Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII về xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đã nêu rõ: “Để đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng về văn hoá phải xây dựng văn hoá từ trong Đảng, trong bộ máy Nhà nước như Bác Hồ đã dạy “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”. Phải đẩy mạnh việc giáo dục tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Văn hoá đạo đức và lối sống lành mạnh phải được thể hiện trước hết trong mọi tổ chức Đảng, Nhà nước, đoàn thể; trong cán bộ, viên chức nhà nước, trong từng đảng viên.

Hiện nay chúng ta đang tiến hành công cuộc đổi mới. Thực chất đó cũng là một cuộc vận động văn hoá, đánh dấu sự phát triển về văn hoá của Đảng. Song sự thiếu hụt trong tri thức của chúng ta về các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội cũng là một khó khăn. Thêm vào đó, một thử thách lớn đối với Đảng khi bước vào kinh tế thị trường là làm sao vừa giữ được định hướng xã hội chủ nghĩa, vừa phát huy được tính năng động trong tư duy; vừa tăng nhanh của cải vật chất cho xã hội; vừa giữ vững bản sắc văn hoá dân tộc. Nhiều hiện tượng tiêu cực có nguyên nhân chủ yếu từ mặt trái của kinh tế hàng hoá đang thâm nhập và phổ biến ở diện khá rộng cán bộ, đảng viên. Nói cách khác, các hiện tượng tiêu cực xã hội nói chung và trong một bộ phận cán bộ có chức, có quyền nói riêng cũng là biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức, phẩm chất và về tinh thần. Trong các văn bản của Đảng, Nhà nước gần đây đã chỉ ra thực trạng và mức độ suy thoái về đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên và xã hội. Đó là chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, thực dụng và vụ lợi; lợi dụng vị trí lãnh đạo và quyền lực để mưu lợi cá nhân, lo thu vén cho cá nhân, gia đình, họ tộc; quan liêu, xa dân, lãnh đạm, vô cảm trước những khó khăn, bức xúc, những yêu cầu đòi hỏi chính đáng của nhân dân, doanh nghiệp; cơ hội, chạy chọt vì lợi ích cá nhân như chạy thành tích, bằng cấp, chức quyền; đạo đức nghề nghiệp sa sút và nhất là tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí... Đó là một sự vi phạm các giá trị văn hoá.

Hoạt động chính trị của Đảng ta nằm trong một cơ chế mới: chính quyền là của dân, do dân và vì dân; các nhà chính trị là đại diện của quần chúng, là công bộc của dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: Các cơ quan của Chính phủ, từ toàn quốc cho đến các làng đều là công bộc của dân; nghĩa là để gánh vác việc chung cho dân chứ không phải để đè đầu dân. Mục tiêu lâu dài của Đảng ta là xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; là mang lại quyền dân chủ thực sự cho người dân, là dần dần tạo nên một xã hội trong đó “ sự phát triển tự do của mỗi người là điều kiện để phát triển tự do của mọi người”. Đó là một sứ mạng cực kỳ to lớn và khó khăn. Sứ mạng đó đòi hỏi Đảng, cán bộ Đảng phải có trình độ cao về năng lực và phẩm chất. Và hơn bao giờ hết, thời kỳ lịch sử đang đòi hỏi các hoạt động chính trị, các tổ chức chính trị cùng các nhà lãnh đạo phải vươn tới tầm cao của văn hoá: văn hoá của tri thức, văn hoá của đạo đức, văn hoá trong quản lý.

N.H