Công dân Kiều Việt Hoàng ở xã Lang Thíp chỉ thông qua giao dịch trên Facebook và Messenger đã bỏ công việc có mức thu nhập 10 triệu đồng/tháng để đi làm bốc vác tại khu vực cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh với mức lương 20 triệu đồng/tháng theo lời mời chào của một người chưa từng quen biết, để rồi bị lừa sang Campuchia làm việc phạm pháp, lôi kéo, lừa đảo qua mạng xã hội.
Khi không hoàn thành công việc thì bị đánh đập, bỏ đói, về đến Việt Nam, Hoàng vẫn chưa hết hoảng sợ với chuỗi ngày sống như địa ngục nơi xứ người.
Hoàng nhớ lại, ánh mắt hoảng loạn, khuôn mặt trở nên căng thẳng và giọng nói run run: "Ngày 1/12/2023, tôi được đưa đến khu vực cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh. Sau đó, có 2 chiếc xe máy do 2 người đàn ông (không rõ lai lịch, địa chỉ) chở qua biên giới Việt Nam - Campuchia bằng đường mòn, không làm thủ tục xuất cảnh. Sang đến Campuchia thì được đưa đến chỗ chiếc xe ô tô đang chờ sẵn và có 4 người trong xe. Khi xe đóng cửa, những người này lao vào đánh đập, đe dọa rồi đưa tôi đến công ty tại Campuchia (không rõ tên, địa chỉ). Công việc hàng ngày là tạo Facebook ảo để lừa tiền, làm được khoảng 3 tháng nhưng tôi chưa nhận được tiền lương. Vì chưa lừa được người nào nên tôi bị công ty đưa vào phòng tối đánh đập, tổng cộng 11 lần. Biết là nhập cảnh trái phép, vi phạm pháp luật, nhưng chúng tôi cũng rất may mắn khi được quay về quê hương, thoát khỏi "địa ngục” nơi xứ người”.
Được biết, từ năm 2018 đến nay, huyện Văn Yên đã ghi nhận 6 trường hợp vi phạm pháp luật nước ngoài bị xử lý hình sự, có đến 7 trường hợp tử vong và 6 trường hợp bị ngược đãi, yêu cầu tiền chuộc.
Thượng tá Phạm Duy Thịnh - Trưởng Công an huyện Văn Yên cho biết: "Những năm gần đây, Công an huyện đã tham mưu cho các cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai nhiều giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, giúp đời sống của nhân dân được cải thiện và nâng cao, tình trạng công dân địa phương XCTP đã giảm qua các năm với con số giảm bình quân trên 10%/năm. Tuy nhiên, do tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu dẫn đến người lao động thiếu việc làm, giảm thu nhập… kéo theo các loại tội phạm, các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản và hành vi lừa đảo XCTP qua biên giới với lời hứa hẹn việc nhẹ, thu nhập cao đã xuất hiện trên địa bàn”.
Được biết, chỉ trong năm 2023 và những tháng đầu năm 2024, huyện Văn Yên đã có 4 công dân địa phương XCTP sang Campuchia làm việc và bị cưỡng bức lao động, cưỡng đoạt tài sản.
Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo về những hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe, tinh thần và kinh tế cho bản thân người XCTP cũng như gia đình của họ khi mà tin vào các lời lừa phỉnh, viễn cảnh về công việc làm nhàn hạ, hưởng lương cao của các đối tượng lừa đảo. Đây cũng là bài học đắt giá, lời cảnh tỉnh cho những ai đã và đang có ý định XCTP sang Campuchia lao động.
Trước thực trạng đó, để chủ động phòng ngừa, đấu tranh với hoạt động XCTP, những năm qua, UBND huyện Văn Yên đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, triển khai nhiều chương trình, kế hoạch giải quyết việc làm cho người lao động như: giải quyết việc làm ổn định cho lao động nông thôn; xuất khẩu lao động sang các thị trường: Nhật bản, Đài Loan, Malaysia...; tổ chức đào tạo nghề, giúp người lao động có điều kiện tìm kiếm việc làm tại các cơ sở sản xuất trong nước hoặc tự mở các cơ sở sản xuất tại địa phương có thu nhập cao, ổn định cuộc sống.
