Ruộng bậc thang là một loại hình canh tác mang đặc trưng riêng của dân tộc Mông. Đối với người Mông, ruộng bậc thang trở thành cơ sở sản xuất ổn định và là loại hình tư liệu sản xuất đặc biệt. Đó còn là kết quả của quá trình lao động và đúc rút kinh nghiệm cộng với sự sáng tạo của người Mông...

Đến với Mù Cang Chải, bạn sẽ được đắm chìm trong cảnh núi rừng hùng vĩ cùng với những giá trị văn hoá độc đáo của con người nơi đây. Đặc biệt, ruộng bậc thang của đồng bào Mông nơi đây đã trở thành một kiệt tác từ bao đời làm say đắm lòng người. Có lẽ nó đã được thế hệ cha ông lên ý tưởng và cùng nhau khai hoang ruộng nước thay cho việc phải làm nương rẫy năng suất thấp không đáp ứng được nhu cầu lương thực hàng năm. Điều đó được thể hiện qua các bãi đá cổ mới được tìm thấy ở xã Chế Cu Nha, xã Lao Chải - là những bức phác họa trước của thế hệ cha ông về ý tưởng phải mở ruộng trồng lúa nước phục vụ cho cuộc sống mưu sinh. Ruộng bậc thang là tác phẩm kỳ công của những người nông dân lao động cần cù, chịu khó đã chinh phục những ngọn đồi cao chót vót thành ruộng bậc thang. Dù núi cao, thác hiểm nhưng đồng bào dân tộc Mông Mù Cang Chải vẫn tìm được nguồn nước và dẫn từ chỗ cao hơn về chỗ thấp đưa vào ruộng. Vùng quê nơi rẻo cao này đẹp nhất là vào mùa nước đổ trong tháng 4, tháng 5 và mùa lúa chín vàng tháng 9, tháng 10 hàng năm.

Mùa nước đổ, những quả đồi như được thay sắc khi các thửa ruộng được thả nước như khoác trên mình “tấm áo mới”. Bình minh lên, nhìn xa xa lấp lánh tia nước chiếu lại khi đó các mảnh ruộng dưới ánh nắng như những tấm gương phản chiếu. Bờ ruộng đã được làm cỏ sạch sẽ giờ chỉ còn là màu nâu đỏ hòa quyện với vẻ đẹp của núi rừng Tây Bắc. Nước được thả từ thửa ruộng trên cùng xuống các thửa ruộng phía dưới nhìn như những thác nước nhỏ nối đuôi nhau trở thành một dải trắng khắp các quả đồi. Thấp thoáng là mảng màu xanh của những ô ruộng mạ chờ nhuộm xanh cho cả triền ruộng bát ngát. Mù Cang Chải mùa nước đổ như bức tranh bình dị mà thuần khiết trong khung cảnh lao động mùa vụ của bà con dân tộc của xứ Mù Cang.

Nếu cảnh đẹp mùa nước đổ khiến cho du khách phải trầm trồ thì đến với Mù Cang Chải vào mùa lúa chín du khách sẽ không thể cưỡng lại được trước vẻ đẹp mê hồn của lúa vàng óng ánh xếp tầng tầng, lớp lớp kéo dài vô tận.

Trong những ngày mùa thu tháng 9, khi lúa chín vàng giăng khắp non cao cũng là lúc khách du lịch trong và ngoài nước lên với mảnh đất này để thưởng ngoạn vẻ đẹp của ruộng bậc thang mùa lúa chín. Do địa hình nơi này là núi cao, vực sâu, cắt xẻ nhiều nên mỗi “mâm xôi” ruộng bậc thang đều được xen giữa các khe nước lớn nhỏ, trập trùng là những rừng thông bạt ngàn, rồi ruộng, rừng, khe, suối… tầng tầng, lớp lớp xếp lên nhau.

Càng lên cao, ta càng thấy thú vị bởi cảnh quan kỳ vĩ, sự hoành tráng của núi rừng, sự trong lành của khí hậu nơi đây xen lẫn tiếng gió rừng thông vi vút gọi nắng, tiếng khèn môi réo rắt gọi bạn tình… Mùi thơm của lúa chín, của hoa rừng, của đồng cỏ như mê hoặc níu chân du khách.

Bội thu lúa vàng óng ánh, con người hồ hởi khi được mùa như mong đợi, đây cũng là thời điểm huyện tổ chức Lễ hội Tuần Văn hóa - Du lịch Danh thắng quốc gia Ruộng bậc thang kết hợp điểm dù lượn trên đèo Khau Phạ cùng với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thi đấu thể thao truyền thống khác hứa hẹn, gọi mời du khách gần xa.

Đào Thị Thu Thủy (Ban Tuyên giáo Huyện ủy Mù Cang Chải)