Ngày 10 và 11-10, đại diện của LĐBĐ thế giới (FIFA) đã làm việc với LĐBĐVN (VFF) và Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) để bàn về chuyện áp dụng công nghệ trọng tài video (VAR) cho V-League.
Nếu hoàn thiện nhanh nhất các yêu cầu từ FIFA, VAR sẽ có mặt ở V-League vào mùa 2023 - 2024 (dự kiến khai mạc vào tháng 11-2023 và kết thúc vào tháng 6-2024). Đây là mùa đầu tiên bóng đá Việt Nam chuyển đổi lịch thi đấu giống như châu Âu nhằm đồng bộ hóa lịch thi đấu toàn cầu theo yêu cầu của LĐBĐ châu Á (AFC).
Tái khởi động dự án VAR
Áp dụng VAR tại V-League là câu chuyện rất được quan tâm, bởi thời gian qua có quá nhiều sai sót của trọng tài làm ảnh hưởng đến kết quả trận đấu. VPF từng dự tính đưa VAR vào áp dụng ở V-League hồi năm 2019 rồi dời sang năm 2020 nhưng bất thành do ngoài việc chưa được FIFA cấp phép, chuyện đảm bảo đào tạo đội ngũ và vận hành VAR cũng là cả vấn đề.
Ban đầu VPF dự kiến làm VAR theo kiểu xe lưu động nhằm tiết kiệm chi phí và phù hợp với đội ngũ kỹ thuật lẫn trọng tài VAR có thể đào tạo. Cụ thể, sẽ có 1-2 xe VAR lưu động làm nhiệm vụ ở 2-4 trận đấu/vòng. Đây là cách làm mà chủ nhà UAE đã áp dụng từ vòng tứ kết Asian Cup 2019. Nhưng FIFA không đồng ý với phương án đó.
Sau đó, đại diện FIFA đã sang Việt Nam vào tháng 10-2019 để khảo sát tình hình và hướng dẫn các thủ tục cần thiết. Mọi thứ sau đó vẫn chưa thể triển khai như mong muốn khi dịch COVID-19 bùng phát vào năm 2020. Vì vậy, cuộc gặp lần này tại Việt Nam nhằm tái khởi động cho việc đưa VAR vào V-League.
"Đây là cuộc họp nhằm đánh giá lại những gì đã thay đổi trong việc làm dự án VAR ba năm trước. Cuộc họp nhằm triển khai tổng quát các công việc liên quan đến VAR. Trong đó, FIFA muốn nghe đại diện VFF và VPF có ý kiến về việc khiển khai VAR để có hướng hỗ trợ. Cuộc họp còn có ban trọng tài phụ trách về VAR để bàn về việc đào tạo", một thành viên tham dự cuộc họp chia sẻ.
Liệu có kịp cho mùa 2023 - 2024?
Tổng thư ký VFF Lê Hoài Anh cho biết để có thể được FIFA cấp phép sử dụng VAR ở V-League, bóng đá Việt Nam phải đáp ứng được yêu cầu về mặt nhân lực (đào tạo trọng tài VAR) và kỹ thuật.
"Quy trình từ lúc thực hiện dự án đến khi cấp phép là khoảng 13 tháng. Nếu chúng ta làm tốt được mọi thứ, nhanh nhất sẽ áp dụng VAR ở V-League mùa 2023 - 2024. Tuy nhiên, do quy trình này phụ thuộc vào việc thực hiện và đánh giá của FIFA nên không thể nói chính xác là khi nào", ông Lê Hoài Anh cho biết.
Theo ông Anh, VFF và VPF sẽ nghiêng về phương án làm trung tâm điều hành VAR chứ không làm xe VAR lưu động như kế hoạch năm 2019. Việc đào tạo trọng tài VAR và đội ngũ kỹ thuật cũng có thể được học online thay vì học tập trung. Điều này do các trọng tài Việt Nam đều có công việc riêng, trong khi khóa học về VAR nếu dồn toàn lực đào tạo sẽ kéo dài khoảng 6 tháng. Ông Hoài Anh nói: "Các trọng tài sẽ vừa làm nhiệm vụ ở V-League vừa theo học online".
Học VAR online là điều VFF đề xuất lên FIFA. Nhưng thực tế, các trọng tài theo học lớp VAR cũng cần phải có những buổi học trực tiếp và thực hành ngoài sân để có thể nắm bắt tốt hơn.
"Việc học trực tiếp rất quan trọng, vì các trọng tài còn phải kiểm tra thực tế trên sân và cách thực hiện trên máy như thế nào. Trọng tài ngồi trong phòng VAR cũng phải có trình độ tương đương trọng tài cầm còi ngoài sân, chứ không thể tận dụng trọng tài đã nghỉ hưu vào ngồi phòng VAR như đang đề xuất", một thành viên tham dự cuộc họp chia sẻ.
Ngoài đào tạo trọng tài, thiết bị phòng VAR cũng như máy quay ở các sân cũng cần được triển khai sớm để trọng tài có thể kiểm tra thử. "Một trận đấu áp dụng VAR sẽ cần có 15 - 20 người trên sân để thực hiện công việc. Do đó, đào tạo nhân lực và vận hành máy móc thiết bị cũng là điều không thể một sớm một chiều. Chưa kể chi phí cho dự án VAR cũng chưa được đề cập trong cuộc họp này vì phải xem FIFA hướng dẫn thế nào thì mới ra được bài toán kinh phí", vị này nói thêm.
Việt Nam chỉ mới có một trọng tài VAR
Hiện Việt Nam chỉ mới có trọng tài FIFA cấp Elite Bùi Thị Thu Trang đã hoàn thành khóa học VAR dành cho trọng tài chính trong trận đấu có video hỗ trợ. Cô sẽ học thêm khóa điều hành phòng VAR để có thể làm nhiệm vụ tại các giải đấu có VAR ở cả hai vị trí là trọng tài chính và trọng tài VAR.
Thu Trang đã có dịp ứng dụng công nghệ VAR ở AFC Champions League nữ 2021 tại Jordan, khi cô điều khiển trận Shaher Dari (Iran) với Gokulam Kerala (Ấn Độ). Sau khi được tổ VAR tư vấn, Thu Trang đã xem lại băng quay chậm và rút một thẻ vàng, một thẻ đỏ cho hai cầu thủ CLB Shaher Dari. |
(Theo TTO)