Đình Bằng Là (đình Cả), đình Tổng được ra đời cách đây gần 3 thế kỷ, nơi đây thờ Thành Hoàng Làng tức Cao Sơn Đại Vương đệ tam và ông tổ họ Phạm tên là Phạm Đình Yên đã có công khai khẩn rừng thiêng, tạo lập bản mường.

Về sau vùng đất này được xác định nằm trong 6 mường: Đại Lịch, Đồng Lách, Thượng Bằng La, Hạ Bằng La, Đà Giẽ và Hắc Tú Sơn, riêng Đại Lịch có 7 bản.
Sau khi cụ Phạm Đình Yên qua đời, nhân dân trong vùng Bằng Là đã tôn thờ ông với tư cách là người khai khẩn đất Bằng Là, chiêu lập dân bản, tìm kế sinh nhai cho đồng bào. Đến năm Canh Thìn đời vua Cảnh Hưng thứ 21 (năm 1760), đình Bằng Là được trùng tu và mở rộng để thờ phụng thêm các bậc tiền nhân, các anh hùng dân tộc đã có công xây dựng quê hương bản làng, chống giặc ngoại xâm, bảo vệ cuộc sống thanh bình cho nhân dân.
Trong những năm 1930 - 1945, đình Bằng Là vừa là nơi sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân Mường Mẻng, vừa là nơi đón tiếp, điểm dừng chân của nhiều nhà hoạt động cách mạng; để tuyên truyền giác ngộ cách mạng, xây dựng vùng đệm cho chiến khu Vần chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám tại Yên Bái.

Tại đây đã diễn ra 3 cuộc họp bí mật triển khai hưởng ứng Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thành lập chi bộ Đảng lãnh đạo đội du kích và lực lượng vũ trang, chống thực dân Pháp giành những chiến công hiển hách tại đèo Din, Lũng Bũm.

Với ý nghĩa lịch sử và tâm linh, đình Bằng Là đã vinh dự được UBND tỉnh Yên Bái công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Đây là niềm tự hào của nhân dân xã Đại Lịch nói riêng và huyện Văn Chấn nói chung, trở thành nơi giáo dục truyền thống yêu nước của cha ông cho thế hệ trẻ hôm nay.

Minh Tuấn