Đến thời điểm này, bệnh đã xuất hiện tại xã Hạnh Sơn, Phúc Sơn (Văn Chấn) và 6/7 xã, phường của thị xã Nghĩa Lộ làm hơn ngàn con lợn bị mắc bệnh và chết, gây thiệt hại hàng tỷ đồng khiến cho nhiều gia đình “khuynh gia bại sản” trong chốc lát.

Nguy hại hơn, đây là loại dịch bệnh mới ở lợn nên nhiều người chăn nuôi cũng như người sử dụng chưa hiểu biết nhiều về bệnh dịch và biện pháp phòng, chống. Từ ổ dịch đầu tiên được phát hiện ngày 10/3/2012 tại thôn An Sơn, xã Hạnh Sơn (Văn Chấn) nhưng do thiếu hiểu biết về dịch bệnh của người chăn nuôi, sự vào cuộc chưa kịp thời thiếu quyết liệt của chính quyền cùng các ngành chuyên môn nên dịch đã lây lan mạnh ra toàn xã và làm 1.625 con lợn của trên 600 hộ dân mắc bệnh. Dịch bùng phát mạnh song tình trạng buôn bán, vận chuyển, giết mổ và sử dụng sản phẩm từ thịt lợn vẫn diễn ra sôi động trên địa bàn huyện Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ.

Đến ngày 25/3, dịch bùng phát tại 6/7 xã, phường của thị xã Nghĩa Lộ cũng làm hàng trăm con lợn bị mắc bệnh chết và phải tiêu hủy. Qua đó cho thấy, tốc độ bùng phát dịch ngày một nhanh và trên diện rộng. Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh lợn tai xanh, huyện Văn Chấn, thị xã Nghĩa Lộ đã chủ động vận động, tuyên truyền tới người chăn nuôi cách phòng, chống dịch bệnh.

Khi phát hiện dịch, người chăn nuôi phải báo ngay với cơ quan thú y sở tại để có biện pháp xử lý, ngăn chặn kịp thời; tiến hành phun thuốc tiêu độc khử trùng tại tất cả các cơ sở chăn nuôi, chuồng trại, nơi buôn bán và các khu vực công cộng; tiếp tục duy trì hoạt động các chốt kiểm dịch lợn tai xanh trên các tuyến đường giao thông để kiểm soát tốt việc vận chuyển lợn, sản phẩm lợn đưa ra ngoài vùng dịch; kiên quyết xử lý tiêu hủy lợn và sản phẩm lợn vận chuyển không có giấy kiểm dịch của cơ quan chuyên môn, không rõ nguồn gốc xuất xứ theo quy định.

Nhằm bảo đảm sức khỏe và quyền lợi cho người tiêu dùng, huyện Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ cùng các huyện, thị, thành phố cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát công tác vận chuyển, giết mổ, buôn bán lợn, sản phẩm từ lợn.

Đàn lợn bị mắc bệnh tai xanh của một hộ dân ở xã Hạnh Sơn (Văn Chấn). 

Một vấn đề đáng chú ý và không thể không nói tới là hiện nay, chúng ta không thể phân biệt được lợn bị mắc bệnh tai xanh, liên cầu bằng mắt thường mà phải qua xét nghiệm trong phòng thí nghiệm. Do vậy, người tiêu dùng không nên ham rẻ mà mua thịt lợn ốm, không mua thịt có màu đỏ bất thường hoặc bị phù nề và chỉ nên mua thịt lợn đã được cơ quan thú y kiểm dịch, có dấu kiểm dịch. Khi chế biến thịt cần mang găng tay, tránh không để tay bị trầy xước, đặc biệt không ăn tiết canh và nội tạng lợn khi chưa được nấu chín.

Bệnh lợn tai xanh và bệnh liên cầu lợn là hai loại bệnh khác nhau. Bệnh lợn tai xanh là do tình trạng nhiễm vi-rút, còn bệnh liên cầu lợn là do vi trùng gây nên. Tuy nhiên, nếu lợn đã mắc tai xanh thì rất dễ bị nhiễm liên cầu. Trên thực tế hiện nay, chỉ có bệnh nhiễm liên cầu mới lây qua người.

Những người bị nhiễm bệnh có triệu chứng như: nhiễm trùng máu, viêm màng não, viêm nội tâm mạc... rất nguy hiểm đến tính mạng con người. Bệnh lây từ lợn sang người chủ yếu qua tiếp xúc với các vết trầy xước… chứ chưa ghi nhận thấy lây từ người sang người. Đối tượng dễ bị lây nhiễm nhất là những người giết mổ, làm thịt, tiếp xúc trực tiếp với lợn, thịt lợn nhiễm bệnh.

Để chủ động phòng, chống dịch bệnh hiệu quả, các cơ quan chuyên môn và các ngành liên quan, các huyện, thị, thành phố cần có các biện pháp cấp bách, kịp thời. Các ngành, các địa phương cũng đã triển khai những biện pháp phòng chống dịch, khoanh vùng dập dịch và thực hiện hướng dẫn của ngành nông nghiệp. Tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi, tình trạng buôn bán, giết mổ lợn, gia cầm trên địa bàn huyện Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ còn rất lộn xộn. Nhiều điểm bán thịt lợn vẫn bán sản phẩm thịt chưa qua kiểm dịch và không có dấu kiểm dịch của cơ quan thú y. Các chốt kiểm dịch trên các tuyến đường giao thông tuy có trực song làm không triệt để.

Thiết nghĩ, các ngành chuyên môn và các huyện, thị, thành phố cần nêu cao tinh thần cảnh giác, chủ động phòng chống dịch đồng thời người chăn nuôi, người tiêu dùng cũng phải có ý thức hơn trong việc mua bán, vận chuyển gia cầm và lợn.

Ngọc Trúc