Xã Giới Phiên (thành phố Yên Bái) thời điểm năm 2021 - 2022, có thể nói là trọng điểm GPMB khi có tới 19 công trình, dự án thực hiện trên địa bàn, trong đó có một số công trình trọng điểm của tỉnh. Công tác GPMB khi đó liên quan tới 1.047 hộ dân.
Ông Nguyễn Văn Giáp - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Giới Phiên nhắc lại rành rõ những quan điểm của cấp ủy địa phương khi đó: "Chúng tôi xác định GPMB là một nhiệm vụ trọng tâm của địa phương, cần quyết tâm thực hiện, phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc và đặc biệt là phải phát huy tối đa vai trò của công tác dân vận”.
Theo lãnh đạo xã, Giới Phiên khi đó thành lập một tổ tuyên truyền chung thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền GPMB, do Phó Bí thư Đảng ủy, Trưởng ban Dân vận của xã làm tổ trưởng; cùng tham gia có Bí thư Đảng ủy xã, các cán bộ Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), địa chính, đoàn thể chính trị - xã hội và các bí thư chi bộ, người có uy tín tại các khu dân cư trên địa bàn 6 thôn. Tổ tuyên truyền chia thành từng nhóm tuyên truyền, vận động các hộ dân.
Ông Trần Ngọc Giang - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Giới Phiên nhớ rõ công việc, nhiệm vụ có thể nói là thường xuyên, liên tục đối với cán bộ xã khi đó: "Tổ tuyên truyền của xã chia thành từng nhóm, bố trí cán bộ trong nhóm phù hợp với đối tượng được tuyên truyền và đặc biệt là chúng tôi tranh thủ tối đa vai trò tiên phong, gương mẫu của đảng viên và tiếng nói của những người có uy tín tại khu dân cư; quán triệt phương châm "thường xuyên, liên lục, kiên trì” để người dân thuận tình chung tay cùng xã hoàn thành nhiệm vụ GPMB trong điều kiện nhiều yếu tố liên quan đến công tác này còn khó khăn, như chuyện đất tái định cư cho người dân”.
Quá trình dân vận phục vụ công trình quốc lộ 32 C có lẽ vun đắp thêm nhiều kinh nghiệm quý báu đối với cán bộ cơ sở như Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Trần Ngọc Giang. Công trình quốc lộ 32 C liên quan tới 35 hộ dân thôn Phúc Thịnh; theo kế hoạch đặt ra, xã phải bàn giao mặt bằng trước tháng 12/2022. Thời điểm đó, đất tái định cư cho dân chưa hoàn thiện khiến công tác vận động thêm nhiều thách thức.
"Làm thế nào để vận động người dân đồng thuận khi trước mắt họ phải đi ở thuê, ở nhờ, ở tạm là điều không hề đơn giản. Khi đó, không những phải trực tiếp vận động các hộ gia đình trong diện GPMB mà còn phải tranh thủ mối quan hệ anh em, họ hàng, bạn bè thân thiết của họ để giúp sức vận động, nhất là chia sẻ giúp cho hộ dân đó có chỗ ở thuận tiện hơn trong lúc chờ tái định cư. Hơn hết, phải thực sự gần dân để hiểu tâm tư, trăn trở của họ, sẻ chia, động viên, rồi phân tích, thuyết phục, vận động” - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Giới Phiên cho hay.
Ông Trần Văn Tuấn - thôn Tiền Phong từng từ chối tiếp chuyện nhiều tổ công tác của xã đến vận động GPMB. Tranh thủ mọi cơ hội tiếp cận ông Trần Văn Tuấn, có khi trong những dịp rất tình cờ, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã đã tìm cách gợi mở những tâm tư của ông Tuấn, rồi kiên trì gặp gỡ, kiên nhẫn lắng nghe, chân thành sẻ chia nỗi niềm hợp lý và rành rẽ phân tích những điều nhất thiết phải thực hiện…, cuối cùng, đã nhận được cái gật đầu đồng thuận của ông Tuấn.
Sau những thời điểm cao điểm của công tác GPMB, Bí thư Đảng ủy xã Giới Phiên khẳng định: "Trong điều kiện còn nhiều yếu tố chưa thuận lợi, sức mạnh của công tác dân vận của cả hệ thống chính trị đã góp phần vô cùng quan trọng vào kết quả đảm bảo GPMB đúng tiến độ đặt ra của các công trình, dự án triển khai trên địa bàn xã thời gian qua”.
Dự án cải tạo đường liên xã Yên Bình - Bạch Hà - Vũ Linh được bàn giao cho đơn vị thi công theo đúng tiến độ.
Ở huyện Yên Bình, những tháng cuối năm 2022, 2 dự án nâng cấp, cải tạo tuyến đường Yên Thế - Vĩnh Kiên và tuyến đường Yên Bình - Bạch Hà - Vũ Linh đã được triển khai thi công đúng tiến độ. Dân vận để GPMB với giá "0 đồng” có thể nói là "nền móng” cho hai dự án quan trọng về giao thông nông thôn trên địa bàn huyện Yên Bình trong thời gian qua.
