Chính sách tín dụng này đã thực sự là "cứu cánh" cho nhiều học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, giúp các em vươn lên học tập tốt và nó cũng thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước ta đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo.

Để thực hiện tốt chính sách này, thành phố Yên Bái phối hợp với Ngân hàng Chính sách Xã hội (CSXH) Yên Bái thành lập Ban chỉ đạo và công tác tuyên truyền được triển khai thực hiện sâu rộng, với nhiều hình thức phong phú. Ngân hàng CSXH Yên Bái giải ngân nguồn vốn ưu đãi này thông qua 4 tổ chức đoàn thể, gồm: Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân và Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Yên Bái.

Đối tượng được vay vốn là học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn theo học tại các trường đại học hoặc tương đương và cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và tại các cơ sở đào tạo nghề được thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật. Mức vốn cho vay tối đa là 800.000đ/người/tháng. Thời hạn cho vay có thể đảm bảo trong suốt quá trình học tập của học sinh, sinh viên. Lãi suất cho vay ưu đãi ở mức 0,5%/tháng và người vay vốn phải trả nợ gốc và lãi tiền vay lần đầu tiên ngay sau khi học sinh, sinh viên có việc làm, có thu nhập, nhưng không quá 12 tháng kể từ ngày học sinh, sinh viên kết thúc khóa học.

Tính đến hết tháng 8/2008, thành phố Yên Bái đã có tổng số 841 học sinh, sinh viên được vay vốn, với số dư nợ lên tới 6 tỷ 904 triệu đồng. Trong đó, có 666 trường hợp là sinh viên các trường cao đẳng, đại học với dư nợ là 5 tỷ 558 triệu đồng, 159 học sinh các trường trung học chuyên nghiệp vay vốn với số dư nợ hiện nay là 1 tỷ 215 triệu đồng, 13 học sinh học nghề với thời hạn trên 1 năm được vay 114 triệu đồng và 3 học sinh học nghề dưới 1 năm được vay 16 triệu đồng.

Năm 2008, Ngân hàng CSXH Yên Bái thực hiện giải ngân tổng số vốn là 12 tỷ 243 triệu đồng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn của thành phố vay. Trong quá trình triển khai thực hiện chính sách tín dụng cho học sinh, sinh viên khó khăn ở thành phố Yên Bái thì Hội Liên hiệp phụ nữ là đơn vị tích cực thực hiện chính sách tín dụng hỗ trợ học sinh, sinh viên là con em hội viên. Thông qua tổ chức Hội Phụ nữ, Ngân hàng CSXH Yên Bái đã giải ngân cho 511 học sinh, sinh viên vay vốn với dư nợ hiện là 5 tỷ 280 triệu đồng, các học sinh, sinh viên được vay vốn đã sử dụng đúng mục đích, góp phần ổn định, yên tâm phấn đấu học tập tốt.

Gia đình ông Nguyễn Mạnh Lành, thôn Đồng Phú, xã Nam Cường đã có thời điểm cùng lúc nuôi 3 con ăn học chuyên nghiệp. Với đồng lương hưu trí của hai vợ chồng ông Lành sẽ là rất khó khăn, bởi với giá cả đắt đỏ và trung bình 1 tháng ông cũng phải chu cấp cho 3 người con đang học tại Hà Nội gần 5 triệu đồng và điều này là quá sức với gia đình ông. Ông Nguyễn Mạnh Lành cho biết: "Khi các cháu thi đỗ gia đình rất mừng, nhưng cũng rất lo không biết có nuôi nổi các cháu trong bằng ấy năm học? Khi Nhà nước có chủ trương cho học sinh, sinh viên hoàn cảnh khó khăn vay vốn, tôi đã đăng ký ngay và được địa phương, ngành ngân hàng hết sức tạo điều kiện. Nhờ nguồn vốn này gia đình bớt đi nhiều khó khăn, điều kiện học tập của các con tôi được tốt hơn".

Gia đình bà Đoàn Thị Thủy ở tổ 50, phường Nguyễn Thái Học còn khó khăn hơn nhiều. Gia đình thuộc diện nghèo, cả hai vợ chồng bệnh trọng và không có việc làm ổn định. Người con cả Nguyễn Ngọc Anh - sinh năm 1982 bị tật nguyền, thiểu năng trí tuệ bẩm sinh. Hai con còn lại là Nguyễn Tú Anh đang học Trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, Nguyễn Lan Anh học tại Trường đại học Nha Trang nên đời sống lại càng khó khăn hơn.

Trước thực tế đó, các cấp chính quyền, đoàn thể phường phối hợp với Ngân hàng CSXH cho 2 con của bà Thủy vay vốn ưu đãi với mức 800.000đ/người/tháng trong thời gian 96 tháng. Nhưng bà Đoàn Thị Thủy vẫn có kiến nghị: "Gia đình tôi đã được tạo điều kiện cho 2 người con vay vốn ưu đãi, với tổng mức là 1,6 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, do giá cả tăng cao như hiện nay thì rất khó khăn cho các con tôi ăn học. Vì vậy, tôi mong Đảng và Nhà nước xem xét nâng mức cho vay, để những sinh viên như con tôi có điều kiện học tập tốt hơn". Đây cũng là ý kiến chung của nhiều người có hoàn cảnh tương tự như bà Thủy.

Bà Bùi Thị Hân - Phó giám đốc Ngân hàng CSXH Yên Bái cho biết thêm: "Quyết định 157 của Chính phủ có hiệu lực chưa lâu, nên có những cán bộ tổ vay vốn ở cơ sở chưa nắm chắc nên dẫn tới việc giải thích chưa đầy đủ gây thắc mắc trong nhân dân. Trong quá trình triển khai thực hiện cho vay thì  công tác giám sát ở các nhà trường còn có những hạn chế. Thời gian cho học sinh, sinh viên vay là rất dài. Nếu như khi các em ra trường chưa có việc làm ngay thì khả năng thu hồi vốn của ngành ngân hàng sẽ gặp khó khăn".

Thành phố Yên Bái đang tích cực phối hợp với ngành ngân hàng tháo gỡ những khó khăn và đề nghị Chính phủ nâng mức hỗ trợ tối đa cho học sinh, sinh viên vay lên mức 1,2 triệu đồng/người/tháng.

Nguyễn Thanh Nghị