Hiện đảng Xã hội chủ nghĩa thống nhất (PSUV) cầm quyền và đồng minh không những phải đối mặt với liên minh đối lập Tập hợp Đoàn kết dân chủ (MUD) mà cả “Tổ quốc cho tất cả” (PPT) với hơn 1.000 ứng cử viên.

Kết quả thăm dò gần đây cho thấy PSUV sẽ giành chiến thắng lần thứ 12 trong 11 năm cầm quyền. Nhưng họ cần giành được đa số trong 165 ghế ở quốc hội vì nếu giành được ít hơn 110 ghế (2/3), phe cầm quyền sẽ phải thương lượng về việc thông qua các đạo luật về cơ cấu và ngân sách. Giành được ít hơn 99 ghế (3/5), chính phủ sẽ phải đàm phán về việc bổ nhiệm các quan chức cấp cao. Thậm chí, Tổng thống Hugo Chavez sẽ gặp khó khăn trong việc điều hành bằng các sắc lệnh. 

Với lợi thế giành đa số ghế, PSUV đã tiến hành cải cách luật bầu cử, theo đó phân bổ lại nhiều ghế nghị sĩ cho các vùng nông thôn (nơi phe cầm quyền nhận được sự ủng hộ cao hơn) và giảm số ghế của các bang đông dân do thống đốc đối lập kiểm soát. Theo đó, 101 ghế được phân về các bang có tổng số cử tri chiếm 48%, trong khi 52% cử tri còn lại chỉ lựa chọn 64 nghị sĩ (39%).

Thế mạnh lớn nhất của PSUV là thành quả xã hội trong những năm qua (lương thực, y tế, giáo dục), với phạm vi lan tỏa rộng đến những thành phần xã hội nghèo nhất, thuộc thang D và E (2 thang cuối trong 5 thang xã hội của Venezuela xếp theo thu nhập bình quân), chiếm tới 75% dân số.

Trong khi đó phe đối lập chủ yếu hướng vào lĩnh vực chính trị như tự do báo chí, tham nhũng, tình trạng mất an ninh, với tác động mạnh hơn tới tầng lớp trung lưu. Một thế mạnh đáng kể khác của phe cầm quyền là vai trò lãnh đạo - hiện vẫn chưa có đối thủ - của Tổng thống Hugo Chavez, với sức hiệu triệu lớn, với sự hậu thuẫn từ một bộ máy chính đảng giờ đây đã trở nên rộng rãi và có tổ chức, có khả năng vận động những hoạt động sôi nổi và rầm rộ.

Cũng không nên quên rằng PSUV có một chương trình nghị sự khá kiện toàn, mặc dù vẫn thiếu những định nghĩa rõ ràng về ý thức hệ, đường lối chính trị và kinh tế.

Sức mạnh chính của MUD nằm ở lượng cử tri chống đối ông Hugo Chavez và sự ủng hộ của các phương tiện truyền thông thương mại, đặc biệt là từ hơn 600 đài phát thanh và 40 kênh truyền hình tư nhân. Một số thủ lĩnh đối lập Venezuela thậm chí còn mơ tưởng tới việc kiểm soát ít nhất 1/3 quốc hội để từ đó dễ dàng gây bất ổn hơn, và sau đó tiến hành một cuộc phế truất tương tự những gì đã xảy ra ở Honduras.

Điểm yếu của liên minh này là những đấu đá nội bộ, hàng trăm ứng cử viên bỏ ra tranh cử độc lập, thiếu những hình ảnh lãnh đạo mạnh mẽ, một chương trình nghị sự riêng biệt (ngoài việc phản đối mọi quyết định của chính phủ) và bộ máy tổ chức, đồng thời không đi sâu tìm hiểu hai tầng lớp quần chúng chiếm đa số D và E.

(Theo SGGP)