Tuyến đường tránh ngập thành phố Yên Bái chạy qua địa bàn 5 xã, phường gồm phường Đồng Tâm và các xã: Tân Thịnh, Văn Phú, Văn Tiến, Phúc Lộc. Trong đó, đoạn chạy qua địa bàn xã Tân Thịnh có chiều dài 1,36km, với tổng diện tích thu hồi trên 112.000m2 đất nông nghiệp, đất dân cư của 160 hộ gia đình và tổ chức.

Cho đến thời điểm hiện tại, công tác kiểm kê áp giá đền bù đối với khu vực tuyến chính và khu tái định cư 2A trên địa bàn xã đã cơ bản hoàn thành và chuẩn bị công khai phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư. Thế nhưng, chỉ trong thời gian ngắn, tại một số khu vực đất quy hoạch xây dựng tuyến đường đã mọc lên những ngôi nhà tạm, những chiếc bể lớn, nhỏ, của người dân để chờ… đền bù.

Những ngày cuối tháng 10/2012, chúng tôi cùng Đội Quản lý trật tự đô thị và lãnh đạo xã Tân Thịnh đi thực địa một số khu vực nằm trong tuyến đường tránh ngập trên địa bàn xã. Đáng lưu ý, những khu vực trên đều có chung tình trạng người dân xây dựng vật kiến trúc trên diện tích đất thu hồi phục vụ xây dựng công trình đường tránh ngập thành phố.

Có mặt tại khu đất của một hộ gia đình nằm trong khu vực nút giao đền Rối tại thôn Trấn Ninh 2, chúng tôi không khỏi bất ngờ khi chứng kiến trong khu đất chỉ rộng chừng trên 100 m² là một ngôi nhà tạm bằng gỗ chưa được làm vách, đứng giữa hơn chục chiếc bể lớn, nhỏ, còn nồng mùi vữa, xung quanh ngổn ngang gạch, cát, đất mới đào.

Đang chỉ đạo anh em đo đạc, lập biên bản vi phạm, ông Nguyễn Quý Chiểu, Phó đội trưởng Đội Quản lý trật tự đô thị thành phố cho hay: "Cách đây vài hôm, khu đất này vẫn còn là khu đất trống, vậy mà đến hôm nay đã mọc lên cả nhà lẫn bể thế này, không hiểu một số bà con ở đây nghĩ thế nào vì trong thôn đã có vài trường hợp bị Đội và chính quyền xã lập biên bản do xây dựng bể trái phép trên đất quy hoạch rồi..".

Tiếp tục đến kiểm tra một số khu vực khác cùng nằm trong diện quy hoạch xây dựng tuyến đường tránh ngập mới thấy tình trạng người dân tự ý xây dựng trái phép trên đất quy hoạch như trên không chỉ có ở 1 hay 2 hộ gia đình.

Theo ông Nguyễn Xuân Ngọ, Bí thư Đảng bộ - Chủ tịch UBND xã Tân Thịnh, đã có 21 hộ gia đình nằm trong diện giải phóng mặt bằng, thu hồi đất phục vụ cho dự án đường tránh ngập xây dựng vật kiến trúc trên diện tích phải thu hồi, gồm 35 chiếc bể và 1 ngôi nhà tạm. Nhà ít thì xây 1, 2 cái bể, nhà nhiều thì xây tới 12,13 cái.

Có những mảnh đất chiều hôm trước còn trống ngày hôm sau đã mọc lên ngôi nhà tạm... Chính vì vậy, Chính quyền địa phương một mặt vừa tuyên truyền vận động người dân chấp hành quy định của Nhà nước về giải phóng mặt bằng, mặt khác vừa phải phối hợp cùng Đội Trật tự đô thị thành phố lập biên bản xử lý các trường hợp vi phạm. Điều đáng nói là chính quyền xã, thôn đã có thông báo tới các hộ dân về quy hoạch dự án nhưng việc xây dựng trái phép của người dân vẫn diễn ra.

Ông Lâm Văn Thu, Trưởng thôn Trấn Ninh 2, phân trần: "Bà con nhân dân trong thôn đã được chính quyền xã thông báo công bố quy hoạch rồi nhưng chắc là số bà con này muốn được nhận thêm tiền đền bù nên đã xảy ra tình trạng này…".

Thực tế cho thấy, tình trạng xây bể, dựng nhà tạm trái phép trên đấy quy hoạch chủ yếu nằm ở 2 nút giao tại khu vực đền Rối và khu vực trạm biến áp xã Tân Thịnh đến giáp xã Văn Phú. Do đến ngày 3/10/2012, thành phố mới nhận được hồ sơ thu hồi đất nút giao trạm biến áp - đền Rối còn nút giao trạm biến áp đến giáp ranh xã Văn Phú, ngày 20/10 chủ đầu tư công trình mới bàn giao hồ sơ nên đến thời điểm này thành phố vẫn đang tổ chức tiến hành kiểm kê và lập phương án bồi thường tại khu vực đền Rối và tiếp tục triển khai kiểm kê khu vực nút giao trạm biến áp đến giáp ranh xã Văn Phú.

 Chính những chậm trễ trong khâu lập hồ sơ quy hoạch khu vực đất thu hồi, cộng với công tác tuyên truyền vận động, quản lý quy hoạch xây dựng, quy hoạch đất đai ở địa phương chưa chặt chẽ nên một số hộ gia đình đã tự ý xây dựng vật kiến trúc vi phạm quy hoạch của dự án với mong muốn sẽ nhận được thêm tiền bồi thường thu hồi đất.

Ông Lê Phương Khanh - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Yên Bái khẳng định: "Tình trạng một số người dân tại điểm nút giao khu vực đền Rối và trạm biến áp xã Tân Thịnh xây dựng trái phép trên đất quy hoạch sau khi đã có thông báo quy hoạch của chính quyền sẽ được xử lý dứt điểm, không để tình trạng như vậy tiếp tục xảy ra. Những vật kiến trúc xây dựng trái phép này sẽ không được đền bù…".

Như vậy, chắc chắn hy vọng xây dựng vật kiến trúc sau thời điểm thông báo quy hoạch chờ… đền bù của một số người dân trên địa bàn xã Tân Thịnh sẽ không thể thành hiện thực. Đây là vấn đề mà các hộ dân nằm trong diện đền bù giải phóng mặt bằng thu hồi đất xây dựng các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn thành phố cần tránh để không vi phạm các quy định trong giải phóng mặt bằng của Nhà nước và không lãng phí tiền bạc một cách vô ích.

Bình Liên Anh