Đây cũng là dịp quan trọng để tôn vinh các giá trị di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh Yên Bái nói riêng và các tỉnh khu vực Tây Bắc nói chung, đặc biệt với sự kiện đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh "Nghệ thuật Xòe Thái” vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Đặc sắc giá trị văn hóa truyền thống
Tiết trời giữa thu thật chiều lòng người và du khách đến với lễ hội miền Tây. Mọi nẻo đường cờ hoa rực rỡ, từng đoàn xe nối đuôi nhau từ khắp nơi tấp nập về trảy hội. Chào đón du khách gần xa, ngay khu vực Trung tâm Văn hóa - Thể thao thị xã Nghĩa Lộ là Không gian trưng bày và trình diễn văn hóa các dân tộc.
Những bài hát, điệu múa, âm nhạc truyền thống rộn ràng của các dân tộc, các địa phương khiến trái tim du khách bất kể độ tuổi nào cũng dường như thêm hào hứng khi đến với không gian này và tham gia trải nghiệm không khí náo nhiệt đậm chất lễ hội.
Chỉ cần di chuyển vài bước chân, du khách có thể cùng hòa vào điệu múa truyền thống của người Thái trắng tỉnh Điện Biên, nhảy sạp với người Thái đen Mường Lò, chơi quay cùng người Mông huyện Mù Cang Chải, tham gia Lễ Cấp sắc của người Dao huyện Văn Yên, tìm hiểu nghề đan rọ tôm truyền thống của huyện Yên Bình...
Thật dễ dàng để bắt gặp sự thích thú, trầm trồ trên mỗi nét mặt của du khách! Thích thú, vui vẻ và không khỏi có phần ngỡ ngàng, chị Nguyễn Bích Châm - du khách đến từ tỉnh Quảng Ngãi hào hứng: "Đây là lần đầu tiên tôi đến thị xã Nghĩa Lộ. Tôi đã thực sự bị chinh phục bởi vẻ đẹp cảnh sắc, con người và văn hóa vùng đất này. Thật bất ngờ khi tới đây, tôi không chỉ được tìm hiểu về văn hóa, phong tục tập quán của Yên Bái mà còn cả các tỉnh Tây Bắc”.
Sau khi trải nghiệm không gian văn hóa đặc sắc, du khách có thể vui bất tận khi tham gia chơi "Tó mắc lẹ” với người Thái trắng tỉnh Lai Châu, thưởng thức miễn phí thịt trâu sấy, nhâm nhi chén trà Shan tuyết - đặc sản nức tiếng của huyện Trạm Tấu… Không gian này như bức tranh văn hóa sống động rực rỡ sắc màu với nét chấm phá của mỗi dân tộc, mỗi bộ trang phục, nghề thủ công, nông cụ sản xuất, nghệ thuật trình diễn dân gian, trích đoạn lễ hội truyền thống mà các địa phương đem đến, trong đó có 3 tỉnh Điện Biên, Sơn La, Lai Châu.
Lên với miền Danh thắng, đông đảo nhân dân và du khách vô cùng thích thú khi trực tiếp chứng kiến, tham gia Lễ mừng Cơm mới của đồng bào Mông huyện Mù Cang Chải - Di sản Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Những bông lúa vàng ruộm, trĩu hạt căng mẩy vừa gặt về ở lễ mừng đủ biết sự vất vả một nắng hai sương của người nông dân.
Đối với đồng bào Mông Mù Cang Chải, cúng cơm mới là gọi hồn của lúa mới gặt trở về nhà, thể hiện lòng biết ơn của con cháu với ông bà tổ tiên, ước mong về một cuộc sống ấm no và hạnh phúc, mùa màng bội thu.
Đây còn là dịp để các dòng họ tưởng nhớ người đã khuất, dịp để anh em họ hàng họp mặt, biểu thị tinh thần đoàn kết và sức mạnh cộng đồng. Tái hiện Lễ mừng cơm mới đã góp phần giới thiệu, quảng bá và tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của Di sản này.
Vòng xòe đêm hội
Náo nhiệt hoạt động du lịch thể thao
Đã trở thành thương hiệu, hoạt động dù lượn "Bay trên mùa vàng” của huyện Mù Cang Chải hấp dẫn những trái tim ưa thích du lịch mạo hiểm.
