Tại phần mình, bị cáo Nguyễn Ngọc Kim cho rằng, việc cho nhập lá thuốc lá là chủ trương nhỏ trong chủ trương tổng thể của Thường trực Tỉnh ủy Lào Cai. Bị cáo được thay mặt UBND tỉnh ký 14 văn bản là nhiệm vụ chứ không nằm ngoài công vụ. Sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh uỷ cho nhập lá thuốc lá không trái với Luật Hải quan.

Tính từ tháng 12/2004 đến tháng 11/2005, giai đoạn này các doanh nghiệp được tỉnh Lào Cai cho nhập lá thuốc lá nhiều nhất, song cũng là thời điểm có nhiều đoàn kiểm tra của Trung ương lên Lào Cai kiểm tra công tác quản lý biên giới, cửa khẩu. Hầu hết các đoàn kiểm tra đều đánh giá Lào Cai là địa phương quản lý biên giới, cửa khẩu tốt nhất trên tuyến biên giới Việt – Trung. Ngoài ra, tỉnh Lào Cai còn tiến hành kiểm tra liên ngành, kết quả cho thấy các cửa khẩu đều thực hiện đúng quy định, nguyên tắc.

Bị cáo Kim cho rằng, 2 dấu hiệu bắt buộc cấu thành tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ là mục đích vụ lợi cá nhân và làm tổn hại đến lợi ích chung. Vậy việc bị cáo ký 14 văn bản là thực hiện theo chỉ đạo của Thường trực Tỉnh uỷ, không thể coi là mục đích cá nhân. Còn việc cho nhập khẩu lá thuốc lá góp phần cung cấp nguyên liệu cho ngành sản xuất thuốc lá trong nước, đảm bảo việc làm và thu nhập cho hàng ngàn lao động trong ngành; đối với Lào Cai không chỉ tạo việc làm cho người lao động mà còn làm tăng thu ngân sách trên địa bàn. Vì vậy, không làm ảnh hưởng đến lợi ích chung, do đó, cáo trạng quy buộc bị cáo hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ là không đúng.

Đại diện Viện Kiểm sát khẳng định: Tài liệu do cơ quan điều tra cung cấp và cáo trạng đã lột tả đầy đủ về hành vi phạm tội của bị cáo Kim, việc truy tố bị cáo Kim về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ là hoàn toàn đúng người, đúng tội.

Làm rõ hành vi phạm tội của bị cáo Kim, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, trước khi cảnh sát điều tra khởi tố với tư cách là bị can, bị cáo Kim từng là Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách thương mại, nên việc ký 14 văn bản bị cáo hoàn toàn hiểu được đó là việc làm trái Luật Hải quan và Quyết định 252 của Thủ tướng Chính phủ.

Hơn nữa, khi các cơ quan biết rõ Cảng cá Hạ Long nhập lậu 30 tấn lá thuốc lá qua lối mở Na Mo, nhưng bị cáo Kim lúc đó với tư cách Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh lại khẳng định: Cảng cá Hạ Long không buôn lậu, yêu cầu cơ quan chức năng trả lại hàng cho công ty. Thậm chí khi Thường trực Tỉnh uỷ có văn bản yêu cầu không cho phép nhập lá thuốc lá qua lối mở nhưng bị cáo Kim không chấp hành và tiếp tục cho công ty Thành Sơn nhập lá thuốc lá qua lối mở.

Căn cứ vào những chứng cứ, Viện Kiểm sát có đủ cơ sở kết luận bị cáo Nguyễn Ngọc Kim trong thời gian làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn ký 14 văn bản gây thiệt hại kinh tế cho Nhà nước. Đại diện Viện Kiểm sát đã trích dẫn lời khai của một số bị cáo tại cơ quan điều tra. Bị cáo Liên khai mỗi lần nhập khẩu lá thuốc lá đều đến gặp trực tiếp hoặc điện thoại cho ông Kim nhờ giúp đỡ. Bị cáo Vũ Văn Khoa khai có hai lần đến xin giấy phép chỗ ông Kim và có đưa cho ông 10 triệu đồng.

Không thoả mãn với đối chất của đại diện Viện Kiểm sát, bị cáo Nguyễn Ngọc Kim cho rằng việc bị cáo ký 14 văn bản không phải tự ý mà bị cáo thay mặt UBND tỉnh để ký. Việc nhận quà Tết là do thành tâm của doanh nghiệp chứ không phải “cứ sau mỗi lần ký văn bản thì nhận tiền” như cáo trạng Viện Kiểm sát nêu. Lời nói sau cùng của bị cáo Nguyễn Ngọc Kim là "mong muốn có một bản án công minh".

Chiều cùng ngày, phiên toà tiếp tục với phần tranh tụng của các luật sư bào chữa cho hai bị cáo Tạ Mạnh Dũng và Đinh Văn Minh về hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Sau phần bào chữa của luật sư, bị cáo Tạ Mạnh Dũng tự bào chữa cho rằng, việc bị cáo thành khẩn trước cơ quan điều tra không có nghĩa là thừa nhận hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Toàn bộ thông tin bị cáo trao đổi với anh Hậu chỉ mang tính bên lề chứ không phục vụ mục đích chiếm đoạt tài sản của Hậu. Tại cơ quan điều tra, bị cáo đã khai rõ bản chất của số tiền, nhưng cơ quan điều tra đã bỏ qua. Bị cáo không bao giờ đánh đổi sự nghiệp, danh dự, truyền thống của gia đình vì đồng tiền bất chính.

