Cách đây 63 năm về trước, mặc dù trong điều kiện muôn vàn khó khăn thử thách của một nhà nước dân chủ cộng hòa còn non trẻ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quan tâm sâu sắc đến sức khỏe của toàn dân. Với quan điểm “Dân cường thì nước thịnh”, ngày 27-3-1946 Người đã ký Sắc lệnh số 38 về việc thiết lập trong Bộ Quốc gia Giáo dục một nha Thanh niên và Thể dục. Cũng trong ngày 27/3/1946, Người đã viết Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục. Sự kiện lịch sử này được chọn là mốc đánh dấu sự ra đời của ngành thể dục thể thao (TDTT) nước nhà.

Bằng cách đặt vấn đề ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu và đầy sức thuyết phục, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ tầm quan trọng của sức khỏe. Người viết: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công, mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân mạnh khỏe tức là làm cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên, luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người dân yêu nước…”. Bác cũng khẳng định: “Dân cường thì nước thịnh…” và mong muốn: “Tôi mong đồng bào ta ai cũng gắng tập thể dục...”. Bác đã nêu tấm gương sáng: “Tự tôi ngày nào cũng tập”. Chỉ 2 tháng sau - ngày 26/5/1946, Bác Hồ đến dự lễ khai mạc “Ngày Thanh niên vận động”, tại đây, Người đã phát động phong trào “Khỏe vì nước” mở đầu cho phong trào rèn luyện thân thể trong đông đảo quần chúng nhân dân.

Trong cuộc kháng chiến chống pháp, phong trào “Khỏe vì nước” đã góp phần quan trọng nâng cao sức khỏe để chiến đấu chống “Giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm”. Thể dục thể thao cũng theo từng đoàn dân công, từng đoàn vệ quốc ra trận góp phần làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Trong cuộc kháng chống đế quốc Mỹ xâm lược, phong trào “ Luyện vai trăm cân, rèn chân vạn dặm” cũng đã thu hút hàng triệu người dân Việt Nam tham gia rèn luyện thân thể, nâng cao sức khỏe, góp phần giành thắng lợi bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong thời kỳ đất nước hoà bình, đặc biệt là trong những năm thực hiện đường lối đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng, TDTT tiếp tục được quan tâm. Với khẩu hiệu “Khỏe để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, các phong trào TDTT liên tục được phát động trong mọi đối tượng. Những năm gần đây, chúng ta tiếp tục xây dựng và phát triển mạnh phong trào xây dựng gia đình văn hóa thể thao, xã, phường, làng bản văn hóa, cơ quan, đơn vị văn hóa, sự gắn kết giữa phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng phát triển kinh tế, xã hội mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.

Nhìn lại chặng đường 63 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành của thể thao Yên Bái, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân tỉnh, sự phối hợp của các cấp, các ngành, chúng ta vui mừng và tự hào nhận thấy với sự đồng lòng, với khí thế thi đua và quyết tâm cao của các thế hệ cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên và những người làm công tác thể dục thể thao, sự nghiệp thể dục thể thao Yên Bái đã đạt được một số thành tựu đáng ghi nhận.
Về thể dục thể thao quần chúng:

Trong những năm qua, các hoạt động thể dục thể thao quần chúng tiếp tục được mở rộng và đi vào chiều sâu trong các đối tượng và địa bàn ở cơ sở theo hướng xã hội hoá, bằng những hình thức đa dạng, phong phú và phù hợp với điều kiện cụ thể. Các chỉ tiêu thể dục thể thao quần chúng hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch giao, năm sau luôn cao hơn năm trước. Nếu như năm 1995, chỉ số người tập luyện thể dục thể thao thường xuyên chỉ đạt 7% trên tổng số dân thì đến năm 2005 con số này đã tăng lên 18% và đến năm 2008 là 21,8%. Số câu lạc bộ thể dục thể thao cơ sở cũng tăng từ 165 (năm 2000) lên 414 năm 2005 và 465 năm 2008. Theo đó, số gia đình đạt danh hiệu “Gia đình thể thao” cũng tăng dần hàng năm. Tới năm 2008, toàn tỉnh có 15.600 gia đình đạt danh hiệu “Gia đình thể thao”. Các môn thể thao dân tộc, các trò chơi dân gian ngày càng được khôi phục và phát triển mạnh mẽ, góp phần khai thác, giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc.

Công tác xã hội hoá thể dục thể thao theo tinh thần Nghị quyết số 05 của Chính phủ đã tạo ra chuyển biến rõ rệt trong nhận thức của toàn xã hội và đạt được một số kết quả ban đầu đáng phấn khởi. Tỉnh đã thành lập và đi vào hoạt động ổn định 5 liên đoàn thể thao, 36 hội thể thao ở các huyện, thị xã, thành phố. Bước đầu chúng ta đã huy động được những nguồn lực xã hội ngoài nguồn ngân sách Nhà nước để đầu tư trực tiếp vào lĩnh vực thể dục thể thao như xây dựng cơ sở vật chất, tổ chức các giải thể thao…

Thể thao thành tích cao tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ, đáng ghi nhận. Hàng năm, thể thao Yên Bái đều giành từ 40 đên 55 huy chương các loại tại các giải đấu toàn quốc, khu vực và quốc tế; có 10 đến 13 vận động viên cấp kiện tướng, 25 đến 35 vận động viên cấp I quốc gia. Toàn tỉnh có 6 đội hạng A toàn quốc ở các môn bóng chuyền, cầu mây, bóng rổ, trong đó phải kể đến thành tích xuất sắc của đội bóng rổ nữ Yên Bái 6 lần đoạt chức vô địch quốc gia. Trung bình hàng năm, Yên Bái đóng góp cho đội tuyển quốc gia từ 8 đến 10 vận động viên thi đấu các giải quốc tế. Liên tiếp trong 3 kỳ đại hội thể dục thể thao toàn quốc gần đây, thể thao Yên Bái luôn nằm trong tốp dẫn đầu các tỉnh miền núi và Tây Nguyên.

