Từ 3 năm trước, gia đình bà Phạm Thị Quy, thôn Khe Cỏ, xã An Thịnh đã có 5 ha quế đăng ký tham gia dự án trồng quế hữu cơ của Công ty OLAM Việt Nam. Theo cách trồng này, bà Quy đã tận dụng phụ phẩm nông nghiệp kết hợp men vi sinh làm phân bón, sử dụng thảm thực vật để tạo độ ẩm, độ xốp và cải thiện độ màu mỡ cho đất.
Bà Quy cho biết: "Từ khi chuyển sang trồng quế hữu cơ, tôi thấy việc chăm sóc đơn giản hơn; đồng thời, nâng cao được giá trị, giữ vững thương hiệu quế của địa phương và góp phần bảo vệ môi trường tốt hơn”.
Gia đình ông Trần Văn Tráng, thôn Khe Dứa, xã Viễn Sơn có khoảng 10 ha quế thì có hơn 3 ha sản xuất theo phương pháp hữu cơ, từ năm 2020.
Ông Tráng cho biết: "Tôi đăng ký với Công ty TNHH Hương gia vị Sơn Hà để sản xuất quế theo phương pháp hữu cơ. Qua một thời gian sản xuất theo phương pháp này thấy hiệu quả rõ rệt, giá quế cao hơn, môi trường được đảm bảo, đất không bị bạc màu. Thời gian tới, tôi sẽ tập trung chuyển hết diện tích quế của gia đình sang phương pháp canh tác bằng hữu cơ để nâng cao hơn nữa giá trị cây quế của gia đình”.
Hiện, xã Viễn Sơn có trên 2.600 ha quế thì có trên 1.768 ha quế sản xuất theo phương pháp hữu cơ; trong đó, Công ty OLAM 63 hộ với diện tích 312 ha; Công ty TNHH Hương gia vị Sơn Hà 53 hộ với diện tích trên 440 ha; sản xuất theo chuỗi quế hữu cơ 2023 (Nghị quyết 69 của HĐND tỉnh) là 1.016 ha. Bình quân mỗi năm, thu nhập từ cây quế mang về cho xã nguồn thu gần 60 tỷ đồng. Theo đánh giá của xã, quế sản xuất theo phương pháp hữu cơ giá bán bình quân cao hơn quế thường khoảng 2.000 đồng/kg.
Ông Doãn Hải Sơn - Phó Chủ tịch UBND xã Viễn Sơn cho biết: "Để giữ vững thương hiệu, Chỉ dẫn địa lý quế Văn Yên, thời gian qua, xã tập trung thực hiện có hiệu quả chuỗi liên kết sản xuất theo Nghị quyết 69 của HĐND tỉnh. Đồng thời, phối hợp với các công ty, doanh nghiệp sản xuất, chế biến thu mua các sản phẩm từ quế tổ chức ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với người dân để bà con yên tâm sản xuất, tạo thành chu trình khép kín từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm góp phần nâng cao thu nhập cho bà con nông dân”.
Huyện Văn Yên có diện tích quế trên 55.000 ha, được trồng phân bổ tại tất cả các xã, thị trấn. Diện tích quế hữu cơ đã được chứng nhận đến nay là 7.218 ha; dự kiến tổng diện tích quế hữu cơ thực hiện đến hết năm 2023 là 15.115 ha. Bình quân mỗi năm huyện Văn Yên xuất ra thị trường khoảng 6.000 tấn vỏ quế khô các loại, tận thu trên 65.000 tấn cành lá quế và hơn 50.000 m3 gỗ quế, chưng cất tinh dầu quế đạt 300 tấn; tổng doanh thu sản phẩm quế đạt trên 800 tỷ đồng mỗi năm.
Hiện nay, quế hữu cơ trên địa bàn huyện được các công ty như: Công ty Hương gia vị Sơn Hà; Công ty OLAM; Công ty Visimex; Hợp tác xã Bình An... đang thu mua ổn định cho người dân và giá quế hữu cơ được các đơn vị thu mua với giá cao hơn quế thông thường tùy theo sản phẩm quế khô, quế tươi và theo hàm lượng tinh dầu (thông thường quế hữu cơ thường được các đơn vị mua tăng từ 5 - 10% giá trị so với quế thông thường).
Để nâng cao giá trị kinh tế từ cây quế nhằm giữ vững thương hiệu và Chỉ dẫn địa lý quế Văn Yên, thời gian qua, UBND huyện đã chỉ đạo ngành nông nghiệp huyện, đội ngũ cán bộ khuyến nông viên cơ sở phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất quế từ khâu ươm cây giống, trồng, chăm sóc, thu hoạch và chế biến sản phẩm.
Vận động người dân sản xuất quế theo hướng hữu cơ, bền vững; phối hợp với một số đơn vị, doanh nghiệp, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Yên Bái... tổ chức tập huấn cho người dân về kỹ thuật sản xuất quế bền vững theo hướng hữu cơ và liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm quế. Qua đó, đã giúp người sản xuất quế từng bước nắm bắt và áp dụng tốt kiến thức vào thực tế sản xuất như: kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến, bảo quản sản phẩm quế; tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật nguồn gốc sinh học; hạn chế phân bón hóa học và không sử dụng thuốc trừ cỏ...
Ông Hà Đức Anh - Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: "Huyện đã và đang tập trung triển khai xây dựng các vùng chuyên canh cây quế, trọng tâm là các xã đã được cấp chỉ dẫn địa lý, chú trọng tới sản xuất quế hữu cơ và các sản phẩm quế sạch. Đồng thời, tiếp tục giới thiệu, quảng bá và tham gia các chương trình xúc tiến đầu tư, xuất khẩu các sản phẩm quế do các cơ quan có thẩm quyền tổ chức. Cùng với đó, kiểm soát tốt nguồn cung ứng giống và áp dụng khoa học và công nghệ trong canh tác, phòng trừ sâu bệnh hại quế, kiểm soát tốt các sản phẩm đầu ra của quế, phấn đấu đến năm 2025 toàn huyện có khoảng 35.000 ha quế được sản xuất theo quy trình hữu cơ đạt tiêu chuẩn quốc tế nhằm nâng cao giá trị, mở rộng thị trường xuất khẩu, bảo đảm giữ vững thương hiệu, vị thế quế Văn Yên trên thị trường trong nước và quốc tế”.
Thanh Tân
