Tính đến tháng 5/2024, trên địa bàn tỉnh có 22 cơ sở hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy gồm: 20 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, 1 cơ sở cai nghiện ma túy thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và Công ty cổ phần Dược Lê Nguyễn.
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy, ông Nguyễn Trung Hiếu - Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Trước hết, phát huy vai trò lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể tại các đơn vị của ngành trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên.
Đồng thời, tổ chức ký cam kết cá nhân, gia đình, đơn vị không có người sử dụng, mua bán, tàng trữ ma túy. Cùng đó, các hoạt động tuyên truyền tập trung vào đối tượng có nguy cơ cao tại cộng đồng và duy trì, nâng cao chất lượng, hiệu quả chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện thay thế bằng thuốc Methadone.
"Ngoài ra, ngành y tế phối hợp với cơ quan chức năng trong việc xác định tình trạng nghiện ma túy; thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ việc quản lý, sử dụng thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần và tiền chất dùng làm thuốc và công tác điều trị nghiện chất bằng Methadone” - ông Hiếu nói.
Hàng năm, các cơ sở điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện thay thế bằng thuốc Methadone cho trên 1.000 bệnh nhân, nhiều nhất là năm 2023 với 1.125 bệnh nhân và điều trị bằng buprenophine rất ít bệnh nhân.
Đối với các cơ sở điều trị đã thực hiện tiếp nhận, bảo quản, cấp phát thuốc theo các quy định tại Thông tư số 14 ngày 25/6/2015 của Bộ Y tế về quản lý thuốc Methadone, từ 15/3/2024, các cơ sở điều trị cập nhật và triển khai thực hiện các nội dung trong hướng dẫn quản lý thuốc Methadone theo Thông tư số 26 ngày 29/12/2023 của Bộ Y tế cũng như các quy định chuyên môn tại Quyết định số 3140 ngày 30/8/2010 của Bộ Y tế về việc hướng dẫn điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế.
Song song với đó, việc tối giản thủ tục hành chính tạo điều kiện cho bệnh nhân tham gia điều trị, phần lớn bệnh nhân tuân thủ tốt điều trị và chấm dứt sử dụng ma túy.
Bên cạnh những bệnh nhân tuân thủ tốt, cũng còn có trường hợp buộc phải ngừng điều trị do vi phạm nội quy của cơ sở điều trị, đa số các trường hợp ngừng hoặc tạm ngừng điều trị khác là do chuyển cơ sở điều trị, đi làm ăn xa, điều trị bệnh khác theo nguyện vọng cá nhân.
Đồng thời, ngành tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghiêm túc các chính sách đối với người tham gia điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện tại cơ sở điều trị Methadone, chính sách đối với nhân viên y tế tại cơ sở điều trị Methadone theo hướng dẫn tại Nghị định số 90 của Chính phủ quy định về điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế; duy trì quản lý bệnh nhân trên phần mềm hệ thống thông tin quản lý bệnh nhân Methadone. Do vậy, 100% các ca điều trị an toàn, không có tai biến xảy ra, không có bệnh nhân tử vong trong khi uống thuốc tại cơ sở.
Thực tế trong triển khai các hoạt động còn không ít khó khăn, vướng mắc như: quy định tại Luật Phòng, chống ma túy và Nghị định số 109 của Chính phủ còn một số vướng mắc, Sở Y tế đã có các văn bản gửi Bộ Y tế đề nghị hướng dẫn thực hiện và tháo gỡ các vướng mắc liên quan: Sở Y tế đã cử 36 cán bộ tham dự lớp tập huấn, song đến nay, vẫn chưa được cấp chứng chỉ hoàn thành khóa học của Cục Quản lý Khám bệnh, chữa bệnh để tổ chức tập huấn và cấp chứng chỉ cho cán bộ tuyến dưới về xác định tình trạng nghiện ma túy.
Ngoài cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy, hướng dẫn chưa cụ thể về điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị để Sở Y tế phối hợp với Công an tỉnh và các ban, ngành, địa phương triển khai cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ tại các địa phương, đảm bảo hiệu quả, tránh lãng phí…
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy trong thời gian tới, Phó Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Trung Hiếu cho biết thêm: Ngành sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm túc các chỉ thị về công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy; thực hiện tốt việc quản lý bệnh nhân trên phần mềm hệ thống thông tin quản lý bệnh nhân Methadone.
Cần tăng cường hơn nữa công tác truyền thông, tạo điều kiện tối đa cho người nghiện ma túy được tiếp cận với chương trình điều trị thay thế. Đặc biệt, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hỗ trợ các đơn vị trong công tác khởi liều, tư vấn, điều trị, quản lý thuốc; duy trì công tác phối hợp liên ngành đảm bảo hoạt động triển khai công tác phòng, chống ma túy thuộc nhiệm vụ của ngành y tế.
Sở Y tế tiếp tục kiến nghị Bộ Y tế sớm cấp chứng chỉ cho cán bộ tập huấn về tiêu chuẩn chẩn đoán và quy trình chuyên môn để xác định tình trạng nghiện ma túy.
Trần Minh