Phấn khích tột độ sau khi trải nghiệm bay dù lượn cùng phi công, du khách người Anh Albany Owens không giấu nổi cảm xúc: "Cảnh sắc thiên nhiên, đất trời nơi đây rất đẹp nhưng thật sự đẹp vô cùng khi ngắm nhìn từ trên cao. Cảm giác lơ lửng giữa không gian đại ngàn hùng vĩ, ngắm lớp lớp sóng lúa cuộn dâng phía dưới là trải nghiệm tuyệt vời nhất trong cuộc đời tôi”.
Ngoài ngắm Mù Cang Chải từ trên cao bằng dù lượn, năm nay là lần đầu tiên du khách có thể trải nghiệm dịch vụ ngắm ruộng bậc thang bằng xe địa hình ATV. Đặc biệt, một trong những hoạt động hấp dẫn du khách, mang đến những khoảnh khắc bùng nổ cảm xúc, kịch tính đến nghẹt thở trên từng mét đường là giải chạy Marathon "MU CANG CHAI ULTRA TRAIL" năm 2022 diễn ra trong 2 ngày 23 - 24/9. Cung đường băng qua những thửa ruộng bậc thang, vắt vẻo trên những triền núi hùng vĩ đã đem lại nhiều trải nghiệm thú vị cho cả vận động viên và du khách.
Vận động viên Nguyễn Thị Hằng Nga đến từ thành phố Hồ Chí Minh cho biết: "Cá nhân tôi đã tham gia nhiều giải chạy Marathon và từng đoạt giải thưởng. Tuy nhiên, giải lần này được tôi mong đợi nhất năm. Chạy trên cung đường giữa chập chùng sóng lúa vàng cùng hình ảnh bà con vẫy tay chào, cổ vũ nhiệt tình khiến tôi rất xúc động. Đặc biệt khi đến đây, tôi thấy có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt cho giải”.
Cán đích cự ly 50 km trong tiếng hò reo, cổ vũ nhiệt tình của đông đảo du khách và nhân dân địa phương, vận động viên Phạm Hoàng Tùng đến từ tỉnh Bắc Ninh chia sẻ: "Với tôi, hạnh phúc không chỉ là đích đến mà còn là trên hành trình mỗi bước chân thấm đẫm mồ hồi, bùn đất và được hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp, được đón nhận lòng hiếu khách của đồng bào nơi đây”.
"Bữa tiệc” hấp dẫn qua lăng kính nhiếp ảnh
Lễ hội Văn hóa - Du lịch Mường Lò, khám phá Danh thắng Quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm nay còn chiêu đãi du khách một bữa tiệc văn hóa, du lịch đặc sắc qua 55 bức ảnh triển lãm "Di sản Nghệ thuật Xòe Thái Việt Nam”, 100 bức ảnh "Ảnh đẹp du lịch 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng” tại Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh thị xã Nghĩa Lộ và 40 bức ảnh triển lãm "Sắc màu Mù Cang Chải” tại thị trấn Mù Cang Chải. Sinh động từ bố cục, ánh sáng, đặc biệt là chính trải nghiệm của những chuyến đi, các bức ảnh dẫn dắt người xem qua những vùng đất, những con người lạ mà quen.
Vẫn là không gian quen thuộc của nhà sàn, ruộng lúa, nương ngô; vẫn là những vòng xòe đắm say trong ngày hội; vẫn là nhịp sống rất đời thường của cuộc sống hàng ngày… nhưng qua góc nhìn của các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp vẫn đủ sức gợi bao cảm xúc của người thưởng lãm.
Du khách Pháp Henry Louis Rozo chia sẻ: "Thật tuyệt vời khi đến đây, tôi vừa được thăm Yên Bái vừa được thưởng thức những tác phẩm ảnh nghệ thuật của Yên Bái, của các tỉnh trong khu vực Tây Bắc. Tôi ngay lập tức nhận ra Hà Giang với trùng điệp núi đá trong một bức ảnh trưng bày vì đã đến đó nhưng còn nhiều nơi rất đẹp mà tôi chưa đến như Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình… Chắc chắn một điều là những bức ảnh này thôi thúc tôi tiếp tục không ngừng khám phá những vùng đất đẹp của Việt Nam trong thời gian tới”.