Trường trung cấp Thể dục thể thao được thành lập từ năm 2003 đã tổ chức đào tạo cán bộ thể dục thể thao từ trung cấp đến đại học thông qua các chương trình liên kết đào tạo với các trường trung ương, bước đầu góp phần tạo ra đội ngũ cán bộ TDTT tại chỗ của tỉnh.

Công tác đăng cai các giải thể thao quốc gia cũng là một trong những nhiệm vụ được  quan tâm. Với cách thức tổ chức nghiêm túc khoa học, tinh thần trách nhiệm, chu đáo, tình cảm thân thiện, chúng ta đã tạo được niềm tin tưởng của các liên đoàn thể thao quốc gia cũng như các đội thể thao đến từ các địa phương, các ngành trong cả nước tại các giải thi đấu tổ chức tại tỉnh nhà. Bên cạnh đó, thể thao Yên Bái cũng có nhiều cán bộ, huấn luyện viên được tham gia vào đội ngũ trọng tài tại các giải đấu toàn quốc và có những trọng tài được phong cấp I, cấp quốc gia.

Cơ sở vật chất cho hoạt động thể dục thể thao của tỉnh ngày càng được củng cố và tăng cường. Ở cấp tỉnh có những công trình thể thao hiện đại, bảo đảm cho các cuộc thi đấu cấp toàn quốc như sân vận động Yên Bái, Nhà thi đấu trung tâm tỉnh, các sân quần vợt ở khu vực tỉnh lỵ… Ở tuyến huyện, thị xã, thành phố, hệ thống sân bãi cho các môn bóng chuyền, bóng đá, cầu lông, bóng bàn thường xuyên được củng cố và nâng cấp không chỉ phục vụ tốt nhu cầu tập luyện của quần chúng nhân dân mà còn bảo đảm các điều kiện cho tổ chức các hoạt động thi đấu thể dục thể thao.

Những nỗ lực, cố gắng và kết quả nêu trên của các thế hệ những người làm công tác thể dục thể thao trong và ngoài ngành đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận và tặng nhiều phần thưởng cao quý như 05 Huân chương Lao động hạng Ba, 01 Huân chương Lao động hạng Nhì, 01 cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ, hàng chục cờ thi đua xuất sắc của Ủy ban nhân dân tỉnh, của Trung ương; hàng trăm lượt cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên được nhận bằng khen, giấy khen của Trung ương, của tỉnh, của ngành.

Những thành tựu mà thể thao Yên Bái có được trong suốt những năm qua là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh, của Ủy ban Thể dục thể thao trước đây (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các cấp, các ngành, sự ủng hộ, động viên của đông đảo quần chúng nhân dân các dân tộc và công sức  của các thế hệ cán bộ làm công tác thể dục thể thao tỉnh nhà. Nhân dịp này, thay mặt các thế hệ cán bộ thể dục thể thao tỉnh Yên Bái, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đối với sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh ủy,  Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh, sự phối hợp, giúp đỡ của các cấp, các ngành và đặc biệt là sự ủng hộ nhiệt tình của đông đảo quần chúng nhân dân đối với sự nghiệp chăm lo sức khoẻ cho mọi người và sự nghiệp thể dục thể thao Yên Bái trong hơn 60 năm qua!

Hôm nay, thể thao Yên Bái đã nằm trong ngôi nhà chung Văn hoá - Thể thao và Du lịch theo Quyết định của Chính phủ và của tỉnh. Chặng đường sắp tới, ngành có rất nhiều thuận lợi song cũng không ít những khó khăn, thách thức. Nhiệm vụ trọng tâm trước mắt cần tập trung chỉ đạo là đẩy mạnh song song 2 cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” và “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tiến tới tổ chức đại hội thể dục thể thao các cấp và Đại hội Thể dục thể thao toàn tỉnh lần thứ VI trong năm 2009; phấn đấu có 175/180 xã, phường, thị trấn, 9/9 huyện, thị xã, thành phố, 18 đến 20  ngành, đoàn thể, đơn vị lực lượng vũ trang tổ chức đại hội thể dục thể thao cơ sở; tích cực chuẩn bị lực lượng vận động viên tham gia các giải đấu khu vực và toàn quốc; tham gia Đại hội Thể dục thể thao toàn quốc lần thứ VI vào năm 2010 phấn đấu đạt từ 10 đến 15 huy chương các loại, giữ vững vị trí các tỉnh dẫn đầu khu vực miền núi và Tây Nguyên, đồng thời cùng với toàn ngành hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước về sự nghiệp văn hoá, thể thao và du lịch trong năm 2009 và những năm tiếp theo; tích cực cùng các cấp, các ngành, các địa phương đưa Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XVI vào cuộc sống, góp phần xây dựng tỉnh Yên Bái ngày càng giàu mạnh.

Tạ Xuân Hiếu - Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái