Về Kinh Bắc xưa

Trong sương mờ, đi qua huyện lỵ của xứ Kinh Bắc tới những ngôi chùa cổ, buổi sớm nhà chùa vãn khách. Nhưng vãn cảnh chùa thì lý tưởng. Sáng sớm ở chùa Keo, cửa mở toang từ cổng chính đến tam quan, chùa ở Giao Châu, phủ Thuận An xưa. Chùa xây dựng từ thế kỉ 6, đại tu ở thế kỷ 17 (năm 1611) trên diện tích 10.000m2. Chùa thờ Phật, và Mẫu, có những pho tượng cổ nhìn vào chỉ thấy xa xưa. Chùa Keo ở Bắc Ninh khác biệt hẳn chùa Keo ở Thái Bình, không có gác chuông cổ; nhưng tượng Phật có những giá trị nghệ thuật khiến người vãn cảnh phải dừng chân.

Chùa Dâu

Dấu ấn về những pho tượng cổ chưa phai nhoà, đi qua chợ Dâu vài trăm thước là chùa Dâu, trung tâm Phật giáo từ thế kỷ thứ 3. Điện chính thờ pho tượng lớn nữ thần Pháp Vân (nữ thần Mây) ngồi trên toà sen. Còn có tượng Pháp Vân, Pháp Vũ. Đây chính là một quần thể tứ pháp, Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lộc, Pháp Điện. Trong chùa còn có tháp Hoà Phong xây dựng từ thế kỷ 6; có ý nghĩa như thạch trụ ngăn cản gió chướng. Đặc biệt đi chùa Dâu, có rất nhiều bánh giầy, bánh gai đặc sản của làng Dâu dâng lên thờ Phật Mẫu Man Nương. Người dân làng Dâu hiếu khách, níu chân khách bằng những chiếc bánh giầy, bánh đa kê, bánh nếp, chè kho, ăn một lần khó quên.

Không chỉ chùa cổ, còn làng xưa

Nếu từ Thuận Thành, Bắc Ninh lên huyện Việt Yên (Bắc Giang) ghé vào chùa Bổ Đà (thế kỷ 11), bạn sẽ lạc vào một “di tích cổ” chìm khuất trong cảnh núi non, người đi trong bản làng mịt mờ sương khói. Đây là chùa huấn luyện các tăng ni, phật tử của hội Phật giáo. Chùa Bổ Đà cũ kỹ từ lối đi vào tường rào đất thó đến những chiếc cổng then gỗ cọt kẹt. Nhà có 13 gian niệm Phật, tường xây bằng những chiếc tiểu đất, vừa cũ, vừa cổ, vừa mát. Các nhà sư bảo ở nơi này mùa hè không cần quạt. Và mùa đông lại rất ấm. Trong những chuyến “ta ba lô” nhiều bạn trẻ chọn cách du lịch những ngôi chùa cổ để được chìm vào yên tĩnh. “Cái yên tĩnh bên trong mới là quan trọng”, sư cụ chùa Bổ Đà bảo thế.

Vườn tháp chùa Bổ Đà, xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên

Đến nhiều ngôi chùa xa thành phố, rong ruổi cả ngày ở làng quê còn nghe thấy tiếng lá rụng, nghe thấy tiếng tách của hoa gạo tháng 3 đỏ ối, le lói ở cánh đồng. Xứ Kinh Bắc vẫn là một ẩn số với cách du lịch văn hoá di sản vùng đồng bằng Bắc bộ.

(Theo 24h)