Cùng với ảnh nghệ thuật, những bức ảnh, tư liệu về dân tộc, tôn giáo Việt Nam trong triển lãm lưu động về sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã để lại nhiều ấn tượng với nhân dân và du khách. Đi hết không gian triển lãm, em Đoàn Hữu Nghĩa, học sinh lớp 8 đến từ thành phố Bắc Giang từ ngạc nhiên, trầm trồ, thán phục rồi lại yên lặng, suy tư sâu lắng.
Em Nghĩa cho biết: "Em rất thích đi du lịch và tìm hiểu về lịch sử của mỗi vùng đất mình được đặt chân đến. Qua những tài liệu, bức ảnh như trực chiến bắn máy bay Mỹ của dân quân xã Cát Thịnh, huyện Văn Chấn hay thanh niên Nghĩa Lộ hăng hái lên đường nhập ngũ… em càng thấu hiểu hơn về sự hy sinh của lớp lớp thế hệ cha ông để có được nền độc lập, tự do, hòa bình hôm nay. Em sẽ cố gắng học tập, làm những việc có ích để xứng đáng với sự hy sinh ấy”.
Ấn tượng tinh hoa ẩm thực hội tụ
Đối với tín đồ của mua sắm và ẩm thực, đến Lễ hội lần này ắt hẳn sẽ không thể bỏ qua Hội chợ sản phẩm OCOP, đặc sản các vùng miền, văn hóa ẩm thực tại Sân vận động ở tổ 7, phường Pú Trạng, thị xã Nghĩa Lộ và Hội chợ Thương mại tại đầu cầu La Phu Khơ, tổ 4, thị trấn Mù Cang Chải. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng của 2 hội chợ, nhất là Hội chợ sản phẩm OCOP với sự tham gia của gần 50 gian hàng OCOP của 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng và thành phố Hồ Chí Minh tại thị xã Nghĩa Lộ được nhân dân địa phương và du khách đánh giá rất cao.
Anh Nguyễn Đình Trung Nghĩa, du khách đến từ tỉnh Ninh Bình chia sẻ: "Cùng gia đình đến Yên Bái du lịch dịp này và tới hội chợ để tham quan, mua sắm, chọn quà cho người thân, tôi thấy Hội chợ được tổ chức rất chuyên nghiệp, thoáng đãng, các sản phẩm được bày bán phong phú, đa dạng. Tôi và gia đình đã quyết định chọn mua sản phẩm OCOP cà phê của Sơn La và chè Shan tuyết của Yên Bái về làm quà biếu. Hy vọng rằng, Yên Bái sẽ tiếp tục đổi mới và có thêm nhiều sự kiện du lịch chất lượng hơn nữa để thu hút du khách trong và ngoài nước đến du lịch, trải nghiệm, mua sắm”.
Đảm bảo các món ăn được chế biến "chuẩn vị”, hầu hết các đơn vị, địa phương tham gia đều vận chuyển nguyên liệu từ địa phương đến, bảo quản kỹ lưỡng để có độ tươi ngon, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Rất nhiều du khách thật sự bất ngờ khi đến lễ hội ẩm thực bởi quy mô lớn, không gian thiết kế ấn tượng với đặc trưng các vùng miền nhưng cũng mộc mạc, tạo cảm giác thân thuộc, gần gũi, thuận tiện cho người dân, du khách trong nước và quốc tế vừa thưởng thức ẩm thực vừa trải nghiệm văn hóa.
Du khách Nguyễn Châu Anh đến từ tỉnh Hà Nam cho biết: "Đây thực sự là một cơ hội đặc biệt, hiếm có, thú vị khi hàng chục quầy ẩm thực đại diện cho nền ẩm thực mỗi địa phương Tây Bắc cùng hội tụ về Yên Bái trong một ngày thu tháng Chín. Tôi đã nếm thử nhiều sản phẩm OCOP của các tỉnh và rất ấn tượng với sản phẩm thịt chua của tỉnh Phú Thọ, mật ong bạc hà Hà Giang, ruốc cá trắm đen sông Đà của tỉnh Hòa Bình, thịt trâu sấy Mường Lò của tỉnh Yên Bái”.
