Đi vào những nội dung hoạt động cụ thể, thiết thực, gần gũi với đời sống nhân dân, Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và Cuộc vận động Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư trên địa bàn huyện Yên Bình những năm qua được đẩy lên thành những phong trào mạnh, phát triển rộng khắp trong các bản làng, thôn xóm, mỗi địa phương, đơn vị, cơ quan, doanh nghiệp..., tác động tích cực đối với việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tạo nền tảng tư tưởng vững chắc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Một trong những phong trào được đánh giá hiệu quả, có tác động thiết thực, tạo chuyển biến rõ rệt trong mỗi cộng đồng dân cư phải kể đến phong trào xây dựng gia đình văn hóa, xây dựng thôn, tổ dân phố văn hóa. Với việc bình xét các tiêu chí công bằng, công khai, minh bạch và dân chủ, gắn với phong trào xây dựng thôn, khu phố văn hóa đã phát huy được vài trò, trách nhiệm và đóng góp của mỗi cá nhân, gia đình, tập thể tham gia xây dựng phong trào. Đến năm 2016, huyện Yên Bình đã có gần 27.000 hộ đăng ký danh hiệu Gia đình văn hóa, đạt 86,2% tổng số hộ toàn huyện với hàng trăm hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc được các cấp khen thưởng.

Chỉ riêng năm 2013, toàn huyện có 26 gia đình được UBND tỉnh khen thưởng tại Hội nghị tuyên dương gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc tỉnh Yên Bái lần thứ II, trong đó có 1 gia đình tiêu biểu xuất sắc được dự Hội nghị tuyên dương gia đình văn hóa tiêu biểu toàn quốc. Phong trào xây dựng thôn, tổ, khu phố văn hóa phát triển rộng khắp, được cấp ủy, chính quyền các cấp chú trọng cả về số lượng và chất lượng, phát huy được tinh thần trách nhiệm của nhân dân.

Hết năm 2015, huyện Yên Bình có 213/284 làng, tổ, khu phố đăng ký xây dựng đơn vị văn hóa, đạt 75%, trong đó đã có 187/284 làng, tổ, khu phố được công nhận làng, tổ, khu phố văn hóa. Toàn huyện có 8 xã có 100% số thôn ra mắt thôn văn hóa là xã Phú Thịnh, Văn Lãng, Ngọc Chấn, Phúc Ninh, Thịnh Hưng, Bạch Hà, Mỹ Gia và thị trấn Thác Bà.

Tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, phong trào xây dựng đơn vị đạt chuẩn văn hóa với các tiêu chí về nếp sống văn hóa, văn minh công sở, xây dựng môi trường văn hóa nơi làm việc... được đẩy mạnh thành các phong trào thi đua thiết thực đã khơi dậy được tinh thần gương mẫu, trách nhiệm, ý thức xây dựng nề nếp kỷ luật của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Đến năm 2015, huyện Yên Bình có 135/144 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa.

Có thể thấy, từ Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa đã tạo ra sự chuyển biến lớn trong mỗi cộng đồng dân cư, khơi nguồn sức mạnh toàn dân tham gia giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, giảm thiểu và đẩy lùi tệ nạn xã hội, xây dựng đời sống văn hóa ở các thôn, tổ, khu phố, cơ quan, đơn vị ngày càng lành mạnh. Các thiết chế văn hóa và hoạt động văn hóa, thể thao ở cơ sở theo đó được cấp ủy, chính quyền địa phương từ huyện đến cơ sở chú trọng quan tâm. Đời sống văn hóa tinh thần của người dân được chăm lo, gắn với mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Bằng việc vận dụng linh hoạt, hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên cơ sở dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ, thực hành theo phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm, đến nay trên 75% thôn, tổ dân phố trên địa bàn huyện đã xây dựng được nhà văn hóa; có 6 xã có nhà văn hóa xã; 24 xã có điểm bưu điện văn hóa xã; toàn huyện có 23 trung tâm học tập cộng đồng.

Các địa phương trong huyện đã thành lập được 143 đội thể thao với trên 2.000 vận động viên và 143 đội văn nghệ với gần 1.100 diễn viên. Các lễ hội dân gian, các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc trên địa bàn được khôi phục và phát huy, đóng góp tích cực đối với việc bảo tồn và lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là ngành kinh tế du lịch của địa phương.

Với nguyên tắc tự giác, tự quản là chủ yếu, Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa đã và đang phát triển “sâu rễ, bền gốc” trong mỗi cộng đồng dân cư trên địa bàn huyện, để phong trào phát triển phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa trong giai đoạn mới, trọng tâm là xây dựng gia đình văn hóa, thôn, tổ, khu phố, cơ quan, đơn vị văn hóa gắn với đẩy mạnh xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao từ huyện đến cơ sở, huyện Yên Bình chỉ đạo các địa phương chú trọng đổi mới hình thức, đa dạng hóa nội dung và phương thức triển khai thực hiện. Mục tiêu đến năm 2020, phấn đấu 25% số xã trên địa bàn huyện đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới; 90% thôn, bản, khu phố có cơ sở hạ tầng văn hóa xã hội nông thôn mới; 89% gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa...

Phạm Minh