Tuy mới thực hiện từ năm 2019, nhưng Yên Bái đã triển khai tới tất cả các địa phương với các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ có nguồn gốc địa phương hoặc được thuần hóa, nhất là các sản phẩm đặc sản vùng, miền trên cơ sở khai thác lợi thế so sánh, có gia tăng giá trị… Đồng thời, tỉnh cũng xác định rõ sản phẩm OCOP do kinh tế tư nhân và kinh tế tập thể làm nòng cốt.
Mục tiêu chính đặt ra là phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh để sản xuất ra các sản phẩm truyền thống, sản phẩm, dịch vụ có lợi đạt tiêu chuẩn và lợi thế cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế, góp phần phát triển kinh tế nông thôn theo hướng phát triển nội sinh và gia tăng giá trị.
Bên cạnh đó, tỉnh có nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới. Theo đó, bằng những cách làm bài bản cùng những giải pháp cụ thể và sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, ngay năm đầu đã phát triển được 8 sản phẩm OCOP được công nhận 3 sao trở lên (miến đao Giới Phiên; chè Shan tuyết Suối Giàng; gạo Séng cù Mường Lò; chè Bát tiên Trấn Yên; bưởi Đại Minh; quế điếu Trấn Yên; nước lau sàn tinh dầu quế Văn Yên và nước rửa chén tinh dầu quế Văn Yên). Năm 2020, Chương trình OCOP ở Yên Bái có sự phát triển mạnh mẽ hơn và đã xây dựng, phát triển, chuẩn hóa 86 sản phẩm OCOP đạt 3 sao và 4 sao; riêng ngành nông nghiệp chủ trì thực hiện được 53 sản phẩm.
Trong năm 2021, dịch bệnh Covid-19 bùng phát mạnh, gây ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế - xã hội địa phương; do vậy, Yên Bái chỉ đặt mục tiêu phát triển 35 sản phẩm OCOP. Song, với sự nỗ lực của các địa phương, nhất là các chủ thể sản xuất đã xây dựng và phát triển được 59 sản phẩm OCOP (47 sản phẩm đạt hạng 3 sao và 12 sản phẩm đạt 4 sao), đạt 168,6% chỉ tiêu giao.
Như vậy, tính đến hết năm 2021 toàn tỉnh đã có 140 sản phẩm được đánh giá, phân hạng và cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP; trong đó, có 20 sản phẩm đạt 4 sao, 120 sản phẩm đạt 3 sao. Các sản phẩm như: gạo Chiêm hương (Văn Yên); cam, gạo nếp Tú Lệ (Văn Chấn); tinh dầu quế hữu cơ, măng tre Bát độ (Trấn Yên); cam Lục Yên; cá hồ Thác Bà, gạo Bạch Hà, chè Hương Lý (Yên Bình); rượu Bách chi (thị xã Nghĩa Lộ); trà táo mèo Shan Thịnh (Văn Chấn)…
Các sản phẩm OCOP đã được chuẩn hóa trên địa bàn tỉnh đều có bao bì, nhãn mác đẹp, chất lượng tốt, thông tin chỉ dẫn địa lý cụ thể… nên ngày càng chiếm lĩnh được thị trường và niềm tin của người tiêu dùng.
Hiện tại, đã có nhiều sản phẩm vào được hệ thống siêu thị lớn như BigC Hà Nội, lên sàn thương mại điện tử… Huyện Trấn Yên với sự nỗ lực của các cá nhân, tập thể, các chủ thể, năm 2021 toàn huyện đã có 12 sản phẩm được cấp giấy chứng nhận OCOP đạt hạng 3 sao gồm các sản phẩm: tinh dầu quế Đào Thịnh; Chè Bát tiên Nga Quán; Chè LDP1 Bảo Hưng; Nước uống đóng chai Vân Hội; sản phẩm Bộ quế gia vị Hòa Cuông; thanh long ruột đỏ Minh Quân; nước uống đóng chai Aqua Việt Cường; mật ong Vân Hội; mật ong Minh Quán; mật ong Báo Đáp; bưởi Quy Mông) đạt 300% kế hoạch. Xã Bạch Hà, huyện Yên Bình có 154 ha ruộng nước; trong đó, có hơn 50 ha bà con sản xuất lúa đặc sản canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Đồng thời, đăng ký và được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận đăng ký Nhãn hiệu tập thể "Gạo Bạch Hà”.
Được bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao đã giúp đưa sản phẩm Gạo Bạch Hà được tiêu thụ dễ dàng, giá trị cao, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, góp phần nâng cao giá trị và thu nhập cho nông dân cao gấp 1,5 lần so với sản xuất lúa thường.
Chương trình OCOP đã có những chuyển biến tích cực, tạo nên động lực mới trong xây dựng nông thôn mới, góp phần tạo việc làm, phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị sản phẩm. OCOP đã xây dựng được thương hiệu, định vị giá trị thương hiệu sản phẩm nông nghiệp đến người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.
Thanh Phúc