Liên kết phát triển du lịch bền vững
Lễ đón nhận Bằng của UNESCO vinh danh "Nghệ thuật Xòe Thái” và khai mạc Lễ hội Văn hóa - Du lịch Mường Lò, khám phá Danh thắng Quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm 2022 là niềm tự hào, là dấu ấn văn hóa du lịch của tỉnh Yên Bái.
Sự tham gia của 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng và thành phố Hồ Chí Minh trong các hoạt động như trưng bày triển lãm ảnh, diễu diễn đường phố, trình diễn văn hóa các dân tộc và hội chợ các sản phẩm OCOP tại sự kiện quan trọng này là cái "bắt tay” tiếp tục thắt chặt đoàn kết của ngành du lịch, là mốc đánh dấu quan trọng cho sự hợp tác, liên kết phát triển du lịch rộng mở, lâu dài, bền vững hơn nữa trong tương lai.
Đồng chí Nguyễn Hoàng Long - Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Yên Bái cho biết: "Liên kết du lịch 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng và thành phố Hồ Chí Minh được bắt đầu từ năm 2020. Tuy nhiên, do ảnh hưởng trực tiếp của dịch bệnh Covid-19 nên lượng du khách sụt giảm đáng kể trong 2 năm qua. Tuy nhiên, 6 tháng đầu năm nay, tình hình đã trở nên khả quan hơn.
Như ở Yên Bái, năm 2021 chỉ đón trên 790 nghìn lượt khách thì 6 tháng đầu năm nay đã đón trên 805 nghìn lượt khách. Nhân sự kiện đón nhận Bằng của UNESCO vinh danh "Nghệ thuật Xòe Thái” và khai mạc Lễ hội Văn hóa - Du lịch Mường Lò, khám phá Danh thắng Quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải, các tỉnh đã hội tụ về Yên Bái chính là cơ hội để các địa phương trong chương trình hợp tác đẩy mạnh hơn nữa hoạt động quảng bá, giới thiệu về tiềm năng, thế mạnh, sản phẩm đặc thù thu hút du khách, dự kiến lượng khách sẽ tăng cao ở cả 9 tỉnh, thành trong dịp này và thời gian sắp tới. Đây cũng là cơ hội để mở ra một giai đoạn mới, giai đoạn mà các bên sẽ gặt hái được những trái ngọt từ hoạt động liên kết phát triển du lịch mang lại”.
Thời gian tới, tham gia Chương trình hợp tác phát triển du lịch giữa 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng và thành phố Hồ Chí Minh, Yên Bái sẽ đẩy mạnh hình thành những sản phẩm du lịch liên kết đặc trưng, mới mẻ; khai thác tối đa những lợi thế của du lịch Yên Bái với thành phố Hồ Chí Minh và 7 tỉnh; kêu gọi đầu tư nâng cấp, hình thành mới các điểm du lịch ở từng địa phương, hướng đến mục tiêu tạo nên sự đa dạng ở các điểm liên kết trong hành trình của du khách.
Chuỗi hoạt động trong khuôn khổ sự kiện đón nhận Bằng của UNESCO vinh danh "Nghệ thuật Xòe Thái” và khai mạc Lễ hội Văn hóa - Du lịch Mường Lò, khám phá Danh thắng Quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm 2022, có hoạt động đã khép lại với thành công và ấn tượng tốt đẹp, có hoạt động vẫn đang diễn ra, có hoạt động sắp diễn ra và sẽ diễn ra trong thời gian tới. Tiếp nối chuỗi hoạt động hưởng ứng sự kiện quan trọng này, các địa phương trên địa bàn tỉnh Yên Bái có rất nhiều hoạt động văn hóa, du lịch, lễ hội từ nay đến hết năm 2022, sang đầu năm 2023 và hứa hẹn sẽ mang đến cho du khách khoảng thời gian trải nghiệm thú vị, là kỷ niệm đẹp không thể phai mờ.
Thu Hiền - Lê Thương
