Hội đồng GPMB và TĐC mới thực hiện xong việc kiểm kê, áp giá và trình thẩm định bồi thường hỗ trợ và TĐC cho 1051/1056 hộ gia đình cá nhân với tổng số tiền lên gần 76 tỷ đồng và hỗ trợ cho người bị thu hồi đất theo Quyết định 703 của UBND tỉnh được 2 xã là Minh Tiến và Bảo Hưng.

Bà Thiều Thị Thu Thuỷ – thành viên chuyên trách Hội đồng GPMB huyện cho biết: "Huyện có 1.056 hộ gia đình bị giải toả do công trình đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai đi qua, trong đó có 193 hộ phải di chuyển nhà cửa, 115 hộ  TĐC, 78 hộ tự TĐC... Ngay sau khi nhận được kế hoạch, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và TĐC của huyện và các xã đã tổ chức mời các hộ dân có diện tích đất bị thu hồi kê khai nguồn gốc sử dụng đất làm cơ sở cho việc hỗ trợ đền bù theo Quyết định số 06/2008 của UBND tỉnh Yên Bái. Đến cuối tháng 6 năm 2010, đã có  1.051 tổ chức, cá nhân, hộ gia đình đã nhận tiền đền bù với tổng kinh phí lên tới gần 74,9 tỷ đồng.

Tuy nhiên, vẫn còn có 5 hộ không nhận tiền khiến việc GPMB gặp khó khăn, đó là hộ ông Hà Phúc Tiến – thôn 4 xã Minh Tiến chưa nhất trí với phương án, đề nghị cơ quan chức năng xác định lại vị trí đất và bổ sung kinh phí di chuyển máy xay xát; hộ bà Phạm Thị Hồng Linh – thôn Đồng Quýt xã Bảo Hưng chưa nhận tiền vì chờ bố trí đất TĐC; hộ ông Lưu Quang Hải – thôn 6 xã Qui Mông chưa nhận tiền đền bù vì bị giảm trừ tiền đất 5% do xã quản lý; hộ ông Bùi Văn Quyết – thôn 9 xã Qui Mông chưa nhận tiền vì Hội đồng thẩm định Sở Tài chính cắt giảm các phần hỗ trợ của gia đình với lý do sổ hộ khẩu và giấy tờ cho tặng sau thời điểm thu hồi đất; hộ ông Lương Văn Mạch – thôn 9 xã Qui Mông chưa nhận tiền vì không có đường đi vào nhà.

Ban GPMB huyện Trấn Yên trình thẩm định hỗ trợ 650 hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp theo Quyết định 703/QĐ - UBND tỉnh với tổng kinh phí lên tới hơn 10 tỷ đồng, hiện nay, mới thanh toán cho 141 hộ tại hai xã Minh Tiến và Bảo Hưng với số tiền trên 1,8 tỷ đồng. ba xã còn lại, Hội đồng GPMB huyện Trấn Yên đang trình thẩm định cho 311 hộ của xã Minh Quân và Y Can, đối với xã Quy Mông đã lập phương án hỗ trợ công khai cho 161 hộ. 

Căn cứ vào kết quả cụ thể đã thực hiện cho thấy, tiến độ GPMB dự án đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai trên địa bàn huyện Trấn Yên vẫn còn khá chậm so với kế hoạch đề ra. Theo Hội đồng bồi thường GPMB huyện Trấn Yên, mặc dù các cấp, ngành trong huyện đã có nhiều nỗ lực, nhưng hiện vẫn còn rất nhiều vướng mắc, tồn tại phát sinh cần giải quyế,t đó là: theo Quyết định 703 của UBND tỉnh, hỗ trợ cho những hộ trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi đất nông nghiệp phục vụ xây dựng công trình đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai với những hộ  bị mất 10 – 30% diện tích đất sản xuất nông nghiệp thì được hỗ trợ 9 triệu đồng; mất 31 – 50% đất sản xuất nông nghiệp thì được hỗ trợ 12 triệu đồng; mất 51 – 70% được hỗ trợ 18 triệu đồng; mất 71 - 100% được hỗ trợ 24 triệu đồng.

Qua tìm hiểu thực tế tại các địa phương chúng tôi thấy, việc hỗ trợ này rất bất cập. Theo quyết định đó thì những hộ nào mà chủ hộ không hưởng lương Nhà nước thì được hỗ trợ, còn những hộ nào mà chủ hộ có hưởng lương Nhà nước nhưng các thành viên trong gia đình làm nông nghiệp thực thụ thì lại không được hỗ trợ, những hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông - lâm nghiệp có quyết định thu hồi đất nhưng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên bố mẹ, sổ hộ khẩu đứng tên con thì cũng không được nhận....

Để đảm bảo tiến độ GPMB của dự án theo kế hoạch đề ra, trong thời gian tới, các cấp, ngành trong huyện cần phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng, với tinh thần trách nhiệm cao hơn nữa, thực hiện quyết liệt các phần việc còn lại, giải quyết dứt điểm các tồn tại phát sinh; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, giải thích để nhân dân thấy được tầm quan trọng của dự án, hiểu rõ các chính sách của Nhà nước về công tác bồi thường GPMB, TĐC, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân trên cơ sở công bằng, dân chủ và công khai. Đối với các trường hợp cố tình không hợp tác, cần có biện pháp xử lý kiên quyết, dứt điểm và sớm hoàn thành tổ chức áp giá và bốc thăm cho những hộ dân trong diện TĐC để ổn định cuộc sống.

Quang Thiều