Yên Bái là một tỉnh miền núi, nhiều dân tộc anh em chung sống, là địa bàn chiến lược có vị trí hết sức quan trọng trong các thời kỳ lịch sử; nhất là trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Yên Bái vừa là tuyến vận chuyển chiến lược trọng yếu, vừa có những mục tiêu trọng điểm là Nhà máy Thủy điện Thác Bà, Sân bay Yên Bái và kho trung chuyển chiến lược được cấp trên bố trí trên địa bàn.

Nhân dân các dân tộc Yên Bái có truyền thống đoàn kết, yêu nước, dũng cảm, kiên cường trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm; cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Yên Bái đã đóng góp không nhỏ sức người, sức của góp phần cùng với nhân dân cả nước làm nên chiến thắng 30/4 lịch sử, đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Với tinh thần "Không có gì quý hơn độc lập tự do", "Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược": LLVT và nhân dân các dân tộc Yên Bái đã vượt lên khó khăn, tập trung sức người, sức của chi viện cho tiền tuyến.

Các phong trào: "Ba sẵn sàng", "Ba đảm đang", "Tay cày tay súng", "Tay búa tay súng", "Mỗi người làm việc bằng hai", "Nghìn việc tốt", "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người"... đã động viên đông đảo các tầng lớp nhân dân sôi nổi tham gia, hừng hực khí thế đoàn kết đánh Mỹ.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, nhân dân Yên Bái đã đóng góp 289.000 tấn lương thực, 146.000 tấn thực phẩm, động viên tiễn đưa 24.632 con em lên đường nhập ngũ chi viện cho chiến trường miền Nam.

Trong chiến đấu chống chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng không quân của đế quốc Mỹ, các LLVT đã tích cực chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu, tổ chức 336 đài quan sát báo động phòng không, hình thành cụm phòng không trọng điểm bảo vệ sân bay, thị xã Yên Bái và công trình thủy điện Thác Bà, các tổ bắn máy bay bằng súng bộ binh được tổ chức và huấn luyện ở hầu hết các xã, các cơ quan, công trường, xí nghiệp, hình thành lưới lửa phòng không nhiều tầng, nhiều lớp, rộng khắp sẵn sàng tiêu diệt máy bay Mỹ, huy động gần 6 triệu ngày công, đào 1.386 hầm cất giấu máy móc, 445 km giao thông hào, 634.403 hầm tập thể, 727.056 hầm trú ẩn cá nhân và chi viện cho công trường thi công Nhà máy Thủy điện Thác Bà, Sân bay Yên Bái, đáp ứng kịp thời cho việc phòng tránh, sơ tán, bám trụ của nhân dân và LLVT, đặc biệt là các vùng trọng điểm.

Vừa khắc phục hậu quả chiến tranh, vừa củng cố hậu phương chiến lược, quân và dân Yên Bái đã anh dũng, kiên cường chiến đấu bắn rơi 115 máy bay Mỹ (là tỉnh bắn rơi máy bay Mỹ nhiều nhất trong Quân khu), phá hủy 724 quả bom nổ chậm, thu nhặt hàng chục vạn bom bi, di chuyển 4 vạn dân, dành 2 vạn ha vùng hồ cho xây dựng Nhà máy Thủy điện Thác Bà; di dời 450 hộ dân với 1.500 nhân khẩu cho xây dựng Sân bay Yên Bái; phá hàng chục vụ gián điệp, tổ chức phản động, bảo đảm an toàn về chính trị cho hậu phương.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã có 2.364 con em các dân tộc Yên Bái hy sinh tại các chiến trường và 1.717 đồng chí là thương binh đã hy sinh một phần xương máu nơi chiến trường.

Tiểu đoàn Yên Ninh 2 trước giờ lên đường hành quân vào Nam chiến đấu

Với những chiến công và thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, năm 2003, Đảng bộ, nhân dân và LLVT tỉnh Yên Bái vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu cao quý "Đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân" và 16 tập thể được Nhà nước phong tặng, 1 cá nhân truy tặng danh hiệu "Anh hùng LLVT nhân dân". Đến nay, tỉnh Yên Bái đã có 82 bà mẹ được Đảng và Nhà nước phong tặng và truy tặng danh hiệu "Bà mẹ Việt Nam anh hùng".

Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới, thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, LLVT tỉnh Yên Bái tiếp tục phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, đoàn kết tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; thường xuyên nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng sẵn sàng chiến đấu, kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu thủ đoạn "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch; xây dựng LLVT tỉnh vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp và sức chiến đấu.

Trong đó, lấy xây dựng vững mạnh về chính trị làm cơ sở; tập trung đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ nghĩa yêu nước, truyền thống của dân tộc, nhiệm vụ của quân đội, của đơn vị và địa phương; giáo dục nhận rõ âm mưu thủ đoạn của kẻ thù, nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, chiến sỹ LLVT tỉnh; duy trì nghiêm túc các chế độ trực sẵn sàng chiến đấu không để bị bất ngờ trong mọi tình huống, xây dựng Đảng bộ Quân sự tỉnh vững mạnh về chính trị tư tưởng và tổ chức, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên vững mạnh rộng khắp, đúng pháp lệnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; từng bước chuẩn hóa đội ngũ cán bộ các cấp nhất là cán bộ chủ chốt; nâng cao năng lực, trình độ làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác quốc phòng - quân sự địa phương; tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, luyện tập, diễn tập sát với thực tế.

Chủ động phối hợp với các lực lượng nắm chắc tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, kịp thời xử trí mọi vấn đề nảy sinh ở cơ sở; phát huy tốt vai trò lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền QPTD, xây dựng LLVT nhân dân vững mạnh, xây dựng KVPT vững chắc; tích cực tham gia các chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, kết hợp giữa phát triển kinh tế - xã hội với củng cố quốc phòng - an ninh; thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội và công tác vận động quần chúng; giữ vững niềm tin yêu của đồng bào các dân tộc đối với LLVT tỉnh.

Phấn khởi và tự hào kỷ niệm 33 năm Ngày chiến thắng 30.4, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, LLVT tỉnh Yên Bái nguyện giữ vững và phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, truyền thống đoàn kết, yêu nước, dũng cảm, kiên cường của nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái quyết tâm phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao trong thời kỳ mới.

Đại tá Nguyễn Văn KỲ
Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy,  Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Yên Bái