Xe ghép, xe tiện chuyến giờ không còn mới mẻ, trở thành dịch vụ đi lại phổ biến với không ít người dân. Với sự đa dạng về các loại xe và tinh thần "đón tận nơi, trả tận nhà”, giờ giấc sắp xếp theo khách hàng nên loại dịch vụ này đang được nhiều người sử dụng để tiết kiệm thời gian đi lại.
Chị Lê Huyền Thương ở thành phố Yên Bái - một hành khách chuyên đi xe ghép chia sẻ: "Ưu điểm của xe ghép là giá rẻ hơn nhiều so với taxi, lại đưa đón tận nơi chứ không phải ra bến xe như xe khách nên gia đình tôi thường sử dụng loại dịch vụ này. Ví dụ, nếu như thuê nguyên xe taxi từ thành phố Yên Bái vào Nghĩa Lộ mất khoảng 1 triệu đồng/lượt thì đi xe ghép chỉ mất 200 - 250 nghìn đồng/lượt/người”.
Hiện nay, dịch vụ xe ghép được quảng cáo, chia sẻ nhan nhản trên mạng xã hội Facebook, Zalo với khung giờ đi, đến, giá vé và đầy đủ số điện thoại lái xe.
Anh Hoàng Ngọc Đức ở đường Yên Ninh, thành phố Yên Bái cho biết: "Chỉ cần lựa chọn một nhà xe bằng hình thức tương tác qua mạng xã hội là vài phút sau sẽ nhận được cuộc gọi kết nối để chốt chuyến. Thực sự, sau khi sử dụng dịch vụ nhận thấy, tuy giá thành cao hơn so với sử dụng các loại hình vận tải truyền thống nhưng xe ghép khá tiện lợi, khách hàng được đưa đón tận nơi, giờ giấc có thể linh hoạt bởi 1 tuyến sẽ có nhiều đầu xe phục vụ theo nhu cầu của người đi.
Đặc biệt, thời gian di chuyển thường nhanh hơn nhiều so với xe khách do phải dừng đón trả khách nhiều lần. Sự tiện lợi này đã đánh trúng tâm lý của khách đã làm cho xe khách tuyến cố định mất khách dần”.
Dịch vụ xe ghép được quảng cáo trên mạng xã hội.
Không thể phủ nhận những tiện tích mà dịch vụ xe ghép, xe tiện chuyến mang lại. Tuy nhiên, loại hình này đang vi phạm pháp luật và tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng lớn đến các loại hình dịch vụ vận tải hành khách truyền thống nói chung và xe khách theo tuyến cố định nói riêng.
Ông Đinh Đăng Khoa - Phó Giám đốc Công ty cổ phần Vận tải thủy bộ Yên Bái bức xúc: "Xe khách tuyến cố định phải chấp hành đầy đủ các quy định của pháp luật trong kinh doanh vận tải, phải chạy theo đúng thời gian, luồng tuyến, lộ trình đăng ký. Trong khi, xe ghép, xe tiện chuyến chạy liên tục, đưa, đón khách, dừng, đỗ bất cứ chỗ nào mà không mất tiền bến bãi, không phải nộp thuế cho Nhà nước nên đi nhanh hơn, tiện hơn mà giá vé chỉ cao hơn vài chục nghìn đồng so với xe khách. Loại hình dịch vụ này đã tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng lớn đến các loại hình dịch vụ vận tải hành khách truyền thống nói chung và xe khách theo tuyến cố định nói riêng”.
Bên cạnh đó, theo ngành chức năng, việc đi xe ghép tiềm ẩn nhiều nguy mất an toàn vì lái xe là người tự do, không được kiểm tra sức khỏe định kỳ, bằng lái ra sao. Cùng với đó, việc không lắp đặt camera giám sát và thiết bị giám sát hành trình theo quy định đối với xe kinh doanh vận tải nên sẽ không có sự theo dõi, kiểm soát tài xế trong quá trình làm việc dẫn đến rất nhiều rủi ro như: lái xe có thể sử dụng chất kích thích, cướp của và tấn công tình dục khách hàng.
Trước thực tế này, tại chương trình Cà phê doanh nhân được tổ chức vào cuối tháng Tư vừa qua, trực tiếp trả lời các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách trên địa bàn tỉnh Yên Bái về tình trạng xe dù, xe ghép, bến cóc, ông Đào Ngọc Hùng - Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải (GTVT) cho biết: "Sở đã nắm được và ban hành các văn bản chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông và Phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái tiếp tục kiểm tra rà soát các trường hợp vi phạm.
Năm 2022, thanh tra rà soát và xử lý 11 trường hợp; trong đó, 6 xe không vào bến theo quy định, 2 xe không có hợp đồng vận chuyển người, 3 xe không đúng luồng tuyến đã được cấp phép. 4 tháng đầu năm, tiếp tục rà soát và xử lý được 6 trường hợp; trong đó, có 4 trường hợp không có hợp đồng vận tải, 2 trường hợp không đúng luồng tuyến.
Sở GTVT tiếp tục rất mong nhận được ý kiến của các doanh nghiệp và cung cấp điện thoại đường dây nóng để các doanh nghiệp, người dân có thể thông tin kịp thời cho lực lượng chức năng kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm…”.
Không thể phủ nhận những nỗ lực của ngành chức năng trong việc xử lý xe ghép, xe tiện chuyến thời gian qua. Tuy nhiên, việc làm này chẳng khác nào "bắt cóc bỏ đĩa” bởi nhu cầu của xã hội ngày càng cao, trong khi đó, xe ghép chủ yếu là xe riêng, xe gia đình, không có logo, phù hiệu, không đăng ký kinh doanh nên rất khó quản lý.
Đặc biệt, khi lên xe, hành khách đều được lái xe dặn dò nếu có lực lượng chức năng dừng xe xử lý thì phải trả lời đây là xe gia đình hoặc đi nhờ xe. Vì thế, lực lượng chức năng cũng không có bằng chứng để chứng minh những người trên xe là hành khách và cũng không có chứng cứ lái xe có thu tiền của khách nên không thể xử lý được.
Thiết nghĩ, để xử lý hoạt động này, các cơ quan chức năng cần phải nghiên cứu thực trạng một cách kỹ lưỡng để tìm lối đi phù hợp cho loại hình dịch vụ này. Nếu công nhận xe ghép là loại hình kinh doanh vận tải thì phải cơ chế rõ ràng, hoạt động ra sao và có hướng dẫn để những người đang kinh doanh loại hình dịch vụ này hoạt động đúng các quy định của pháp luật, vừa đáp ứng nhu cầu phát triển xã hội vừa đóng góp cho ngân sách Nhà nước. Cùng với đó, các doanh nghiệp kinh doanh vận tải cũng phải nâng cao chất lượng dịch vụ để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
Theo Nghị định số 86/2014/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, các đơn vị kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách phải có đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật; có nơi đỗ xe phù hợp với phương án kinh doanh và đảm bảo các yêu cầu về an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ và vệ sinh môi trường theo quy định của pháp luật; các phương tiện kinh doanh phải được gắn thiết bị giám sát hành trình.
|
Văn Thông