Nhà có hai con, năm học tới một sắp lên lớp 4 và một lên lớp 8, chị Nguyễn Hải Yến, xã Minh Bảo, thành phố Yên Bái vô cùng lo lắng vì giá sách giáo khoa (SGK) tăng cao. Chị chia sẻ: "Năm ngoái, con gái nhỏ học lớp 3 của tôi cũng học sách chương trình mới, một bộ SGK cùng các sách tham khảo cũng lên đến gần 500.000 đồng. Đó là chưa kể chi phí vở viết, đồng phục.
Năm học tới, tôi không thể lo lắng.vì giá sách mới lớp 4, 8 và 11 tăng gấp 2 - 3 lần sách chương trình cũ. Hai con đều học chương trình mới, cộng lại mất cả triệu tiền mua sách trong khi hai vợ chồng chỉ lao động tự do, thu nhập bấp bênh. Trước kia, chúng tôi thường xin sách cũ của hàng xóm cho con học nhưng giờ học toàn sách mới, khó chồng khó”.
Theo lộ trình thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, năm học 2023 - 2024, khối lớp 4, lớp 8 và lớp 11 sẽ học SGK mới. Việc giá SGK phục vụ chương trình giáo dục mới tăng giá cao là nỗi lo của phụ huynh cả nước trước thềm năm học mới, đặc biệt là các gia đình có hoàn cảnh khó khăn có con "chạy tuyến" hoàn toàn chương trình mới.
Chị Nguyễn Thị Nhung, xã Giới Phiên, thành phố Yên Bái có con năm nay lên lớp 11, cho biết: "Con trai tôi học theo chương trình mới, năm ngoái vào lớp 10 mãi mới đủ sách để học. Năm nay, được giáo viên chủ nhiệm thông báo đăng ký để đặt sách nhà xuất bản, tôi cũng yên tâm hơn, nhưng trước thông tin giá sách tăng khoảng 2-3 lần so với trước, gia đình cũng đang lo lắng".
Theo quy định, trước khi đưa ra thị trường, các nhà xuất bản, đơn vị soạn sách phải kê khai giá bán lẻ các bộ sách giáo khoa lớp 4, lớp 8, lớp 11 với Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính). Theo quyết định của Bộ trưởng Giáo dục - Đào tạo, danh mục sách giáo khoa mới bắt đầu sử dụng trong các trường năm 2023 - 2024 theo chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 4, 8, 11 gồm: Cánh diều, Kết nối tri thức với cuộc sống và Chân trời sáng tạo. Ba bộ sách này thuộc các nhà xuất bản: Công ty Cổ phần Đầu tư và Xuất bản giáo dục Việt Nam (VEPIC), Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam.
Hiện nay, Công ty cổ phần Sách - Thiết bị trường học Yên Bái đã tiếp nhận đủ toàn bộ số sách được đặt hàng và đang tiến hành đóng bộ để sẵn sàng bàn giao cho các nhà trường.
Trong số 3 bộ sách được phê duyệt, bộ Cánh diều của Công ty Cổ phần Đầu tư và Xuất bản giáo dục Việt Nam (VEPIC) có mức giá cao nhất, ở cả lớp 4, 8 và 11. Hai bộ sách Chân trời sáng tạo và Kết nối tri thức với cuộc sống của Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam rẻ hơn từ 30.000 - 100.000 đồng/bộ. Ngoài ra, nếu học sinh nào có nhu cầu mua thêm sách nâng cao và sách bổ trợ kiến thức thì số tiền đầu tư trọn bộ còn đội lên nhiều.
Thực tế, giá SGK tăng cao trong bối cảnh thu nhập của nhiều gia đình khó khăn và hệ lụy từ hậu COVID-19 thực sự là gánh nặng quá lớn.
Theo thống kê, một bộ sách giáo khoa lớp 4 mới giá từ 182.000 đồng/bộ đến 230.000 đồng (chưa bao gồm sách tiếng Anh), cao hơn khoảng 2,5- 3 lần so với giá sách giáo khoa chương trình cũ (87.000 đồng/bộ); tương tự giá sách mới của các khối lớp 3, 7 và 10 năm ngoái. Tuy nhiên, sách lớp 4 cũ chỉ có 9 quyển. Số cuốn tăng thêm trong bộ mới chủ yếu ở các môn Giáo dục thể chất, Hoạt động trải nghiệm.
Bộ sách giáo khoa lớp 8 từ 186.000 đồng/bộ đến 268.000 đồng/bộ (chưa bao gồm sách tiếng Anh). Bộ sách giáo khoa lớp 11 từ 130.000 đồng/bộ đến 167.000 đồng/bộ (chưa bao gồm sách tiếng Anh, sách giáo dục địa phương và không tính các môn học, chuyên đề tự chọn). Tất cả đều chưa tính thêm sách nâng cao và sách bổ trợ kiến thức, nếu học sinh có nhu cầu.
Để chuẩn bị các điều kiện cho năm học mới, ngành giáo dục- đào tạo tỉnh đã tổ chức lựa chọn và tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 4, 8,11 sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh. Đến thời điểm này, tất cả các trường học đã hoàn thành việc đăng ký mua sách để kịp thời tiếp nhận SGK cùng đồ dùng học tập giao đến tay học sinh trước ngày khai trường.
Công ty cổ phần Sách - Thiết bị trường học Yên Bái hiện là đơn vị đầu mối cung cấp sách và thiết bị đồ dùng học tập cho các cơ sở giáo dục toàn tỉnh. Bà Phạm Thị Thanh Tâm - cán bộ Công ty cho biết, theo thống kê của Công ty, trong đợt đăng ký lần 1, đã có hơn 1 triệu bản sách được các nhà trường đặt hàng. Hiện nay, Công ty đã tiếp nhận đủ toàn bộ số sách được đặt hàng và đang tiến hành đóng bộ để sẵn sàng bàn giao cho các nhà trường trong thời gian từ ngày 15 đến 30/8/2023. Sách theo chương trình cũ đối với khối lớp 5, 9, 12 thì Công ty đã phát hành xong.
Trước việc giá SGK tăng cao, các nhà trường vùng cao, vùng sâu, vùng xa của tỉnh đều đã có phương án đảm bảo học sinh có đủ sách giáo khoa bước vào năm học mới, rà soát xem bao nhiêu học sinh có hoàn khó khăn, trên cơ sở đó nhà trường sẽ định hướng cho phụ huynh sử dụng đúng với số tiền hỗ trợ chi phí học tập của Nhà nước để đảm bảo cho học sinh có đủ sách giáo khoa ngay từ đầu năm học. Với những gia đình không có đủ kinh phí để mua sách, nhà trường tìm cách vận động từ các nguồn hỗ trợ xã hội hóa. Tuy nhiên, trên mặt bằng chung, việc giá SGK tăng theo cấp số nhân sẽ là một gánh nặng không nhỏ với các gia đình có thu nhập bình thường, vốn chiếm số đông.
Minh Huyền