Chỉ tính riêng trong tháng 11, toàn tỉnh đã xảy ra 30 vụ tai nạn giao thông, làm chết 3 người, bị  thương 74 người, hỏng 8 ô tô, 30 xe mô tô, ước thiệt hại kinh tế hàng trăm triệu đồng. Nguyên nhân của các vụ tai nạn giao thông có tới gần 10% là do chủ phương tiện uống rượu, bia gây ra. Biết vậy, nhưng không ít người vẫn say xỉn khi lái xe, coi thường tính mạng của mình và của người khác.

Không khó để dẫn chứng ra các vụ tai nạn giao thông mà nguyên nhân chính do lái xe sử dụng rượu, bia say xỉn không làm chủ được tay lái, tốc độ. Tại sao vào những dịp lễ, tết số vụ tai nạn giao thông gia tăng? Bởi một điều dễ hiểu do phong tục tập quán của người Việt Nam đây là dịp để anh em, bạn bè, người thân trong gia đình, họ tộc gặp gỡ ăn cơm quây quần bên nhau. Rượu uống đâu chỉ có một chén, hai chén mà thường chúc nhau năm, bảy chén, cho đến khi “bia dư, tửu hậu”, lâng lâng, mọi người mới ra về trong trạng thái đầy hưng phấn.

Nhiều nạn nhân của tai nạn giao thông được đưa vào viện cấp cứu nhưng miệng vẫn lảm nhảm sặc sụa mùi rượu, bia. Thực tế cho thấy, các vụ tai nạn giao thông do rượu, bia gây ra thường sau 12 giờ trưa và tầm 19 - 20 giờ tối, đây là thời điểm “tàn canh” của các cuộc nhậu. Những vụ tai nạn do sử dụng rượu, bia gây ra thường gây hậu quả nghiêm trọng hơn, nhiều trường hợp chết tại chỗ hoặc chấn thương sợ não, tàn tật suốt đời.

Theo số liệu của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, mỗi năm trung bình có 6% số vụ tai nạn giao thông do lạm dụng rượu, bia gây ra, với hàng ngàn người chết và bị thương. Ở Yên Bái, tuy chưa có số liệu thống kê chính xác nhưng con số này cũng không dưới 10%. Theo khảo sát của chúng tôi, số vụ tai nạn giao thông do lạm dụng rượu bia thì người có học vấn cao sử dụng rượu, bia nhiều hơn người học vấn thấp; khu vực thành thị cao hơn khu vực nông thôn, cán bộ, công chức nhiều hơn nông dân.

Trong khi Luật Giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/7/2009, cấm hoàn toàn việc sử dụng rượu, bia đối với người lái xe ô tô khi tham gia giao thông và hạn chế thấp nhất nồng độ cồn đối với người lái xe mô tô. Nghị định 34/CP/2010 cũng quy định rõ, xử phạt nặng đối với hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông mà có nồng độ cồn trong máu, hơi thở vượt quá 80mg/100ml máu hoặc vượt quá 0,4 mg/lít khí thở với mức phạt từ 4 - 6 triệu đồng, phạt từ 2 - 3 triệu đồng đối với người có nồng độ cồn vượt quá 50 - 80 mg/100ml máu hoặc vượt quá 0,25 - 0,4 mg/1 lít khí thở.

Tuy nhiên, vẫn có nhiều người tham gia giao thông vi phạm, nhiều người còn phản ứng gay gắt với lực lượng chức năng khi họ yêu cầu kiểm tra khí thở. Một vấn đề nữa là trang thiết bị cho lực lượng kiểm tra, xử lý vi phạm giao thông còn hạn chế. Bên cạnh đó, khi gây tai nạn, đa số chủ phương tiện bỏ trốn khỏi hiện trường hoặc viện lý do bản thân không điều khiển phương tiện nên từ chối cho kiểm tra nồng độ cồn. Thậm chí có những vụ tai nạn khi xảy ra, lái xe bỏ đi và “cử” người khác đến “đóng thế” một cách hợp pháp.

Để hạn chế tai nạn giao thông do lạm dụng rượu, bia gây ra cần có sự vào cuộc của cả cộng đồng. Trước tiên, cần nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân với thông điệp “không điều khiển phương tiện giao thông khi đã uống rượu, bia”. Đặc biệt, việc xử lý vi phạm liên quan đến rượu, bia của ngành chức năng cần phải được xử lý nghiêm.

Ngọc Trúc