Những năm qua, người dân Mù Cang Chải đã được trang bị những kiến thức cơ bản về phòng tránh các bệnh lây lan qua đường tình dục,  HIV/AIDS, song do trình độ dân trí và ý thức về y tế còn thấp. Vì vậy công tác phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn huyện thời gian qua gặp không ít khó khăn.

Hiện nay tình hình lây nhiễm HIV trên địa bàn huyện đang có chiều hướng gia tăng. Đến thời điểm hiện nay, toàn huyện Mù Cang Chải có 36 đối tượng nhiễm HIV/AIDS (12 trường hợp đã tử vong) tập trung chủ yếu ở độ tuổi từ 18 đến 49 (nam giới chiếm 75%); 9/14 xã, thị trấn đã có người nhiễm HIV, trong đó thị trấn Mù Cang Chải, xã Nậm Có và Cao Phạ là địa bàn có số người bị nhiễm cao. Thông qua các hoạt động truyền thông đã góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng trong công tác phòng chống HIV/AIDS.

Các đối tượng có nguy cơ cao đã tự nguyện đi xét nghiệm sàng lọc HIV. Ngoài ra, các ngành chuyên môn của huyện đã cung cấp tốt các dịch vụ tạo điều kiện cho người nhiễm HIV được tiếp cận với chương trình cấp thuốc miễn phí, điều trị các bệnh nhiễm trùng cơ hội, khám và điều trị các bệnh lây qua đường tình dục; tăng cường giám sát phát hiện, giám sát chuyển giai đoạn, giám sát tử vong do HIV/AIDS; làm tốt công tác dự phòng lây truyền từ mẹ sang con.

Huyện đã chọn xã Púng Luông và thị trấn Mù Cang Chải là 2 địa bàn trọng điểm triển khai công tác can thiệp giảm tác hại của HIV/AIDS như: thành lập nhóm đồng đẳng, cấp bao cao su, bơm kim tiêm sạch miễn phí cho các đối tượng nghiện chích ma túy. Đặc biệt trong "Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2010", huyện đã sớm xây dựng kế hoạch chỉ đạo các ngành chuyên môn thực hiện tốt các hoạt động theo chủ đề "Giữ vững cam kết, quyết tâm ngăn chặn AIDS".

Theo đó, huyện đã đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS trên hệ thống truyền thanh, tổ chức các buổi họp bản nhóm nhỏ để tư vấn xét nghiệm, tư vấn sử dụng thuốc ARV, thăm hỏi, động viên bệnh nhân AIDS và gia đình họ tạo điều kiện cho người nhiễm HIV hòa nhập cộng đồng; cung cấp đầy đủ các dịch vụ y tế, dịch vụ xã hội, chăm sóc sức khỏe, tư vấn xét nghiệm miễn phí nhằm tạo điều kiện hỗ trợ cho người nhiễm HIV. Các đơn vị trường học trong toàn huyện cũng đã tăng cường các hoạt động truyền thông phòng, chống HIV/AIDS thông qua các hoạt động ngoại khóa, phát tờ rơi tranh, ảnh tuyên truyền nhằm nâng cao kiến thức về phòng chống căn bệnh HIV cho các em học sinh.

Tuy nhiên, với đặc thù là huyện vùng cao nên công tác phòng, chống HIV trên địa bàn huyện những năm qua còn gặp không ít khó khăn. Một số hộ gia đình ở thôn bản cách xa trung tâm xã chưa được tiếp cận với các phương tiện thông tin đại chúng, còn nhiều tập quán lạc hậu như tình trạng tảo hôn, quan hệ tình dục trước hôn nhân, đối tượng nghiện ma túy chiếm tỷ lệ cao, ngày càng trẻ hóa và chuyển dần từ hút sang tiêm chích, hoạt động mại dâm tại một số địa phương chưa kiểm soát được. Những đối tượng có nguy cơ cao thường khó tiếp cận để tư vấn họ đi xét nghiệm.

Người nhiễm HIV thường mặc cảm, giấu thông tin cá nhân, khai sai địa chỉ, tên, tuổi dẫn đến số liệu thống kê chưa chính xác. Cùng với đó, cán bộ làm công tác phòng chống HIV/AIDS của huyện chưa được đào tạo chuyên sâu...

Ông Hà Minh Thư - Phó giám đốc Trung tâm Y tế huyện cho biết thêm: "Thời gian tới, Mù Cang Chải sẽ tăng cường sự chỉ đạo từ huyện đến cơ sở về công tác phòng, chống HIV/AIDS, thực hiện thường xuyên, có hiệu quả việc tuyên truyền, phòng, chống HIV/AIDS trên các phương tiện thông tin đại chúng và truyền thông trực tiếp tại cộng đồng. Đặc biệt là tuyên truyền trực tiếp cho đối tượng có nguy cơ cao.

Đồng thời tuyên truyền chống sự phân biệt kỳ thị với người nhiễm HIV/AIDS. Tổ chức can thiệp tích cực phòng lây nhiễm HIV cho đối tượng có nguy cơ cao như: cung cấp bao cao su, cấp bơm kim tiêm cho đối tượng nghiện chích ma túy; tiếp tục duy trì, củng cố và phát triển đội ngũ cộng tác viên, đồng đẳng viên tham gia công tác can thiệp làm giảm tác hại của HIV/AIDS; chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV/AIDS về cả vật chất và tinh thần để họ hòa nhập với cộng đồng; triển khai có hiệu quả chương trình dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con; thực hiện an toàn truyền máu và dự phòng lây nhiễm HIV qua các dịch vụ y tế và dịch vụ xã hội...".

Với những kết quả đạt được trong công tác phòng, chống HIV/AIDS trong những năm qua, tin rằng trong thời gian tới công tác phòng chống HIV/AIDS ở Mù Cang Chải tiếp tục mang lại kết quả, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ và hành vi của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân về dự phòng lây nhiễm HIV, tăng cường vai trò lãnh đạo và thực hiện các cam kết phòng chống HIV/AIDS của lãnh đạo các cấp, các ngành, đoàn thể và của cả cộng đồng; tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội đối với người nhiễm HIV/AIDS và trách nhiệm của người nhiễm HIV với gia đình, xã hội nhằm tránh sự phân biệt, kỳ thị đối với người nhiễm HIV/AIDS, tạo phong trào sâu rộng của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia phòng chống và ngăn chặn HIV/AIDS trên địa bàn.

Huyền Minh