Nhận thấy điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu của địa phương phù hợp với đặc điểm sinh trưởng, phát triển của cây bí xanh, vụ đông năm 2014,  gia đình anh Nguyễn Trịnh Huy, thôn Đầm Vông, xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất lúa kém hiệu quả sang trồng loại cây này. Trước đó, anh Huy đã lặn lội về tỉnh Phú Thọ để học hỏi kinh nghiệm và thường xuyên nghiên cứu tích lũy kinh nghiệm, kỹ thuật trồng bí qua sách báo và mạng Internet. Lúc đầu anh tiến hành trồng thử trên diện tích gần 1 sào, do chưa có nhiều kinh nghiệm, năng suất chỉ đạt 6 đến 7 tạ /sào, thị trường tiêu thụ chưa ổn định giá bán chỉ đạt 7 đến 9 nghìn đồng/ kg, hiệu quả đem lại chưa cao.

Không dừng ở đó, anh Huy đã chủ động đi tìm thị trường, ký hợp đồng cung cấp rau, quả sạch cho các trường mầm non tiểu học và một số nhà hàng cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn xã. Đầu ra ổn định, đến vụ xuân năm 2016 này, gia đình anh đã nhân  diện tích lên hơn 2 sào,  ước tính 2 sào bí cho thu hoạch 1, 5 tấn quả.

Còn vợ chồng chị Trần Thị Lan thôn 4, xã Phúc Lộc, thành phố Yên Bái sau nhiều lần trăn trở suy nghĩ, chuyển đổi trồng cây gì trên đất lúa không chủ động được nước tưới tiêu thường xuyên, cuối năm 2015, anh chị đã tìm về vùng đất Văn Lang, Phú Thọ để học hỏi kinh nghiệm và mua giống bí xanh về trồng thử trên diện tích 1 sào. Vừa trồng, vừa tích lũy kinh nghiệm, kỹ thuật trồng, ngay từ vụ đầu, trừ chi phí, gia đình anh chị thu lãi được gần 6 triệu. Sau khi trồng thử nghiệm, nhận thấy cây bí xanh đem lại hiệu quả kinh tế cao, vụ xuân hè năm 2016 gia đình chị Lan đã nhân diện tích lên trên 5 sào, dự tính thu 7 tấn quả, với giá bán 12 nghìn đồng/ kg, gia đình chị thu trên 80 triệu đồng.

Do quá trình đô thị hóa, nhiều diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp, nhiều năm qua xã Phúc Lộc đã tập trung tuyên truyền, vận động người dân đưa vào canh tác một số cây trồng như cây mía, cây bí đỏ đồng tiền vàng và một số cây rau màu khác đã đem lại hiệu quả và thử nghiệm với cây bí xanh cho thấy cây được trồng đúng theo mô hình rau an toàn, thời gian sinh trưởng từ khoảng trên 90 ngày; cây có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, thích hợp trên nhiều loại đất khác nhau, có năng suất và chất lượng ổn định, giá trị kinh tế cao.

Điều đặc biệt, cây bí trồng trên diện tích đất lúa khó chủ động về nguồn nước sẽ khắc phục được tình trạng thiếu nước trong sản xuất. Theo ước tính mỗi sào bí có thể đạt gần 1,3 tấn, sau khi trừ chi phí cho thu nhập trên 30-35 triệu đồng/ha/vụ.

Mô hình trồng bí xanh là một cách làm mới mang lại nguồn thu nhập cao cho nông dân cũng là một bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp ở những vùng ven đô. Thành công mô hình trồng bí xanh theo hướng tập trung hàng hóa trên đồng đất thành phố Yên Bái cho thấy việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng và xây dựng các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp sẽ đạt kết quả cao nếu có định hướng đúng đắn, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.

Lê Hương - Thanh Nghị (Đài TT – TH  thành phố Yên Bái)