Đến thời điểm hiện tại, Yên Bái có trên 500 di sản văn hóa phi vật thể của các dân tộc thiểu số, trong đó "Nghệ thuật Xòe Thái” đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; 8 di sản văn hóa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Thực hiện mục tiêu xây dựng và phát triển văn hóa, con người Yên Bái hội nhập, phát triển, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các chương trình hành động và triển khai nhiều giải pháp cụ thể, thiết thực để nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế - xã hội. 10 năm qua, Sở đã ban hành trên 8.000 văn bản trong lĩnh vực văn hóa.
Trong đó, có những văn bản quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả các hoạt động bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể; tham mưu triển khai 11 chương trình, đề án có liên quan về bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch. Công tác tuyên truyền được triển khai với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân đối với công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 137 di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng các cấp; trong đó, có 1 di tích quốc gia đặc biệt, 12 di tích quốc gia, 124 di tích cấp tỉnh. Hoạt động tu bổ, tôn tạo các di tích bảo đảm đúng tiến độ, thực hiện đúng Luật Di sản văn hóa và các văn bản pháp luật có liên quan.
Một số di tích quốc gia đã được đầu tư tu bổ, tôn tạo với nguồn kinh phí lớn như: Di tích lịch sử quốc gia Lễ đài Sân vận động và cải tạo Sân vận động thành phố Yên Bái, Di tích lịch sử quốc gia Khu mộ Nguyễn Thái Học và các chiến sĩ hy sinh trong cuộc Khởi nghĩa Yên Bái, Di tích lịch sử quốc gia Bến Âu Lâu... Các di tích sau khi được tu bổ, tôn tạo đã phát huy giá trị, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân địa phương, trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch và là "địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho các thế hệ.
"Biến di sản thành tài sản”, phục vụ đắc lực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, việc khai thác những giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu của các dân tộc gắn với phát triển du lịch là một trong những hướng đi được ưu tiên thực hiện, bước đầu mang lại hiệu quả thiết thực, tạo sản phẩm du lịch đặc trưng, thu hút du khách trong và ngoài nước đến với Yên Bái. Lượng khách và doanh thu từ du lịch tăng trưởng qua từng năm.
So với năm 2014, số khách quốc tế năm 2024 đến Yên Bái tăng 280.196 lượt người; khách du lịch nội địa tăng 984.804 lượt người; doanh thu từ du lịch tăng 1.321 tỷ đồng. Với sự quan tâm của chính quyền các cấp cùng sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, địa phương và cộng đồng các dân tộc cũng như sự nỗ lực của ngành văn hóa, thể thao và du lịch, công tác bảo vệ và phát huy di sản văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Yên Bái đã được triển khai có hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần và chỉ số hạnh phúc cho nhân dân.
Đồng chí Nông Việt Yên - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh cho biết: "Để triển khai hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể trong thời gian tới, ngành tiếp tục đổi mới công tác quảng bá, giới thiệu di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch; đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng để nâng cao nhận thức về truyền thống lịch sử - văn hóa của địa phương. Đồng thời, tăng cường nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực văn hóa; huy động các nguồn lực đẩy mạnh công tác xã hội hóa, tạo nguồn lực cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc. Đặc biệt, chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, phục vụ công tác lưu trữ, quản lý, nghiên cứu, bảo tồn, khai thác, quảng bá di sản”.
Dù còn nhiều khó khăn, nhiều thách thức song với sự quan tâm của các cấp, các ngành và sự đồng thuận ủng hộ của nhân dân, công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa vật thể, phi vật thể gắn với phát triển du lịch đã có những chuyển biến mạnh mẽ, góp phần xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển nhanh, bền vững theo hướng "Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”.
Nhiều địa phương có cách làm sáng tạo để phát huy các giá trị di tích trên địa bàn. Thành phố Yên Bái tổ chức các tour du lịch tham quan, tìm hiểu lịch sử và giáo dục truyền thống yêu nước Bến Âu Lâu; thị xã Nghĩa Lộ kết hợp tổ chức giờ học Lịch sử, các hoạt động ngoại khóa tại Di tích lịch sử quốc gia Căng và Đồn Nghĩa Lộ; huyện Trấn Yên tổ chức Cuộc thi "Em hát về địa chỉ đỏ” và ra mắt tour du lịch "Theo dấu chân anh hùng”...
|
Thiên Cầm