Chính phủ Philippines ngày 17.4 cho hay đã triệu Đại sứ Trung Quốc tại Manila Mã Khắc Khanh để trao công hàm phản đối vụ phía Trung Quốc “quấy rối” tàu nghiên cứu khảo cổ của nước này ở bãi Scarborough. AFP dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Raul Hernandez cho hay tàu M/Y Saranggani bị tàu hải giám lẫn máy bay Trung Quốc quấy nhiễu.

Theo Giám đốc Viện Bảo tàng quốc gia Philippines Jeremy Barns, tàu Saranggani chở toàn các nhà khoa học, trong đó có 9 chuyên gia quốc tịch Pháp, với mục tiêu tìm xác tàu đắm cổ trong khu vực. Giới chức Manila không cho biết tàu nghiên cứu đến Scarborough khi nào nhưng khẳng định nó vẫn đang hiện diện tại khu vực.

Đáp trả, phát ngôn viên Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila Trương Hoa khăng khăng cho rằng bãi Scarborough thuộc về Trung Quốc và chính tàu Saranggani mới xâm phạm lãnh hải nước này. “Chúng tôi kêu gọi tàu khảo sát rời khỏi khu vực đó ngay lập tức”, AFP dẫn lời phát ngôn viên Trương nói.

Vụ việc mới xảy ra khi Bắc Kinh và Manila vẫn chưa giải quyết xong tranh cãi kéo dài từ ngày 8.4 liên quan đến va chạm tại Scarborough. Khi đó, Philippines phát hiện 8 tàu cá Trung Quốc ở khu vực trên và cho tàu chiến tiếp cận thì bị 2 tàu hải giám Trung Quốc ngăn cản. Đến ngày 14.4, tất cả tàu cá Trung Quốc đã rời khỏi Scarborough nhưng hiện nước này vẫn để 2 tàu hải giám và một máy bay trực thăng lại để “gườm nhau” với một tàu tuần duyên Philippines. 

Trong khi đó, cuộc tập trận chung Balikatan giữa Philippines và Mỹ tiếp tục bước sang ngày thứ hai với các bài huấn luyện xử lý tình huống xung đột bất ngờ cũng như cứu trợ nhân đạo, thiên tai. Bình luận về cuộc tập trận, Tân Hoa xã dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vị Dân nói Bắc Kinh hy vọng các nước liên quan hành động có lợi cho hòa bình, ổn định trong khu vực cũng như tăng cường lòng tin.

* Tokyo muốn mua lại đảo tranh chấp

Thị trưởng thủ đô Tokyo của Nhật Bản là Shintaro Ishihara tuyên bố chính quyền thành phố sẽ mua một nhóm đảo nhỏ không người ở thuộc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp với Trung Quốc trên biển Hoa Đông. Kyodo News dẫn lời ông Ishihara cho hay đã bắt đầu điều đình để mua lại 3 đảo thuộc sở hữu của gia đình Kurihara.

Trước đó, các đảo này được nhà Kurihara cho chính phủ thuê nhưng hợp đồng đã hết hạn vào cuối tháng 3. “Tokyo sẽ bảo vệ Senkaku,” ông Ishihara khẳng định. Theo giới quan sát, động thái của chính quyền Tokyo sẽ tiếp tục làm gia tăng căng thẳng giữa Nhật và Trung Quốc liên quan tới quần đảo tranh chấp. Bắc Kinh chưa có phản ứng về thông tin này.

(Theo TNO)