Đầu tư gần chục triệu đồng xây chuồng nuôi nhím, nhưng hiện ông Nguyễn Văn Dẻo, thôn Nước Mát, xã Âu Lâu (TP Yên Bái) không dám mua nhím về nuôi, bởi thời điểm này để mua được đôi nhím con 2 tháng tuổi phải bỏ ra 17 triệu đồng, như vậy nếu mua đủ 10 đôi thì ông phải đầu tư tới 170 triệu đồng. Qua tìm hiểu được biết, với một đôi nhím 2 tháng tuổi cách đây 4 năm giá chỉ có 6 triệu đồng, đôi bố mẹ 12 triệu đồng, thậm chí ngay đầu năm cũng chỉ dừng lại ở 13 triệu đồng/ đôi nhím 2 tháng tuổi và 30 triệu đồng/ đôi trưởng thành, nhưng hiện nay giá một đôi bố mẹ ít nhất cũng phải từ 35 triệu trở lên tùy vào độ tuổi trưởng thành của nhím.

Theo ông Đinh Quang Trung, tổ 17A, phường Nguyễn Thái Học (thành phố Yên Bái), một trong những hộ nuôi nhím sinh sản lớn nhất thành phố thì nuôi nhím mang lại hiệu quả kinh tế khá lớn so với trâu, bò hoặc gà, vịt trong khi đó lại không tốn thời gian chăm sóc, thức ăn lại rất dễ kiếm. Nhím được một năm tuổi thì bắt đầu sinh sản và đẻ liên tục từ 15-20 năm. Mỗi năm chúng đẻ 2 lứa, mỗi lứa được 2 con, nhiều khi còn được 3-4 con. Trong khi đó, chi phí xây dựng chuồng trại thấp, thức ăn lại đơn giản chỉ là các loại rau, củ, quả mà người dân có thể tự trồng được như: bí xanh, bí đỏ, khoai lang, ngô, chuối, rau cải…

Tính trung bình mỗi ngày, một con nhím chỉ ăn hết 2.500 đồng tiền thức ăn và một năm ăn hết gần 1 triệu đồng. Như vậy, với một đôi nhím sinh sản, một năm người nuôi có thể thu lãi trên 30 triệu đồng và chỉ cần có 10 đôi nhím sinh sản trong tay là mỗi năm có thể thu về hàng trăm triệu đồng. Chính lợi nhuận thu được cao như vậy nên số người nuôi nhím nay đã không ngừng tăng lên. Điển hình là xã Âu Lâu, trước rất ít người nuôi nhím nhưng hiện nay đếm sơ sơ cũng có trên chục hộ với quy mô từ 10 đôi nhím sinh sản trở lên.

Thực tế cho thấy ngoài những hộ nuôi nhiều thì những hộ nuôi một, vài đôi thì không kể hết. Cầu tăng nhưng nguồn cung không đủ do vậy giá nhím giống bị đẩy lên. Bà Ngô Thị Bái, tổ 34 phường Yên Ninh cho biết: “Nhà tôi có 25 đôi nhím sinh sản nhưng không đủ nhím con để bán. Nhím vừa đẻ ra là đã có người đặt cọc mua”. Theo nhiều hộ nuôi nhím, phong trào nuôi nhím không chỉ tăng lên trong tỉnh mà ở nhiều tỉnh khác nhu cầu mua nhím cũng tăng lên, thương lái ở nhiều nơi đổ xô về mua do vậy giá nhím giống cũng từ đó bị "thổi" lên.

Thực tế cho thấy, hiện có sự chênh lệch khá lớn giữa giá nhím giống và nhím thịt, 1kg nhím thịt dao động trong khoảng 600-800 nghìn đồng, trong khi đó với nhím giống thì xấp xỉ 2 triệu đồng/kg. Bên cạnh đó, với bất kỳ nghề chăn nuôi nào cũng cần phải có đầu ra bền vững, nuôi nhím cũng không ngoại lệ. Hơn nữa, nuôi nhím hiện mới chỉ dừng ở việc cung cấp nhím giống, chứ chưa hình thành một thị trường nhím thương phẩm. Hiện nhím giống đang sốt giá, nhưng đến thời điểm nào đó thị trường bão hòa, chắc chắn giá thành sẽ giảm xuống.

 Rõ ràng nuôi nhím cũng tiềm ẩn nguy cơ rủi ro không phải là nhỏ, bởi khi nguồn cung trở nên dồi dào giá nhím giống cũng sẽ giảm nhanh. Ngoài ra, cầu tăng nhưng cung thiếu sẽ dẫn tới tình trạng gom giống dẫn đến chất lượng giống không đảm bảo. Nhím chậm lớn, chậm đẻ thậm chí là không đẻ. Bài học về nhiều cây trồng, vật nuôi khi giá cao thì dân ồ ạt nuôi trồng phá vỡ quy hoạch để rồi sau đó giá cả quay đầu thì người chịu thiệt vẫn là nông dân.

Hùng Cường