Đường Yên Thế - Vĩnh Kiên được cải tạo, nâng cấp có tổng chiều dài tuyến trên 40 km, đường liên xã Yên Bình - Bạch Hà - Vũ Linh được cải tạo, nâng cấp tổng chiều dài tuyến khoảng 12,4km. 2 dự án này liên quan tới trên 1.200 hộ dân có đất, tài sản trên đất chịu ảnh hưởng.
Đối với khu trung tâm ở một số xã, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho hộ dân thực tế giáp mặt đường hiện có; việc mở rộng hai bên đường so với hiện trạng quá lớn, diện tích đất ở và đất nông nghiệp trong ranh giới GPMB thi công tuyến đường lớn.
Đặc biệt, các dự án không có kinh phí đền bù GPMB. Đây là những khó khăn không nhỏ trong GPMB đối với huyện, đòi hỏi phải phát huy hiệu quả công tác dân vận.
Để hoàn thành các dự án theo đúng kế hoạch đề ra, Huyện ủy Yên Bình đã ban hành Nghị quyết số 48 ngày 15/9/2022 tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy vai trò nòng cốt của cán bộ, đảng viên gương mẫu thực hiện và vận động nhân dân thực hiện phong trào hiến đất, tài sản trên đất làm đường giao thông nông thôn và xây dựng các công trình công cộng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; giao cho UBND huyện thành lập Tổ hỗ trợ GPMB triển khai thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp đường.
Việc triển khai thực hiện được tiến hành theo 5 bước bài bản, trong đó: UBND xã chỉ đạo các ngành, đoàn thể các thôn trên địa bàn quản lý trực tiếp tuyên truyền, vận động, đôn đốc các hộ gia đình tự nguyện tháo dỡ vi phạm; trường hợp đối với các công trình vi phạm phức tạp, các hộ không tự tháo dỡ, các thôn báo cáo UBND xã hỗ trợ lực lượng, phương tiện tháo dỡ.
Ông Nguyễn Văn Chiến - Chủ tịch UBND xã Vĩnh Kiên cho biết: "Để vận động nhân dân hiến đất, UBND xã đã chỉ đạo thành lập Ban vận động của xã và các tổ vận động của 6 thôn có tuyến đường đi qua để làm công tác dân vận tới người dân. Ban vận động của xã và các tổ vận động của các thôn kiên trì tuyên truyền vận động người dân, trong đó vận động đảng viên gương mẫu thực hiện trước, tạo sự lan tỏa trong nhân dân”.
Ông Lục Văn Hạnh - thôn Đồng Chùa, xã Vĩnh Kiên bảo: "Trên 400 m2 đất vừa ruộng vừa vườn tạp của gia đình trong diện GPMB. Của mất thì ai cũng xót nhưng nghe cán bộ xã và thôn nói rõ lợi ích chung riêng, gia đình tôi cũng đồng thuận hiến đất”.
Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Yên Bình - An Hoàng Linh cho hay: "Chưa bao giờ chỉ trong chưa đầy 3 tháng, 570 hộ dân tại trung tâm của 7 xã đã tự nguyện thu dọn cây cối, hoa màu, vật kiến trúc, hiến đất đai, tài sản của gia đình để bàn giao mặt bằng thi công Dự án nâng cấp, cải tạo tuyến đường Yên Thế - Vĩnh Kiên”.
Trong dự án cải tạo tuyến đường Yên Bình - Bạch Hà - Vũ Linh, cơ bản 290 hộ dân cũng đã bàn giao mặt bằng sau quá trình tuyên truyền, vận động của các cấp ủy, chính quyền. Ông Lương Ngọc Bắc - Bí thư Đảng ủy xã Bạch Hà cho hay: "Cán bộ cấp ủy xã cũng đã tích cực tham gia vận động nhân dân hiến đất làm đường. Nhiều trường hợp hộ dân nhất quyết không đồng thuận sau nhiều lần các tổ công tác của xã, của thôn đã vận động, cán bộ cấp ủy xã chúng tôi trực tiếp gặp gỡ, trao đổi, vận dụng hiệu quả các phương pháp dân vận khéo làm sao để người dân hiểu rõ những việc nhất định phải thực hiện theo và những lợi ích dài lâu khi hy sinh những quyền lợi riêng của gia đình để họ thông thoáng tư tưởng mà đồng thuận với nhiệm vụ chung của xã”.
Ông Bàn Văn Thêm - Trưởng ban Dân vận Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Yên Bình cho biết: "Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, bằng nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú gắn với Phong trào "Ngày cuối tuần cùng dân”, cùng với việc kịp thời biểu dương, khen thưởng, động viên các tập thể, cá nhân tích cực trong công tác vận động, tuyên truyền, ủng hộ làm đường nông thôn, phong trào hiến đất làm đường giao thông nông thôn đã và đang được bà con nhân dân ở huyện Yên Bình hưởng ứng rất hiệu quả, đã có hàng nghìn hộ tự nguyện hiến hàng nghìn mét vuông đất và nhiều công trình, vật kiến trúc có giá trị trên đất để mở đường và bê tông hóa đường giao thông; nâng tỷ lệ đường giao thông nông thôn của huyện được kiên cố hóa đạt trên 90%”.
Thu Hạnh
Bài cuối: Gia tăng sức mạnh dân vận trong việc khó