Đổi thay căn bản

Với tiềm năng, thế mạnh và giải pháp căn cơ, kinh tế du lịch Yên Bái những năm qua đang có khởi sắc đáng mừng. Điều này được thể hiện rõ qua những con số. Nếu như năm 2007, Yên Bái chỉ mới đón 200.020 lượt du khách, doanh thu đạt 53 tỷ đồng thì đến năm 2015, lượng khách du lịch đã tăng lên 466.202 lượt (tăng 2,3 lần so với năm 2007); trong đó, khách quốc tế đạt 20.570 lượt, doanh thu đạt 193,8 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 13%. Thông qua hoạt động dịch vụ, du lịch đã tạo công ăn việc làm cho 1.500 lao động trong ngành và một bộ phận lao động không thường xuyên với thu nhập bình quân trên 3 triệu đồng/người/tháng.

Điều ấn tượng hơn cả đó là bộ mặt du lịch của tỉnh đã có nhiều khởi sắc khi Yên Bái đã bắt đầu hình thành một số khu du lịch như: Tân Hương (Yên Bình); Suối Giàng (Văn Chấn), Tổ hợp sân golf 27 lỗ và dịch vụ thể thao, du lịch, vui chơi, giải trí tại đầm Hậu (Trấn Yên), Khu du lịch Sinh thái và nghỉ dưỡng đầm Vân Hội (Trấn Yên)… Hơn thế, thông qua việc đánh giá tiềm năng, hiệu quả các loại hình du lịch, các cấp chính quyền đã chỉ đạo từng bước đầu tư cho du lịch phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, do đó, nhiều thành phần kinh tế, tổ chức xã hội đã tích cực tham gia vào các hoạt động dịch vụ du lịch.

Cụ thể như về cơ sở lưu trú, năm 2007, toàn tỉnh mới có 64 cơ sở với hơn 1.000 phòng ngủ đủ tiêu chuẩn đón khách thì đến năm 2015, đã tăng lên 130 cơ sở (tăng 50%), trong đó có 29 khách sạn, 93 nhà nghỉ, 8 nhà khách với 1.902 phòng, 3.083 giường (tăng gấp 3 lần). Đặc biệt, có 99 cơ sở lưu trú đã được xếp hạng, trong đó 2 cơ sở lưu trú đạt hạng 3 sao, 10 cơ sở đạt tiêu chuẩn kinh doanh du lịch.

Cùng cơ sở hạ tầng, trình độ nghiệp vụ của đội ngũ quản lý, nhân viên được đào tạo, tập huấn, từng bước đạt chuẩn theo quy định. Đến nay, Yên Bái có 5 công ty đăng ký hoạt động kinh doanh du lịch, 2 công ty đăng ký kinh doanh lữ hành quốc tế. Trong đó, một số doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh vận chuyển hành khách với số xe ô tô, tàu thủy có chất lượng cao, bước đầu đã đáp ứng nhu cầu đi lại và tham quan của khách du lịch...

Kết quả từ các giải pháp đồng bộ

Đưa du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, khai thác tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, ngày 18/5/2007, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TU về đẩy mạnh phát triển du lịch. Thực hiện Nghị quyết, Yên Bái đã triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó là việc kêu gọi đầu tư mạnh phát triển hạ tầng các khu du lịch. Từ tập trung quy hoạch, thu hút đầu tư, đến nay, tỉnh đã hình thành được khu du lịch; trong đó, trước tiên phải kể đến Khu du lịch Tân Hương (Yên Bình) với quy mô 206 ha, bao gồm các khu chức năng chính và hệ thống cơ sở vật chất tại các phân khu chức năng, tổng đầu tư trên 1.300 tỷ đồng.

Hiện nay, dự án đang được Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển thương nghiệp lập dự án đầu tư, xây dựng Khu nghỉ dưỡng An Bình với quy mô điều chỉnh 206 ha, gồm 6 khu chức năng chính, tổng kinh phí đầu tư 300 tỷ đồng, dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào đầu năm 2017. Kế đến là Khu du lịch Suối Giàng (Văn Chấn), được quy hoạch thành khu du lịch sinh thái với quy mô diện tích 75 ha, đang được phân thành các khu chức năng với tổng vốn đầu tư trên 30 tỷ đồng...

Bên cạnh đầu tư cho các khu du lịch trọng điểm, một số làng nghề du lịch cũng được đầu tư xây dựng và đi vào hoạt động như: Làng nghề dệt thổ cẩm Nghĩa An (thị xã Nghĩa Lộ); Làng nghề tranh đá quý Tân Lĩnh (Lục Yên); Làng nghề truyền thống La Pán Tẩn (Mù Cang Chải); Làng văn hóa Ngòi Tu (Vũ Linh, Yên Bình)...

