Người vùng cao đi chợ không đơn thuần là để mua sắm mà đây chính là dịp gặp gỡ, chuyện trò, kết bạn. Nhiều người xuống chợ chỉ để khoe bộ váy áo mới, gặp bạn uống đầy bát rượu rồi chia tay hẹn đến phiên chợ lần sau.

Thị trấn du lịch Sa Pa nhộn nhịp, đông vui hơn trong đêm thứ bảy. Những chàng trai cô gái Mông, Dao xúng xính trong những bộ quần áo mới tập trung nơi vườn hoa trung tâm - nơi diễn ra đêm chợ tình. “Chợ tình chẳng bán chẳng mua”, họ vượt quãng đường hàng chục cây số để được cùng nhau tâm tình bằng làn điệu dân ca da diết, đắm say hay qua những điệu múa khèn uyển chuyển, nhịp nhàng.  

Đã có nhiều đôi nên vợ thành chồng qua những đêm chợ tình nhưng cũng có biết bao đôi đến chợ để thoả nỗi nhớ mong khi tình duyên không thành. Tôi đã gặp Trến ở Trung Chải đến chợ từ rất sớm, cô đang ngóng chờ người bạn tình ở mãi Nậm Cang. Trến phấp phỏng đợi chờ bởi phiên chợ lần sau cô theo chồng đến miền quê mới, để lại vấn vương cho chàng trai trong những đêm chợ tình thứ bảy.

 Rời Sa Pa - thành phố trong sương, du khách đến với cao nguyên trắng Bắc Hà. Mỗi độ xuân về, Bắc Hà đẹp, lộng lẫy hơn trong sắc trắng của hoa mận. Không chỉ vậy, nơi đây còn lưu lại trong lòng mọi người với phiên chợ họp vào chủ nhật hàng tuần. Từ sáng sớm, tiếng vó ngựa từ các nẻo đường đã xua tan sự tĩnh lặng của vùng cao. Nét độc đáo hơn những nơi khác bởi chợ có cả một khu bán ngựa. Trong rừng hoa với rực rỡ sắc màu thổ cẩm ta bắt gặp những thiếu nữ Mông, đôi má ửng hồng đang đang ướm thử những bộ váy áo mới. Ở dãy hàng ăn, những chảo thắng cố bốc hơi nghi ngút. Bạn gặp bạn bên bát rượu ngô Bản Phố tràn trề, sóng sánh những vất vả cuộc sống thường nhật dường như tan biến.

Từ Bắc Hà, ngược con đường dốc quanh co bên những triền núi đá, phố núi Si Ma Cai hiện ra trong bảng lảng sương giăng. Mảnh đất này được mệnh danh là “cao nguyên đá” bởi đâu đâu cũng toàn là đá. Cho dù cuộc mưu sinh trên đá của người dân nơi đây có gian lao vất vả nhưng ta vẫn bắt gặp những khuôn mặt rạng ngời của họ mỗi khi xuống chợ. Ở Si Ma Cai có ba phiên chợ mang đậm nét văn hóa đó là chợ Sín Chéng họp vào thứ tư, chợ Cán Cấu họp vào thứ bảy, chợ Si Ma Cai họp vào chủ nhật hàng tuần. Ấn tượng nhất là phiên chợ Cán Cấu với những chú trâu béo tròn bán rất nhiều ở chợ. Vì vậy cái tên “Chợ trâu Cán Cấu” đã thành tên gọi quen thuộc khi người ta nhắc đến phiên chợ vùng cao này.

Cách thành phố Lào Cai hơn 40 km, Mường Hum -  mảnh đất phía tây huyện Bát Xát được phác thảo qua câu hát:

“Bản Mường Hum xuân về núi cao

Tiếng hát ai bay về xôn xao”

Nơi đây phong cảnh hữu tình và cũng nổi tiếng với phiên chợ họp vào chủ nhật. Chợ nằm cạnh dòng suối Mường Hum trong xanh, thơ mộng, rực rỡ với sắc phục của những chàng trai cô gái Mông, Dao, Hoa, Hà Nhì, Giáy. Một vùng không gian thơm lừng mùi thảo quả - một loại đặc sản của vùng cao Bát Xát và đây cũng là trung tâm mua bán thảo quả của cả vùng.

Ngoài ra, còn kể đến món đặc sản được bán ở chợ đó là món cá suối được kẹp trong những thanh tre. Cá suối ở Mường Hum thịt thơm, ngon, chỉ cần thưởng thức một lần nhưng dư vị của nó khiến bạn nhớ mãi không quên.

Sẽ là chưa đủ nếu như bạn chưa đến với phiên chợ Pha Long (Mường Khương). Mảnh đất Rồng Hoa (cách gọi khác của Pha Long) nhộn nhịp, đông vui hơn vào ngày thứ bảy. Xuống chợ, trên vai các bà, các chị là những gùi ớt đỏ rực vừa trảy từ trên nương. Ớt và mía xương gà là đặc sản nổi tiếng của Mường Khương. Ăn một tấm mía bao mệt mỏi của chặng đường dài xua tan.

Ngoài ra, nếu muốn thưởng thức món thịt lợn ngon nổi tiếng của xứ Mường thì xin mời vào quán ăn nơi góc chợ. Chỉ cần chờ vài phút, tô phở thịt lợn thơm lừng ăn kèm cùng dưa cay, tàu xì - những món do đồng bào địa phương chế biến khiến bạn ngạc nhiên và so sánh với món phở nổi tiếng mà bạn đã từng thưởng thức nơi phố thị.

(Theo Báo Lào Cai)