẽ bị phong tỏa nên hôm sau đã chỉ đạo Thắng rút ra. Cùng ngày, Mai chuyển 13 tỷ vào tài khoản của Nguyễn Thái Lực (em trai Luyện), sau đó yêu cầu rút tiền mặt ra và giao lại cho mình sử dụng. Đến nay, cơ quan điều tra vẫn chưa thu hồi được số tiền này.
Mai khai đã dùng số tiền trên trả nợ cho ngân hàng và hai người bạn "nhưng không thể công bố lý lịch vì ảnh hưởng đến tính mạng của người thân trong gia đình". Tuy nhiên, đại diện VKS cho rằng lời khai không có căn cứ, nhằm mục đích sử dụng khoản tiền bất hợp pháp đến cùng, đề nghị tòa phạt 12-14 năm tù về tội Rửa tiền. Tổng hợp hai tội danh, bị cáo bị đề nghị 30 năm tù (mức án cao nhất của khung hình phạt có thời hạn).
Tương tự, đối với Nguyễn Thái Lĩnh và Nguyễn Thái Lực (em trai Luyện), VKS đề nghị 16-30 năm tù; các bị cáo khác bị đề nghị 5-20 năm tù.
Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị tòa buộc bị cáo Luyện và Mai liên đới chịu trách nhiệm bồi thường cho hơn 4.000 bị hại số tiền gần 2.400 tỷ đồng. Riêng bị cáo Mai phải trả lại 13 tỷ đồng của Alibaba.
Tiếp tục kê biên hơn 260 thỏi vàng; 23 ôtô, xe máy do các bị cáo sử dụng; hơn 1,6 tỷ đồng tiền đặt cọc thuê nhà; phong tỏa hơn 45 tỷ trong 49 tài khoản của cá nhân, công ty do Luyện và đồng phạm lập ra... cùng 650 thửa đất (tổng diện tích hơn 447 ha) để thực hiện nghĩa vụ thi hành án của các bị cáo.
Dự kiến phiên tòa kéo dài đến đầu tháng 1/2023.
(Theo Vnexpress)