Phố Yên Thái, thuộc phường Yên Thịnh, thành phố Yên Bái có 5 tổ nhân dân, 254 hộ, 954 khẩu, gồm các dân tộc Kinh, Tày, Mông, Dao, Giáy, Hoa cùng chung sống. Địa bàn của phố rộng, khá phức tạp và có 3 trường lớn của tỉnh là Trường Chính trị, Trường trung học Kinh tế, Trường trung học Nông - Lâm thường xuyên có khoảng 3.000 học sinh tạm trú. Phố còn có 2 đơn vị bộ đội, 2 công ty trách nhiệm hữu hạn chế biến lâm sản...

Bàn bạc, quyết tâm xây dựng đơn vị văn hóa, các ông lãnh đạo chủ chốt phố Yên Thái thấy rằng: Hiện nay, Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm nâng cao dân trí, nâng cao văn hóa mọi mặt làm chìa khóa mở ra cách làm thành công cho cuộc đổi mới đất nước. Với địa bàn, xây dựng phố văn hóa, theo hướng này mà xây dựng các tổ nhân dân thành đơn vị văn hóa.

Quá trình thực hiện, chi bộ phố Yên Thái đã họp, thống nhất trong tổ chức Đảng, rồi triển khai tới các tổ nhân dân. Khi tất cả đã đồng lòng, các tổ nhân dân tổ chức cho các gia đình nghiên cứu kỹ tiêu chuẩn các gia đình văn hóa, tổ nhân dân đạt danh hiệu văn hóa tất cả 254 hộ đều đăng ký phấn đấu. Bắt tay vào phấn đấu. Mặt trận Tổ quốc phố Yên Thái đã chọn khâu xây dựng khối đoàn kết làm trọng tâm ngay từ đầu. Đoàn kết là truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng ta, dân tộc ta; xây dựng phố văn hóa vấn đề mấu chốt đầu tiên là phải xây dựng cho được nếp sống đoàn kết trong mọi người, sống với nhau có tình có nghĩa. Do cách nghĩ, cách làm đúng, khi thực hiện, phố Yên Thái đã lôi cuốn mọi người, mọi đoàn thể, nhiệt thành tham gia.

Chi đoàn thanh niên của phố, đặc biệt là các đoàn viên Thắm, Thanh Sơn, Xuân Lâm không những hăng hái tham gia còn lập ra đội văn nghệ của phố. Đội có 15 thành viên thường xuyên tập, biểu diễn, tạo không khí phấn khởi ở khu dân cư. Chi hội Cựu chiến binh vận động các hội viên tham gia giữ gìn trật tự trên địa bàn và hỗ trợ nhau khắc phục khó khăn, phát triển sản xuất, nâng cao đời sống; huy động được 6 triệu đồng hỗ trợ gia đình hội viên khó khăn.

Chi hội phụ nữ phố tín chấp cho hội viên nghèo vay vốn xóa đói giảm nghèo. Nhờ nguồn vốn này, nhiều gia đình hội viên đã vươn lên xóa được đói nghèo. Chi hội còn thành lập câu lạc bộ không sinh con thứ 3. Các hội viên: Vinh, Nhung, Mai, Oanh, Hải, Liên... đã gương mẫu đi đầu thực hiện. Hội Nông dân phố Yên Thái thì tham gia phong trào chuyển đổi mùa vụ, thay đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng công nghệ sinh học vào sản xuất. Chi hội Người cao tuổi đi đầu thực hiện "Ông bà mẫu mực, giáo dục con cháu thảo hiền". Các cụ: Mạc, Nhị, Tòng, Chi, Mạnh, Xuân, Nhự, Cao... dù tuổi cao vẫn nhiệt tình tham gia, động viên con cháu tham gia phong trào của phố.

Nhờ có sự phối hợp chặt chẽ trong thực hiện của các tổ chức hội, đoàn thể nên phong trào mọi mặt của phố phát triển, khối đại đoàn kết được tăng cường, đời sống mọi mặt được cải thiện. Tổng kết phong trào  năm 2008, phố có 235/254 hộ đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa; 13 hộ đã thoát được nghèo, vươn lên làm giàu. An ninh chính trị, trật tự xã hội dược giữ vững, 100% số hộ cam kết nghiêm chỉnh thực hiện không vi phạm Luật Giao thông. Phố tổ chức cho nhân dân học tập Luật Phòng chống HIV/AIDS, Luật phòng chống bạo lực gia đình, Luật Bảo vệ và chăm sóc trẻ em, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh...

Phố có đội văn nghệ, các cháu học sinh thiếu nhi thành lập được đội nghi thức, có cờ đội, có bộ trống ếch, có nhiều dụng cụ để sinh hoạt vui chơi; lại thành lập được đội cầu lông, đội cờ vua, đội điền kinh tham gia thi đấu đã đoạt nhiều giải. Các tổ nhân dân 36A, 36B, 37 được suy tôn là tổ văn hóa xuất sắc; 4 cá nhân ưu tú được kết nạp Đảng. Yên Thái trở thành phố văn hóa điểm của phường Yên Thịnh và được đề nghị công nhận phố văn hóa điểm của thành phố Yên Bái.

Trần Cao Đàm