Đến nay, toàn tỉnh có 1.168 doanh nghiệp hoạt động ở các lĩnh vực: khai thác khoáng sản, xây dựng, chế biến lâm - nông sản. Với sự phát triển như vậy đòi hỏi trình độ chuyên môn, tác phong, kỷ luật lao động của người lao động không ngừng được nâng lên. Tuy nhiên, tai nạn lao động (TNLĐ) vẫn là một bài toán chưa lời giải.

Theo số liệu thống kê của ngành chức năng, trong những năm gần đây, đặc biệt năm 2011 - 2012 trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 61 vụ TNLĐ ở các đơn vị: Công ty cổ phần Khoáng sản Yên Bái, Công ty cổ phần Phát triển, Công ty Điện lực Yên Bái, Công ty Xi măng Yên Bình... Trong đó có 12 người chết do TNLĐ và do tai nạn giao thông được coi là TNLĐ, ước tính thiệt hại về tài sản hàng tỷ đồng.

Qua tìm hiểu, các vụ TNLĐ chết người có nguyên nhân chủ yếu từ chủ sử dụng lao động sử dụng thiết bị không đảm bảo an toàn, không trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân cho người lao động (NLĐ), chưa chú trọng công tác tập huấn an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) cho NLĐ, không có quy trình, biện pháp an toàn, đồng thời cũng do NLĐ không sử dụng các phương tiện bảo hộ lao động, vi phạm quy trình, biện pháp an toàn lao động...

Để hạn chế tối đa TNLĐ, cháy nổ, bệnh nghề nghiệp, đảm bảo an toàn sức khỏe NLĐ, ngành lao động - thương binh và xã hội đã phối hợp với các ngành, các cấp nỗ lực tuyên truyền nâng cao nhận thức về ATVSLĐ - phòng chống cháy nổ (PCCN) bằng nhiều hình thức như: tổ chức lớp huấn luyện công tác ATVSLĐ cho người sử dụng lao động và cán bộ làm công tác ATVSLĐ ở các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; hướng dẫn xây dựng thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động, trong đó có các điều khoản quy định về bảo hộ lao động, cải thiện điều kiện làm việc...; phát động tổ chức tuyên truyền, cổ động Tuần lễ quốc gia ATVSLĐ - PCCN.

Đặc biệt, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra ATVSLĐ. Trong năm,ngành đã tiến hành tổ chức các đoàn thanh tra thực hiện chính sách pháp luật lao động tại các doanh nghiệp. Ngoài ra, ngành lao động - thương binh và xã hội tham gia 2 đoàn liên ngành tại 20 cơ sở đợt I và 10 đơn vị đợt II trên địa bàn tỉnh về việc thực hiện chính sách, pháp luật về lao động và ATVSLĐ.

Kết thúc đợt thanh tra tại 18/20 doanh nghiệp đã phát hiện những thiếu sót trong thực hiện pháp luật lao động và đưa ra 114 kiến nghị, yêu cầu. Qua thanh tra, kiểm tra đã tiến hành lập 3 biên bản vi phạm hành chính 3 doanh nghiệp vi phạm: Công ty cổ phần Xi măng Yên Bình, Công ty cổ phần Chè Văn Hưng, Công ty cổ phần Đá trắng Vinaconex.

Nhìn chung, công tác ATVSLĐ-PCCN ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh đã có sự chuyển biến tích cực, người sử dụng lao động đã thực sự quan tâm đến tính mạng, sức khỏe của NLĐ.

Tuy nhiên, ý thức chấp hành pháp luật về lao động của người sử dụng lao động và NLĐ nói chung, công tác ATVSLĐ nói riêng chưa cao. Một số đơn vị, NLĐ còn phải làm việc trong điều kiện đặc biệt, nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm...

Để cải thiện điều kiện làm việc, giảm thiểu bệnh nghề nghiệp và ngăn ngừa TNLĐ, nâng cao nhận thức, bảo đảm tính mạng cho NLĐ, tài sản của Nhà nước và của doanh nghiệp, trong thời gian tới, ngành lao động - thương binh và xã hội phối hợp với ban, ngành các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền về ATVSLĐ - PCCN cho NLĐ và người sử dụng lao động trên các phương tiện thông tin đại chúng; phối hợp thanh kiểm tra liên ngành về ATVSLĐ, kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lao động, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng lao động và NLĐ.

Cùng với đó, thiết lập hệ thống các giải pháp đảm bảo an toàn trong doanh nghiệp (xây dựng nội quy, quy trình làm việc), xây dựng tác phong lao động công nghiệp cho NLĐ; tổ chức mạng lưới an toàn vệ sinh trong các doanh nghiệp và tổ chức hướng dẫn, huấn luyện về an toàn lao động - vệ sinh lao động - PCCN cho NLĐ, chú trọng công tác kiểm tra, giám sát ATVSLĐ, kịp thời phát hiện và ngăn ngừa những nguy cơ có thể gây ra TNLĐ... Đồng thời động viên, khen thưởng kịp thời các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác ATVSLĐ - PCCN.

Trần Minh