Đại diện Viện Kiểm sát khẳng định: Căn cứ vào tài liệu có trong hồ sơ cũng như các biên bản xác minh đã cho thấy Dũng và Minh không hề được C15 phân công lên Lào Cai để xác minh tài liệu về việc buôn lậu lá thuốc lá, trong đó Dũng là chủ mưu, giữ vai trò chính, còn Minh tham gia với vai trò đồng phạm.

Đại diện Viện Kiểm sát đã viện dẫn cụ thể một số lời khai của các bị cáo có liên quan trước cơ quan điều tra. Lời khai của bị cáo Tạ Mạnh Dũng cho thấy: Được biết thông tin công ty Thiên Lợi Hoà buôn lậu lá thuốc lá qua một doanh nghiệp kinh doanh lá thuốc lá tại Lạng Sơn, Dũng đã gặp Minh bàn cách để giải quyết vụ việc này.

Lời khai của Đinh Văn Minh từ tháng 9 đến tháng 10/2005, Dũng cho biết thông tin công ty Thiên Lợi Hoà buôn lậu lá thuốc lá, sau khi Dũng cung cấp tài liệu, Minh đã lập biên bản xác minh tại nhà riêng nhằm mục đích để cơ quan điều tra không tiến hành điều tra công ty Thiên Lợi Hoà. Cao Bá Hậu khai tại cơ quan điều tra khi cùng Dũng lên xác minh tại công ty Thiên Lợi Hoà đã nhìn thấy Dũng nhận của Liên 5 tập tiền (trị giá 50 triệu đồng). Tần khai, khi Dũng lên công ty xác minh, Tần đã chuẩn bị tiền để Liên đưa cho Dũng...

Trước khi kết thúc phần tranh tụng, các bị cáo Dương Văn Hào, Nguyễn Đức Nghiên, Nguyễn Văn Hưởng bất ngờ thừa nhận hành vi của mình và khẳng định mọi lời khai trước cơ quan điều tra, trước toà đều là sự thật. Trong 7 ngày tranh tụng, đại diện Viện Kiểm sát đã trực tiếp tranh luận với 30 luật sư bào chữa cho 26 bị cáo với nhiều tội danh khác nhau.

Được Toà cho nói lời sau cùng trước khi kết thúc tranh tụng, bị cáo Nguyễn Ngọc Liên vẫn khẳng định mình không buôn lậu, không đưa hối lộ, mong HĐXX công minh xem xét đúng bản chất sự việc, có bản án thấu tình đạt lý để sớm hoà nhập cộng đồng vì thấy rằng bản thân mình vẫn còn có ích cho xã hội.

Còn bị cáo Nguyễn Huy Tần cho rằng, kết quả điều tra cũng như cáo trạng của Viện Kiểm sát đều không đủ chứng cứ và thiếu khách quan trong việc quy tội mình, rất mong HĐXX có bản án hợp lý để bị cáo sớm trở về với cộng đồng để tiếp tục kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ nộp thuế với Nhà nước.

Bị cáo Vũ Văn Nguyên, Cao Bá Hậu, Vũ Văn Khoa, Phạm Hữu Thơm đều cho rằng mình không có tội, mong muốn HĐXX có bản án đúng để các bị cáo sớm trở về với cộng đồng. Bị cáo Nguyễn Ngọc Kim mong muốn HĐXX có bản án công minh, thấu tình đạt lý để được hưởng công bằng trước pháp luật. Các bị cáo Phạm Xuân Thường, Khuông Mạnh Hùng, Đỗ Đăng Khoa, Nguyễn Văn Du và các bị cáo nguyên là cán bộ, nhân viên Chi cục Hải quan Bát Xát đều mong muốn HĐXX xem xét có bản án phù hợp để sớm được tự do, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Riêng bị cáo Đinh Bá An cho rằng hậu quả này có trách nhiệm của mình, bị cáo ngỏ lời chia sẻ sâu sắc với cán bộ, nhân viên của mình, hơn 30 năm công tác chưa phải viết một bản kiểm điểm, vụ việc này là cái giá quá đắt với cuộc đời, mong HĐXX có bản án hợp tình, hợp lý để sớm được trở về với cộng đồng và gia đình. Hai bị cáo Tạ Mạnh Dũng và Đinh Văn Minh cho rằng mình không phạm tội, mong muốn HĐXX có bản án công minh, công bằng, minh oan cho bị cáo. Bị cáo mong muốn HĐXX xem xét giữa công và tội để có bản án thuyết phục.

Từ ngày 26/11 đến 4/12, HĐXX nghị án; đúng 8 giờ sáng ngày 5/12, HĐXX sẽ tuyên án.

(Theo VOV)