Cũng như các huyện, thị phía Tây của tỉnh, về mùa khô, ở Mù Cang Chải nắng nóng kéo dài, cùng tác động của gió lào nên nguy cơ cháy rừng cao. Có năm trên địa bàn huyện xảy ra hàng chục vụ cháy rừng, gây thiệt hại nặng nề về kinh tế và môi trường sinh thái. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các vụ cháy rừng một phần do khí hậu nắng nóng khắc nghiệt nhưng phần lớn là do bà con đốt nương làm rẫy để cháy lan vào.

Trước thực trạng trên, công tác phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) những năm gần đây được huyện tích cực triển khai. Ngay từ đầu mùa khô, ngoài kiện toàn lại ban chỉ đạo PCCCR từ huyện đến cơ sở và xây dựng phương án về PCCCR thì thường trực ban chỉ huy PCCCR cũng phân công nhiệm vụ cho các thành viên xuống xã cùng các cấp ủy, chính quyền cơ sở chỉ đạo và triển khai công tác PCCCR.

Xác định nâng cao ý thức của người dân giữ vai trò quyết định trong công tác PCCCR, chính quyền các xã đã chú trọng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về PCCCR nhằm nâng cao ý thức cho nhân dân. Nội dung tuyên truyền tập trung nâng cao ý thức, cảnh báo nguy cơ cháy rừng từ việc đốt nương làm rẫy, hướng dẫn người dân cách PCCCR.

Bên cạnh đó, huyện cũng tổ chức lực lượng tuần tra, canh gác ở những nơi có nguy cơ cháy rừng cao để phát hiện lửa rừng và tổ chức lực lượng tham gia chữa cháy kịp thời khi có đám cháy xảy ra. Hạt Kiểm lâm thường xuyên theo dõi diễn biến cấp dự báo cháy rừng trong suốt mùa khô, trên cơ sở nắm chính xác cấp dự báo cháy rừng để ra thông báo kịp thời cho ban chỉ huy các xã, các chủ rừng chủ động PCCCR.

Nậm Khắt là một trong những xã trọng điểm về cháy rừng của huyện. Với phương châm "phòng cháy hơn chữa cháy", đến nay xã đã chỉ đạo và vận động nhân dân thực hiện các biện pháp PCCCR như phát dọn thực bì, không đưa lửa vào rừng, chính quyền xã tổ chức tuyên truyên cho người dân ý thức trong việc bảo vệ rừng và PCCCR.

Ông Chang A Sửu - Chủ tịch UBND xã Nậm Khắt cho biết: "Vào mùa khô, cháy rừng luôn là nỗi lo thường trực đối với cấp ủy, chính quyền địa phương. Để chủ động PCCCR, xã đã chủ động tuyên truyền đến tận người dân qua các cuộc họp, thông qua các trưởng bản, hướng dẫn, chỉ đạo cho người dân về công tác phòng, chống cháy rừng, nhất là nhận thức của đồng bào về phát nương làm rẫy".

Ông Dương Anh Tuấn - Hạt phó Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải cho biết: "Trên địa bàn huyện Mù Cang Chải xác định có hai thời điểm thường xảy ra cháy rừng là dịp tết và mùa làm nương rẫy. Để hạn chế tối đa tình trạng cháy rừng, huyện đang tiến hành chuyển trên 1.200ha đất nương rẫy sang trồng ngô, vừa góp phần xóa đói giảm nghèo, ổn định và từng bước nâng cao đờì sống đồng bào, vừa hạn chế được lửa rừng. Ngoài ra, chúng tôi tăng cường cán bộ kiểm lâm xuống xã cùng thống kê số lượng nương rẫy của các hộ dân, trên cơ sở đó cán bộ kiểm lâm tổ chức hướng dẫn và giám sát quá trình đốt nương rẫy theo đúng quy trình, kỹ thuật".

Mùa khô hanh 2013-2014, với phương châm "phòng cháy là chủ yếu, chữa cháy phải khẩn trương, kịp thời, triệt để và cương quyết", ngay từ bây giờ, huyện đã kiện toàn ban chỉ huy PCCCR cấp huyện đến cấp xã, xác định vùng trọng điểm thường xuyên xảy ra cháy rừng để tập trung chỉ đạo; các xã tổng kết kiểm điểm đánh giá kết quả công tác PCCCR để rút kinh nghiệm; thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong cộng đồng dân cư về công tác bảo vệ rừng và PCCCR; Hạt Kiểm lâm tăng cường cán bộ kiểm lâm xuống các địa bàn trọng điểm về cháy rừng, hướng dẫn và quản lý chặt chẽ việc đốt nương, rẫy theo quy hoạch; duy trì công tác thông tin báo cáo công tác bảo vệ rừng, PCCCR kịp thời, chính xác; phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm các quy định về PCCCR nhằm răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung.

Ngoài ra, để giải quyết tận gốc nạn cháy rừng, huyện xác định chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa, thay đổi tập quán sản xuất lạc hậu, thực hiện thâm canh tăng vụ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Trên cơ sở đó, huyện đã tiến hành quy hoạch vùng sản xuất nông lâm nghiệp, vùng sản xuất nương rẫy, đẩy nhanh công tác giao đất, giao rừng nhằm xác định rõ trách nhiệm của chủ rừng trong việc PCCCR.

Văn Thông