Nhắc đến bưởi Đại Minh là mọi người đều nhắc ngay đến bưởi Khả Lĩnh, trồng tại thôn Khả Lĩnh, xã Đại Minh, huyện Yên Bình bởi đây chính là "dòng bưởi tổ" sản sinh ra đặc sản bưởi tiến vua của xã Đại Minh thơm ngon nức tiếng.
"Giống bưởi Khả Lĩnh có nguồn gốc từ cây bưởi cổ thụ hàng trăm năm tuổi được trồng ở thôn Khả Lĩnh. Nhiều đời qua, người dân nơi đây rất đỗi tự hào vì có giống bưởi mọng nước, vị thanh, ngọt đậm đà, thơm ngon, từ xưa đã được dùng để tiến vua" - ông Nguyễn Mạnh Ân, một hộ trồng bưởi ở thôn Khả Lĩnh tự hào về giống bưởi đặc sản quê hương.
Ông Ân còn kể, bưởi Khả Lĩnh có được như vậy là nhờ trồng trên vùng đất phù sa màu mỡ, khí hậu ôn hòa, mát mẻ ven bờ sông Chảy, cộng thêm bàn tay cần cù chăm bẵm của người dân nên có chất lượng cao và trở nên có tiếng. Mỗi vụ bưởi qua, người dân trong làng lại xôn xao bàn tán về vườn nào cho sai quả, chất lượng ngon chuẩn vị quê, rồi họ bàn đến chuyện nhà ai đông khách, bán được giá... Và khỏi phải nói, những ngày này, những gia đình có vườn bưởi đẹp, quả bưởi tròn đều, tép mọng, ngọt thơm thì tha hồ tiếp khách.
Bưởi Đại Minh (Ảnh tư liệu)
Vài năm trở lại đây, câu chuyện về vườn bưởi đẹp, cây bưởi ngon càng được quan tâm hơn khi huyện Yên Bình tổ chức Hội thi để chấm điểm vườn bưởi, cây bưởi đẹp trên địa bàn 2 xã có diện tích bưởi lớn nhất là Đại Minh và Hán Đà.
Ông Nguyễn Thành Đạt - Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Yên Bình cho biết: "Việc tổ chức Hội thi nhằm khuyến khích các hộ dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc chăm sóc cây bưởi, nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm, xây dựng vườn bưởi thông thoáng, sạch đẹp phát triển theo hướng hữu cơ".
Bưởi Khả Lĩnh có vị thanh, ngọt thơm.
Tham gia Hội thi "Vườn bưởi đẹp, cây bưởi đẹp” năm 2023, xã Đại Mình đã lựa chọn được 10 hộ trồng bưởi từ 6 thôn trong xã. Tất cả các cây bưởi, vườn bưởi đều lựa chọn kỹ càng đảm bảo thuần giống bưởi Khả Lĩnh, cây có tuổi đời trên 30 năm. Những mô hình vườn bưởi đẹp phải có diện tích từ 0,5ha đến 1,5ha; vườn đảm bảo sạch sẽ, thoáng mát, cây cùng số năm tuổi được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ. Cây bưởi đẹp được chọn dự thi phải đảm bảo các tiêu chí: cây có tán tròn đều, lá xanh tốt, cây sai quả, chất lượng quả ngon.
Được chọn dư thi năm nay, ông Nguyễn Văn Thông ở thôn Minh Thân, xã Đại Minh kỳ vọng vườn bưởi 200 gốc trên 30 năm tuổi của gia đình sẽ đạt giải cao. Đó sẽ là sự ghi nhận cho công chăm sóc của gia đình suốt cả năm qua, khẳng định cho ông về kỹ thuật canh tác và là cơ hội để mở rộng thị trường, nâng cao giá trị thu nhập.
Ông Thông chia sẻ: "Tôi thường vận dụng kiến thức trồng, chăm sóc bưởi từ các lớp ứng dụng khoa học kỹ thuật tại địa phương cùng với kinh nghiệm thực tế bản thân để nâng cao chất lượng vườn bưởi. Qua mỗi mùa dự thi, chất lượng bưởi của gia đình không ngừng được nâng lên, việc xuất bán cũng dễ dàng, được giá hơn. Mỗi năm tôi cũng cố gắng cho ra những sản phẩm mới độc đáo hơn như: các sản phẩm bưởi ghép, bưởi da xanh, bưởi Soi Hà, bưởi Diễn...".
Ban tổ chức Hội thi năm trước chấm điểm tại vườn bưởi của gia đình ông Nguyễn Văn Thông.
Giống bưởi Khả Lĩnh có đặc tính khá độc đáo, đó là cây bưởi càng lớn tuổi thì càng quý. Người ở thôn Khả Lĩnh hay truyền tai nhau, bưởi cao niên gốc bám chặt vào đất, rễ chắc dẫn chất nuôi cây; cây đủ chất cho tán rộng, quả càng đều đặn, càng cho vị thanh, ngọt nước. Nên người mua quen cũng có kinh nghiệm khi đến Đại Minh đã thích tìm mua quả từ những cây bưởi già, thường gọi là bưởi cỗi.
Chính vì thế, ông Nguyễn Kiều Hưng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đại Minh mong muốn: "Thời gian qua, tỉnh Yên Bái, huyện Yên Bình đã có nhiều chính sách hỗ trợ người dân phát triển vùng cây ăn quả. Cây bưởi ở xã đã giúp người dân nâng cao trình độ canh tác, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật góp phần nâng cao năng suất và áp dụng các mô hình vườn bưởi kiểu mẫu, vườn bưởi hữu cơ... Tuy nhiên, đối với những cây bưởi nhiều năm tuổi đã có dấu hiệu già, cỗi rất cần những kỹ thuật chăm sóc đặc biệt nên rất mong tiếp tục nhận được sự quan tâm của các nhà khoa học để giúp người dân giữ lại những cây bưởi quý, giữ được nguồn gen giống bưởi Khả Lĩnh lâu dài".
Theo ông Hưng, Hội thi sẽ giúp người trồng bưởi có thêm kiến thức để duy trì, phát triển giống bưởi đặc sản. Nòng cốt trong việc phát triển hơn nữa chính là các hộ gia đình có truyền thống trồng bưởi lâu năm, sản phẩm bưởi ngon có uy tín phải truyền đạt kiến thức cho các hộ khác, không chỉ riêng ở xã mà còn các địa phương lân cận.
Hội thi Cây bưởi đẹp, vườn bưởi đẹp huyện Yên Bình năm 2023, tiến tới Ngày hội khám phá danh thắng quốc gia hồ Thác Bà và sản vật bưởi Đại Minh, huyện Yên Bình năm 2023 sắp diễn ra từ ngày 10 đến 13/11 tới đây sẽ là dịp để giới thiệu, quảng bá hình ảnh, sản phẩm bưởi Đại Minh, tôn vinh giá trị cây bưởi và người trồng bưởi gắn với phát triển du lịch.
Hoài Văn
.jpg)
