Cuối năm 2008, dịch bệnh LMLM bùng phát ở các huyện Văn Chấn, Văn Yên, Trấn Yên, đã làm cho 279 trâu bò lợn mắc bệnh tại 49 thôn thuộc 13 xã, thị trấn. Dịch bùng phát đã làm cho nhiều hộ dân lao đao, khốn khó. Nguyên nhân dịch LMLM phát sinh và lây lan do không thực hiện tốt việc cách ly khi nhập đàn, kiểm dịch. Gia súc mang mầm bệnh nhưng không được kiểm dịch tốt mà vẫn tiếp tục đưa thẳng vào khu vực chăn nuôi làm lây nhiễm sang đàn gia súc địa phương. Rất may là các địa phương đã chủ động và thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch, kịp thời bao vây khống chế được dịch bệnh. Tính đến đầu tháng 2, con cuối cùng mắc bệnh đã khỏi triệu chứng 45 ngày và đang chờ văn bản công bố hết dịch.

Tuy nhiên, theo khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn thì từ tháng 2 đến tháng 4 hàng năm, nguy cơ phát sinh các ổ dịch mới trên đàn gia súc rất lớn. Thời điểm đầu tháng 2, cả nước đã có 3 tỉnh có dịch LMLM chưa qua 21 ngày và dịch cúm gia cầm bùng phát tại một số tỉnh thành, mức độ lây lan nhanh, khiến chúng ta không thể lơ là, chủ quan. Đặc biệt, hiện nay tình trạng vận chuyển giết mổ, mua bán thịt và các sản phẩm động vật tràn lan, việc kiểm tra kiểm soát gặp khó khăn. Ở hầu hết các địa phương chưa xây dựng các điểm giết mổ động vật tập trung. Vì vậy, tình trạng mua bán giết mổ gia súc, gia cầm, không đảm bảo vệ sinh thú y đang diễn ra khá phổ biến, đây là điều kiện để dịch cúm gia cầm bùng phát.

Bên cạnh đó, một số bộ phận người chăn nuôi chủ quan chưa thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm. Khi phát hiện dịch bệnh, một số không báo cáo ngay với ngành chức năng mà tự ý chữa bằng những biện pháp dân gian hoặc tự ý mổ gia súc gia cầm đem bán nên rất khó trong công tác phòng chống dịch bệnh.

Để phòng chống dịch bệnh có hiệu quả, các địa phương cần rà soát kế hoạch phòng chống dịch bệnh cho đàn gia súc gia cầm; đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm nâng cao nhận thức và kiến thức phòng, chống dịch bệnh cho gia súc gia cầm cho người chăn nuôi; tăng cường công tác kiểm dịch vận chuyển, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động buôn bán, vận chuyển gia súc, gia cầm, lập lại các chốt kiểm dịch ở các huyện. Bà con không giết mổ và ăn thịt gia súc, gia cầm khi có bệnh. Tăng cường hơn nữa công tác giám sát dịch bệnh đến từng hộ gia đình nhằm phát hiện nhanh, xử lý gọn, không để lây lan khi dịch xảy ra.

Ông Ma Văn Yên - Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh cho biết: “Các dịch bệnh lây lan thời gian gần đây chủ yếu là do khâu vận chuyển, khâu cung ứng không đảm bảo. Để thực hiện phòng chống dịch bệnh, trong thời gian tới, Chi cục Thú y phối hợp cùng các ngành chức năng sẽ tăng cường công tác kiểm soát việc vận chuyển gia súc, gia cầm chặt. Bên cạnh đó, Chi cục đã tiến hành tiêu độc, khử trùng tiêm phòng cúm gia cầm tại 143 xã có nguy cơ cao thuộc 9 huyện, thị thành phố và tiêu độc khử trùng phòng chống dịch LMLM tại 13 xã có dịch và 44 xã vùng khống chế... Chi cục đang chuẩn bị triển khai tháng cao điểm khử độc, tiêu trùng chuồng trại chăn nuôi và tiêm vác xin bổ sung phòng bệnh LMLM và các loại dịch bệnh trên đàn lợn. Ngoài ra, phối hợp với các địa phương tăng cường công tác quản lý kiểm tra, giám sát việc thu mua giết mổ tiêu thụ gia cầm ở các điểm và các chợ; hướng dẫn cho các hộ chăn nuôi gia cầm tự giết mổ, tiêu thụ gia cầm đã kiểm dịch thú y đảm bảo an toàn dịch bệnh”.

Trước những diễn biến phức tạp của thời tiết, dịch bệnh, các địa phương, hộ chăn nuôi không được phép chủ quan, lơ là, đặc biệt trong công tác giám sát dịch bệnh. Mỗi người dân khi phát hiện thấy có gia cầm, lợn, trâu, bò chết bất thường phải tiến hành cách ly và báo các cơ quan chức năng, tuyệt đối không ăn thịt gia cầm, gia súc ốm chết. Phòng chống dịch bệnh là ý thức và trách nhiệm không chỉ của các hộ chăn nuôi, cơ sở giết mổ mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội.

Văn Thông