Đồng thời chỉ đạo cơ quan chức năng kịp thời phát hiện, đấu tranh, gọi hỏi, lập hồ sơ quản lý đối với những trường hợp người địa phương XCTP sang Trung Quốc làm thuê; chủ động triển khai các giải pháp nhằm giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo mới phát sinh ngay từ cơ sở; tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, kéo dài theo đúng quy định của pháp luật…
Huyện Văn Yên đã tổ chức Hội nghị bàn giải pháp ngăn chặn tình trạng xuất cảnh trái phép trên địa bàn.
Mới đây, huyện đã tổ chức Hội nghị bàn giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng XCTP ra nước ngoài. Hội nghị đã thảo luận, bàn các giải pháp về công tác phối hợp với các cơ quan, đơn vị; chỉ đạo lực lượng công an xã, thị trấn trong triển khai các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng XCTP và giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân cùng với đó là giải pháp về hỗ trợ, giải quyết vấn đề việc làm cho lao động địa phương; nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; về thực trạng, nguyên nhân và biện pháp giải quyết tình trạng người dân địa phương XCTP ra nước ngoài; tranh chấp, phát phá rừng trái phép…
Trong đó, tập trung vào các nhóm giải pháp chính như: nâng cao nhận thức của người dân về pháp luật xuất nhập cảnh, những rủi ro, hệ lụy của xuất cảnh trái phép; thông tin về thủ đoạn của các đối tượng xấu; hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục xuất nhập cảnh theo đúng quy định; tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân: triển khai các chương trình, dự án hỗ trợ dạy nghề, tạo việc làm, phát triển kinh tế, đặc biệt là tại các xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Quan tâm đẩy mạnh xuất khẩu lao động theo hợp đồng; tăng cường quản lý nhà nước về xuất nhập cảnh: kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất khẩu lao động, du học; quản lý chặt chẽ nhân khẩu, hộ khẩu, tạm trú, tạm vắng; đấu tranh, xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi tổ chức, môi giới cho người khác XCTP.
Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên Phạm Trung Kiên cho biết: Nguyên nhân chính dẫn đến XCTP được xác định là do đời sống người dân còn nhiều khó khăn, thiếu việc làm, thu nhập thấp; nhận thức về pháp luật còn hạn chế; bị các đối tượng xấu dụ dỗ, lôi kéo bởi chiêu bài "việc nhẹ, lương cao” tại nước ngoài. Hệ lụy của xuất cảnh trái phép là rất nghiêm trọng, nhiều trường hợp bị bóc lột sức lao động, ngược đãi, đánh đập, thậm chí tử vong tại nước ngoài.
"Chính vì vậy, thời gian tới, các cơ quan, đơn vị, khối các đoàn thể và các địa phương phải xác định việc thực hiện tốt các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn XCTP ra nước ngoài; giải quyết tốt các đơn thư khiếu nại, tố cáo, mâu thuẫn, tranh chấp ở cơ sở là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị nhằm đảm bảo sự ổn định về chính trị, xã hội, góp phần vào công cuộc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng trên địa bàn” - ông Kiên trao đổi.
Được biết, trọng tâm trước mắt huyện Văn Yên xác định là làm tốt công tác tuyên truyền phổ biến các quy định của pháp luật, Luật Cư trú, Luật Xuất nhập cảnh, chỉ đạo thực hiện các quy định của pháp luật, chấn chỉnh những thiếu sót trong công tác quản lý cư trú tại địa phương; chỉ đạo các đội nghiệp vụ, công an các xã, thị trấn tăng cường các biện pháp nghiệp vụ quản lý và làm tốt công tác hộ khẩu, tạm trú, tạm vắng của công dân trên địa bàn;, thực hiện tốt công tác nắm tình hình, điều tra phát hiện đấu tranh làm rõ triệt phá các đường dây, cá nhân có hành vi lôi kéo tổ chức đưa người XCTP ra nước ngoài.
Đồng thời, đẩy mạnh cải cách hành chính trong giải quyết các giấy tờ liên quan đến xuất nhập cảnh, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân địa phương thực hiện đầy đủ các thủ tục đúng quy định của pháp luật; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân thực hiện có hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tình trạng công dân XCTP; ngăn chặn và xử lý nghiêm hành vi vi phạm về XCTP theo chức năng…
Ngọc Sơn