Theo các bậc lão nông tri điền thì con ốc gạo đã có mặt từ lúc cồn Phú Đa mới nhô lên. Khi ấy, con người đã biết khai thác, lúc đầu chỉ để ăn và đãi khách, dần dần mới đưa ra thị trường, lâu ngày tạo thành thương hiệu “Ốc gạo Phú Đa”.
 
Trước đây ốc nhiều vô số kể, mãi đến năm 1978, sản lượng vẫn còn hằng trăm tấn/năm. Nhưng sau đó, do mạnh ai nấy bắt, có người còn sử dụng kiểu đánh bắt “diệt cả ổ, giết cả đàn” khiến cho nguồn ốc cạn kiệt dần, hoặc bỏ đi nơi khác vì môi trường bị ô nhiễm.
 
Cũng may là vài năm sau, ốc lại quay về miền “cố thổ”. Có lẽ Cổ Chiên là dòng sông “nước lành cát sạch” nên con ốc gạo quyến luyến không nỡ rời xa. Để bảo tồn nguồn tài nguyên thiên nhiên, Hợp tác xã Vĩnh Tiến thành lập với mục đích quản lý chặt chẽ mặt nước sông và khai thác thủy sản sao cho vừa có hiệu quả vừa bảo đảm tính bền vững.
 
Gần 150 thành viên HTX đều ra sức gìn giữ, bảo vệ nguồn giống và ứng xử tốt đối với môi trường. Do đó, 150ha mặt nước sông được khoanh vùng đã trở thành chỗ cư trú an toàn cho con ốc gạo.
 
Năm 2006, bà con thu hoạch trên 11 tấn (giá 25.000đ/kg, tương đương với 3kg gạo). Năm 2007, tăng lên 15 tấn và năm nay có thể nhiều hơn. Theo đánh giá của Viện Hải dương học Nha Trang, trữ lượng ốc gạo ở Phú Đa có thể đạt 53 tấn và khả năng khai thác trung bình mỗi năm từ 24 - 34 tấn.
 
Thương hiệu “ Ốc gạo Phú Đa” đã được khôi phục, khách du lịch đến tham quan và thưởng thức món ốc gạo ngày càng đông, nhất là từ tháng 5 Âm lịch, ốc gạo rất mập, thịt ngon và giòn.
 
Nhiều nhà hàng, quán ăn đã chế biến thành nhiều món ngon độc đáo, như món gỏi ốc trộn bưởi và cơm dừa, ốc cháy mỡ tỏi, ốc lẩu mắm, ốc um nước dừa, ốc rang bơ, ốc gạo tiềm thuốc bắc…

(Theo SGGP)