Song song với phát triển hạ tầng, công tác tuyên truyền, liên kết, hợp tác phát triển du lịch được đẩy mạnh. Thông qua việc thành lập Ban Chỉ đạo về phát triển du lịch của tỉnh, tỉnh đã chủ động tổ chức các hoạt động xúc tiến quảng bá, như: tổ chức họp báo giới thiệu chương trình du lịch về nguồn tại thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội; tổ chức các sự kiện du lịch, các lễ hội, hội chợ thương mại du lịch…

Đặc biệt, năm 2005, theo sáng kiến đề xuất của Yên Bái, 3 tỉnh Phú Thọ - Yên Bái - Lào Cai đã liên kết hợp tác phát triển du lịch. Từ sáng kiến của Yên Bái, những năm qua, Chương trình Du lịch về cội nguồn hợp tác giữa 3 tỉnh được tổ chức và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, tạo được sự liên kết thực sự giữa các tỉnh trong vùng, nhờ đó phát huy lợi thế mỗi địa phương, nâng cao nhận thức của cộng đồng, xã hội đối với sự phát triển du lịch, tạo cơ hội quảng bá hình ảnh du lịch của 3 tỉnh đến với du khách trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, Yên Bái đã mở rộng hợp tác phát triển du lịch với Hà Nội, Hải Phòng và thành phố Hồ Chí Minh; tham gia chương trình hợp tác về phát triển du lịch 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng.

Điểm đáng ghi nhận trong phát triển kinh tế du lịch của Yên Bái trong thời gian qua là tỉnh đã tổ chức nhiều chương trình du lịch ấn tượng, điển hình như Tuần Văn hóa - Du lịch Mường Lò và Tuần Văn hóa - Du lịch khám phá Danh thắng quốc gia Ruộng bậc thang Mù Cang Chải với nhiều hoạt động hấp dẫn như: Liên hoan diễn xướng nghệ thuật dân gian các dân tộc khu vực Tây Bắc; múa xòe, ẩm thực, chọi dê, múa khèn… đặc biệt là Festival dù lượn tổ chức tại đỉnh đèo Khau Phạ, Mù Cang Chải đã thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến với Yên Bái.

Du khách thưởng thức các món ăn dân tộc trong các tuần văn hóa - du lịch miền Tây 2016.

Phục vụ phát triển du lịch, đào tạo nguồn nhân lực phục vụ ngành “kinh tế không khói” được quan tâm. Giai đoạn 2007 - 2015, tỉnh đã chỉ đạo tổ chức 22 lớp đào tạo ngắn hạn về quản trị du lịch và hướng dẫn du lịch, nghiệp vụ khách sạn, nâng cao nhận thức về du lịch và có trách nhiệm cho cộng đồng cho hơn 1.000 cán bộ quản lý, nhân viên của các cơ sở lưu trú, người dân làm du lịch cộng đồng; cử cán bộ, chuyên viên làm công tác quản lý nhà nước về du lịch tham dự các lớp tập huấn do Tổng cục Du lịch tổ chức…

Năm 2008, sau khi nâng cấp từ hệ trung cấp chuyên nghiệp lên cao đẳng, Trường Cao đẳng Văn hóa - Nghệ thuật và Du lịch Yên Bái có thêm chức năng đào tạo về du lịch. Đến năm 2012, Trung tâm Dạy nghề Văn hóa - Nghệ thuật và Du lịch được thành lập đã tạo điều kiện để bổ sung nguồn nhân lực cho địa phương và các vùng phụ cận. Từ quan tâm công tác đào tạo, tạo nguồn nhân lực, chất lượng và số lượng phục vụ du lịch của Yên Bái ngày càng cao. Nếu như năm 2007, trên địa bàn tỉnh có 1.540 lao động trong ngành thì đến năm 2015 đã tăng lên 2.235 người, trong đó tỷ lệ qua đào tạo, bằng 48,2%, lao động đúng chuyên ngành là 20,9%.

Đẩy mạnh liên kết hợp tác

Thực hiện mục tiêu đưa du lịch trở thành kinh tế quan trọng, như mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII đã đề ra, Yên Bái đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp. Đó là việc tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương về phát triển du lịch, coi nhiệm vụ phát triển du lịch là nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo cho người dân.

4 vùng không gian du lịch trọng điểm của Yên Bái là: vùng Mường Lò và miền Tây; vùng du lịch khu vực hồ Thác Bà và dọc sông Chảy; vùng du lịch thành phố Yên Bái và phụ cận; vùng du lịch Trấn Yên, Văn Yên.

Cùng với đó là việc thực hiện tốt công tác quy hoạch, tiếp tục có cơ chế tập trung kêu gọi thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng và dịch vụ du lịch. Tiếp tục đẩy mạnh liên kết hợp tác phát triển du lịch, trọng tâm là 8 tỉnh Tây Bắc, đồng thời mở rộng mối liên kết với các địa phương trọng điểm du lịch như: Hà Nội, Quảng Ninh, thành phố Hồ Chí Minh và đẩy mạnh liên kết phát triển du lịch quốc tế với các quốc gia, thành phố kết nghĩa với Yên Bái, như: Val de Marne (Pháp), Xay Nha Bu Ly (Lào), Massa-Carrara (Ý)… Đẩy mạnh xúc tiến quảng bá du lịch, đào tạo nguồn nhân lực cho phát triển du lịch; ưu tiên lồng ghép, cân đối nguồn lực cho đầu tư phát triển du lịch; trong đó, tăng cường xã hội hóa, kêu gọi đầu tư, xây dựng cơ chế khuyến khích nhân dân đầu tư phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái…

Từ thế mạnh của mảnh đất nhiều tiềm năng văn hóa, lợi thế về vị trí địa lý, nhất là khi tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã đưa vào sử dụng và các giải pháp đồng bộ, du lịch Yên Bái đang chuẩn bị cho ngày “cất cánh”, góp phần vào thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm, thu nhập cho người dân, đưa Yên Bái thành tỉnh phát triển khá trong khu vực trung du miền núi phía Bắc!

 Đình Tứ