Trù Su - nghi lễ cầu may của đồng bào Mông

  • Cập nhật: Thứ bảy, 21/1/2023 | 10:56:01 PM

YênBái - Lễ Trù Su là nghi lễ được một số dòng họ người Mông thực hiện vào một ngày cố định theo lịch âm, mỗi năm một lần. Tùy từng dòng họ mà quy định ngày làm lễ Trù Su là ngày 27/7 hoặc ngày 29/9 hoặc ngày cuối cùng của tháng 12 âm lịch hàng năm.

Thầy mo làm nghi thức giải trừ xui xẻo cho một dòng họ.
Thầy mo làm nghi thức giải trừ xui xẻo cho một dòng họ.

Không bắt buộc nhưng mỗi năm sẽ có một hộ trong dòng họ tự nguyện nhận đăng cai tổ chức lễ Trù Su một lần. Trước ngày làm lễ, mỗi hộ chuẩn bị 3 cây sậy, mấy sợi chỉ màu, mấy miếng giẻ nhỏ buộc vào nhau tượng trưng làm chổi để quét các xui xẻo, vận hạn của gia đình ra khỏi nhà. Sau đó, đem đến nhà hộ nhận đăng cai tổ chức để tập hợp cho thầy mo làm lễ giải hạn. 

Những cây sậy mà các gia đình mang đến tượng trưng cho vận hạn, được bó lại. Giẻ được vấn vào nhau và đốt cháy âm ỉ khi làm lễ. Các sợi chỉ nối thành sợi dài để cuốn vào đoàn người. Lễ vật gồm một con gà, hai lù cở ngô quả, hai bát gạo, hai quả trứng, một cái nỏ, một con dao phát và một chiếc rìu. 

Sáng sớm ngày lễ, trong nhà thầy mo cúng tổ tiên, giải trừ những điều không may. Sau đó, ông mo dẫn đầu đoàn người trong dòng họ đưa vận hạn ra khỏi nhà rồi đến khu đất rộng phía sau nhà, dùng sợi chỉ màu được nối từ trước đó quấn quanh đoàn người 9 vòng, tượng trưng cho sợi tâm linh bảo hộ mọi người trong dòng họ tránh khỏi vận hạn. 

Đồng thời, ông mo diễn xướng: "Ta sống trên đỉnh núi này/ Ngày ngày thấy mặt trời mọc trên đỉnh núi/ Mùa mùa trồng cây bí đắng trên nương/ Bí đắng ra quả, ta lấy làm bầu rượu/ Mượn chén rượu ta hát lời ca/ Đã chín năm dòng họ ta không làm cái lý/ Cây lau, cây sậy mọc kín nương đồi/ Anh em ta không có nơi trồng ngô/ Trên trời mọc chín mặt trời và chín mặt trăng/ Chín mảnh nương đều khô héo/ Anh em ta không có nơi trồng lúa/... Sớm nay ai dậy sớm gọi bà Su/ Sớm nay là ta dậy sớm gọi bà Su/ Này bà ở trên trời/ Bà có búa, có rìu/ Hôm nay ta cũng có dao, có búa, có nỏ/ Nay ta gọi, ta mời/ Bà phải đến tiễn đưa những điều không may, tai nạn, rủi ro, ốm đau, bệnh tật mang theo mặt trời lặn xuống núi/ Mang theo ông trăng lặn xuống biển để trần gian bình yên, an lành”. 

Kết lời xướng, thầy mo cầm con dao sắc bén phất một cái làm đứt lìa bó sậy mà các gia đình mang đến. Một người khác cũng dùng nỏ bắn một mũi tên hướng thẳng mặt trời và kết thúc nghi lễ. 

Sau nghi lễ, mọi người bắt đầu liên hoan cơm chay với mong muốn khởi nguồn cho những điều may mắn, tốt đẹp trong năm sau. Đây cũng là dịp anh em trong dòng họ đoàn tụ, tăng cường tình đoàn kết, gắn bó giữa các thành viên trong dòng tộc, cộng đồng.

A Mua

Tags Trù Su nghi lễ cầu may đồng bào Mông

Các tin khác

Thay đổi tư duy làm du lịch với sự hỗ trợ, hướng dẫn của chính quyền địa phương, đến nay nhiều hộ dân người Mông ở Mù Cang Chải đã biết liên kết với các công ty du lịch, khai thác mạng xã hội tự lập các trang fanpage, liên kết với các trang quảng bá và đặt dịch vụ trực tuyến nhằm giới thiệu, thu hút du khách, góp phần quan trọng thúc đẩy du lịch cộng đồng để huyện vùng cao Mù Cang Chải sớm hoàn thành mục tiêu trở thành huyện du lịch vào năm 2025.

Chuẩn bị đón Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023, Bình Nguyên xanh Khai Trung, huyện Lục Yên đã có thêm nhiều tiểu cảnh mới ấn tượng, hấp dẫn như: Công viên Khủng long, vườn hoa hồng tình yêu, phim trường, quần thể hang Diêm… thu hút du khách đến với tham quan, trải nghiệm dịp đầu Xuân.

Mùa gặt ở Mù Cang Chải thu hút nhiều du khách gần xa đến trải nghiệm.

Cùng với khống chế dịch bệnh Covid-19, huyện Mù Cang Chải đã chủ động triển khai thực hiện Đề án xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; các chương trình, kế hoạch về phát triển du lịch năm 2022 giúp ngành du lịch huyện có nhiều khởi sắc, góp phần không nhỏ vào phục hồi kinh tế - xã hội của địa phương.

Porter - người gùi đồ kiêm dẫn đường đã trở thành nghề chính của nhiều người Mông vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải. Du lịch phát triển, tiềm năng du lịch mạo hiểm của Yên Bái được khai thác đúng hướng đã thu hút ngày càng nhiều du khách. Chuyện của porter là chuyện về những niềm vui khi được gặp gỡ, giao lưu với những người bạn mới, những lợi ích mà họ có được nhờ du lịch và cả cơ hội mới mở ra cho du lịch ở vùng cao...

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục