Để từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, đồng thời nhằm góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, năm 2011 xã đã bắt tay vào việc thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới (XDNTM) tại địa phương.

Do địa bàn có khoảng 80% diện tích đất tự nhiên là đồi núi với độ dốc lớn, các bản dân cư nằm cách xa trung tâm xã hàng chục ki-lô-mét đường mòn, việc đi lại rất khó khăn như các thôn: Trống Màng Mủ A, Trống Màng Mủ B, Háng Sung, Sáng Nhù, Háng Phừ Loa... Thêm vào đó, trình độ dân trí còn hạn chế, kinh tế phát triển chậm, cuộc sống chủ yếu chỉ dựa vào sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi nhỏ lẻ tại hộ gia đình.

Trên địa bàn xã chưa có dịch vụ thương mại, cuộc sống của nhân dân hầu hết là tự cung, tự cấp. Thu nhập hàng năm của các hộ gia đình đạt rất thấp, tỷ lệ hộ nghèo của xã vẫn còn gần 63% cho nên sự đóng góp từ dân vào XDNTM còn hạn chế. Những khó khăn đó như một rào cản trong quá trình thực hiện XDNTM của địa phương.

Những năm qua, dù đã có nhiều cố gắng nhưng kết quả Mồ Dề đạt được vẫn còn khiêm tốn, tiến độ thực hiện còn chậm. Trao đổi với chúng tôi, ông Sùng A Lù - Chủ tịch UBND xã Mồ Dề cho biết: “Sau 5 năm triển khai, đến nay xã mới thực hiện đạt 7/19 tiêu chí. Do điều kiện đặc thù của vùng cao nên xã còn những khó khăn về nhiều mặt như: mở đường tốn nhiều nhân công, vận chuyển vật liệu xây dựng không thuận lợi, kinh phí đầu tư cho xây dựng cơ sở, hạ tầng còn thiếu...”.

Những năm qua, tuy chính quyền xã đã đẩy mạnh việc phát triển kinh tế, tích cực vận động nhân dân thâm canh, tăng vụ để tăng năng suất, nâng cao thu nhập nhưng đời sống của người dân vẫn chưa được cải thiện bao nhiêu. Hàng năm, xã đã chỉ đạo nhân dân tích cực sản xuất, gieo cấy 60 ha lúa nước vụ đông xuân với năng suất 52 tạ/ ha, 24 ha ngô vụ thu đông, năng suất 35 tạ/ ha. Vụ mùa, nhân dân cũng gieo trồng đạt gần 310 ha lúa nước, năng suất bình quân 42 tạ/ ha; cây ngô vụ mùa bà con đã thực hiện đạt trên 112 ha, năng suất bình quân là 41 tạ/ ha.

Cùng đó, người dân còn tích cực phát triển chăn nuôi nhưng rất chậm do ảnh hưởng của dịch bệnh và thời tiết diễn biến bất thường như rét đậm, rét hại. Đặc biệt là trận mưa tuyết xảy ra trong tháng 1/2016 đã làm cho số lượng đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn giảm đáng kể. Thu nhập bình quân đầu người hiện nay mới thực hiện đạt khoảng 4,5 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao, hiện toàn xã vẫn còn 449 hộ nghèo, 107 hộ cận nghèo.

Ông Mùa Giống Chua ở bản Mồ Dề chia sẻ: “Tôi nghĩ XDNTM là việc làm mang lại nhiều lợi ích cho dân nhưng do người dân chúng tôi còn nghèo nên chủ yếu vẫn chỉ tham gia đóng góp ngày công còn việc huy động kinh phí để góp phần xây dựng cơ sở hạ tầng XDNTM là rất khó thực hiện”.

Thực tế, hiện nay xã mới kiên cố hóa được 2 km đường bê tông nông thôn từ trung tâm xã về bản Mồ Dề. Ngoài những khó khăn bởi điều kiện địa lý, cơ sở vật chất, xã Mồ Dề còn gặp nhiều trở ngại trong việc quản lý điều hành vì hầu hết các thành viên trong Ban Quản lý XDNTM đều hoạt động theo sự phân công kiêm nhiệm nên công tác tuyên truyền, vận động của xã chưa được thường xuyên và chưa sâu rộng.

Nhận thức của người dân về mục đích, ý nghĩa của XDNTM tại địa phương chưa được đầy đủ nên một bộ phận người dân chưa thực sự tích cực tham gia. Trong khi đó, nhiều thành viên trong Ban Quản lý XDNTM cũng chưa hiểu hết về vai trò của mình và chưa nắm bắt kịp thời các nội dung về mục tiêu, nhiệm vụ cũng như thiếu kinh nghiệm, giải pháp xử lý trong quá trình thực hiện XDNTM.

Thời gian tới, xã Mô Dề xác định tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân phát huy nội lực tích cực tham gia đóng góp công sức, tiền của để kiên cố hoá và mở mới tuyến đường liên thôn: Mý Háng - Màng Mủ A - Màng Mủ B và tuyến Mồ Dề - Sáng Nhù - Màng Mủ A. Cùng đó, nghiệm thu và đưa vào sử dụng công trình thuỷ lợi Háng Làng Xê thuộc bản Háng Phừ Loa.

Năm 2017, xã thực hiện xoá nhà dột nát cho 50 hộ dân là người có công với cách mạng, người tàn tật, gia đình hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và di dời 3 hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở. Phấn đấu đưa 3 bản vào tiêu chuẩn làng văn hoá là các bản: Cung 11, Nả Háng A và Mý Háng. Riêng 6 tháng cuối năm 2016, Mồ Dề sẽ hoàn thành việc xây dựng 80 nhà tiêu hợp vệ sinh, công nhận 172 hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hoá”.

 Để thực hiện tốt lộ trình XDNTM, xã Mồ Dề cần làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân đoàn kết đồng sức, đồng lòng cùng chung tay XDNTM. Bên cạnh đó, cần tập huấn, hướng dẫn cách làm cho cán bộ trong Ban Quản lý XDNTM xã về các giải pháp xử lý, khắc phục khó khăn cũng như sự hỗ trợ về kinh phí của Nhà nước thì xã vùng cao này mới có thể hoàn thành các tiêu chí trong XDNTM.

Đức Hồng