Thực hiện nhiệm vụ chức năng của ngành đó là hoạt động xét xử, giải quyết các loại án, những năm qua, Toà án nhân dân (TAND) huyện Văn Yên luôn bám sát chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương, hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác được giao.

Năm qua, TAND huyện Văn Yên thụ lý 210 vụ việc các loại, đã giải quyết 179 vụ việc, tỷ lệ giải quyết đạt 85%. Về xét xử án hình sự, tòa án thụ lý 59 vụ, 88 bị cáo, đã xét xử 53 vụ, 81 bị cáo, tỷ lệ giải quyết đạt 90%. Các tội danh cố ý gây thương tích, trộm cắp tài sản, mua bán trái phép các chất ma tuý, cướp giật tài sản... chiếm từ 5 đến 15 vụ. TAND huyện đã áp dụng các hình phạt thỏa đáng, đã có 69 bị cáo bị phạt tù, trong đó 60 bị cáo bị phạt tù từ 3 năm trở xuống, 7 bị cáo bị phạt tù từ 3 - 7 năm, 2 bị cáo bị phạt trên 7 đến 15 năm tù.

Tuy nhiên, so với năm trước tình hình tội phạm hình sự vẫn diễn biến phức tạp, số vụ tăng hơn trước (năm 2009 là 47 vụ, 77 bị cáo, năm 2010 là 59 vụ, 88 bị cáo), các tội phạm về ma tuý giảm không đáng kể (giảm 1 vụ). Bên cạnh đó, phát sinh một số loại tội phạm mới như dâm ô với trẻ em, chống người thi hành công vụ, vi phạm lâm luật. Đối với các loại án tranh chấp dân sự, hôn nhân- gia đình và các việc dân sự có chiều hướng giảm nhưng vẫn chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số các vụ án mà đơn vị giải quyết.

Việc giải quyết các vụ án này, TAND huyện đã gặp phải rất nhiều khó khăn, một số vụ không thể giải quyết nhanh chóng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Có nhiều đương sự (bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) gây khó khăn bằng cách không có mặt theo giấy triệu tập, cố tình trốn tránh hay giấu địa chỉ. Việc thu thập chứng cứ của tòa án cũng gặp nhiều khó khăn, nhất là trong việc thẩm định tài sản và định giá tài sản...

Trong công tác xét xử án hình sự, nhìn chung các vụ án được xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra trường hợp oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm. Các thẩm phán và Hội thẩm nhân dân đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, thận trọng khi áp dụng pháp luật trong từng vụ án cụ thể, đánh giá đúng tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của từng bị cáo để quyết định hình phạt nghiêm minh, đúng pháp luật. Đối với các trường hợp cho hưởng án treo đều được Toà xem xét cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng. Đó là các trường hợp bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ, có nhân thân tốt, lần đầu phạm tội và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng...

Việc tổ chức phiên tòa hình sự được đổi mới theo Nghị quyết 08-NQ/TW của Bộ Chính trị bảo đảm tính uy nghiêm của phiên tòa, tính công bằng, dân chủ và nghiêm minh của pháp luật, tạo mọi điều kiện để những người tham gia tố tụng thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ hợp pháp của họ. Các phán quyết của tòa chủ yếu dựa trên kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa. Chất lượng xét xử các vụ hình sự ngày càng được nâng cao.

Trong năm qua, có 1 vụ án bị kháng nghị và các vụ án có kháng cáo khi được cấp phúc thẩm xét xử đều y án sơ thẩm. Đội ngũ các thẩm phán, thư ký đã chủ động, tích cực trong giải quyết từng vụ án, vận dụng đúng, đầy đủ các qui định của pháp luật trong việc giải quyết xét xử các vụ án, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự, các vụ việc dân sự. Trong công tác xét xử, TAND Văn Yên đã quan tâm tổ chức xét xử lưu động, trong đó có 8 vụ án hình sự được tổ chức tại các điểm xảy ra vụ án như ở xã An Thịnh, An Bình, Phong Dụ Hạ, Quang Minh, chủ yếu là án về ma túy, vi phạm các qui định khai thác và bảo vệ rừng, chống người thi hành công vụ...

Việc đưa một số vụ án ra xét xử lưa động mang tính giáo dục, phòng ngừa cao, có tác dụng răn đe những người có ý định phạm tội, đồng thời thể hiện rõ đường lối xét xử nghiêm minh, cũng như sự khoan hồng của pháp luật đối với từng bị cáo. TAND huyện đã có sự chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng tạo hạt nhân cho phong trào đấu tranh phòng, chống tội phạm. Do đó, năm 2010 vừa qua, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn được giữ vững, nhân dân yên tâm làm ăn phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.

  Huy Văn