Áp lực thi cử, lo lắng về kết quả, sự mong đợi của gia đình và xã hội... Tất cả những yếu tố này đều có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của thí sinh trước thềm kỳ thi. Vì vậy, việc chuẩn bị tâm lý là hết sức quan trọng. Các chuyên gia cho rằng, để có tâm lý ổn định trước kỳ thi, các thí sinh cần phải xác định rõ mục tiêu, lập kế hoạch chi tiết và hài hòa giữa học tập, nghỉ ngơi và giải trí. Các em học sinh cũng nên thường xuyên luyện tập các kỹ năng như quản lý thời gian, đối phó với căng thẳng, tự động viên bản thân...
Việc xác định mục tiêu rõ ràng sẽ giúp thí sinh tập trung và không bị phân tâm bởi những mục tiêu khác. Giai đoạn nước rút này, điều quan trọng nhất là mỗi học sinh nên học cách duy trì trạng thái tâm lý bình tĩnh thông qua việc phân chia, sắp xếp thời gian hợp lý; tìm ra điểm chưa tốt của bản thân để khắc phục, giảm lo âu. Nếu quá áp lực thì phải sẻ chia ngay với bạn bè, người thân và tự động viên mình bằng những câu chuyện truyền cảm hứng. Các thầy cô thường xuyên khuyên các em học sinh bên cạnh việc ôn luyện cần luyện tập thể dục nhẹ nhàng để giảm căng thẳng, tăng cường sự tỉnh táo và tập trung. Cùng với đó, các em nên xây dựng một mạng lưới hỗ trợ, ví dụ như gia đình, bạn bè hoặc thầy cô. Các em có thể chia sẻ suy nghĩ, lo lắng với những người thân này để được động viên và tư vấn kịp thời.
Em Phạm Phương Thảo - lớp 12T3, Trường THPT Nguyễn Huệ cứ sau hơn 2 giờ tự học tại nhà em rời bàn học, ra để hít thở không khí trong lành và tập thể dục nhẹ nhàng. Đây là việc làm đều đặn được em duy trì từ lúc bắt đầu khởi động cho hành trình "vượt vũ môn”. Thảo chia sẻ: "Học quá nhiều trong một khoảng thời gian quá lâu cũng không tốt. Bởi vậy, em chọn việc vận động để giải tỏa căng thẳng, cải thiện tâm trạng sau một thời gian dài ngồi học tập trung. Những lúc ấy, vận động nhẹ nhàng bằng các bài thể dục sẽ giúp tăng cường sức khỏe, cân bằng tâm lý một cách dễ dàng”.
Việc cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi là điều mà các thầy cô trường em luôn dặn dò trước các kỳ thi quan trọng. Thế nên, việc chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT không chỉ là chuẩn bị về mặt kiến thức mà còn phải chuẩn bị cả về tinh thần.
Trần Anh Đức - lớp 12D7, Trường THPT Nguyễn Huệ cho biết: "Em không còn đi đá bóng như năm trước nữa nhưng em vẫn tập thể dục nhẹ xen giữa các giờ học, cùng với đó thỉnh thoảng em còn xem phim hài ngắn hay nghe nhạc để thư giãn”. Thời gian này, cả Thảo và Đức đều hạn chế sử dụng mạng xã hội hoặc tiếp nhận những thông tin tiêu cực từ Internet. Không chỉ vậy, các em còn học nhóm cùng bạn bè để tăng tương tác, tiếp nhận nguồn năng lượng tích cực, tinh thần chăm chỉ từ các bạn để động viên bản thân tiếp tục cố gắng.
Song song với việc chuẩn bị tâm lý, các thí sinh cũng cần phải chú trọng đến sức khỏe thể chất. Bởi chỉ khi sức khỏe ổn định, các em mới có thể tập trung và phát huy tối đa năng lực của bản thân trong suốt kỳ thi. Một chế độ ăn uống hợp lý, đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết là vô cùng quan trọng. Đây không chỉ giúp các em bổ sung năng lượng mà còn tăng cường khả năng tập trung, ghi nhớ kiến thức. Ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý, các thí sinh cũng cần quan tâm đến việc nghỉ ngơi đủ giấc. Nghiên cứu cho thấy, giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình ghi nhớ và củng cố kiến thức. Do đó, các em cần dành khoảng 7 - 9 tiếng mỗi ngày để ngủ nghỉ.
Chị Phạm Thị Huệ ở phường Nguyễn Phúc, thành phố Yên Bái có con gái năm nay thi tốt nghiệp THPT cho biết: "Giai đoạn này, tôi chọn cách theo dõi chế độ dinh dưỡng của con, bổ sung thêm những thực phẩm dinh dưỡng để giúp con tăng cường sức khỏe. Những lúc con mải mê ôn tập đến tận khuya, tôi cũng động viên để con ngủ sớm và ôn vào hôm sau để không ảnh hưởng nếp sinh hoạt, khả năng tập trung. Mỗi khi con thi thử kết quả không như mong muốn, vợ chồng tôi luôn ở bên để động viên con cố gắng nhiều hơn vào lần sau. Nhờ vậy, tuy ôn nước rút nhưng tâm lý của con rất vui vẻ, thoải mái”.
Giai đoạn thi tốt nghiệp THPT luôn là một khoảng thời gian hết sức quan trọng và áp lực với mỗi học sinh. Nếu các em biết cách chuẩn bị tâm lý và sức khỏe một cách hợp lý thì hoàn toàn có thể vượt qua kỳ thi này với kết quả tốt đẹp. Việc xác định rõ mục tiêu, lập kế hoạch chi tiết, luyện tập các kỹ năng quản lý stress cùng với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp các thí sinh giữ được tinh thần ổn định và sức khỏe tốt để có thể phát huy tối đa năng lực trong suốt mùa thi. Đây chính là những "chìa khóa” quan trọng giúp các em đạt được thành công mong muốn.
Thanh Ba
