Xã Vũ Linh, huyện Yên Bình có khoảng 200 hộ ven hồ tham gia hoạt động thả lưới, đánh tôm, câu... trên hồ Thác Bà theo mùa vụ, trong đó có trên 60 hộ hoạt động thường xuyên. Thông qua các buổi họp thôn và lồng ghép, xã tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện đúng quy định về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ bãi cá đẻ tự nhiên trong mùa cá lên sinh sản; đồng thời, tổ chức cho các hộ hoạt động thường xuyên ký cam kết.
Đồng chí Trần Văn Hiền - Chủ tịch UBND xã Vũ Linh chia sẻ: "Định kỳ 3 tháng một lần, xã thực hiện kiểm tra hoạt động khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên hồ, riêng mùa cá sinh sản sẽ tiến hành kiểm tra mỗi tháng 2 lần hoặc nhiều hơn tùy tình hình thực tế”.
Đó là một trong những hoạt động cụ thể ở cơ sở thực hiện Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 30/7/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng chí Nguyễn Xuân Sang - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT)NN&PTNT tỉnh Yên Bái cho biết: "Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị 19, Sở NN&PTNT tỉnh đã chủ động tham mưu, ban hành, chỉ đạo các phòng chuyên môn triển khai thực hiện công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên địa bàn toàn tỉnh. Sở đã xây dựng, trình UBND tỉnh kế hoạch thực hiện Chương trình bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh Yên Bái đến năm 2030; tham gia ý kiến vào Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 ban hành tại Quyết định số 389/QĐ/TTg, ngày 9/5/2024 của Chính phủ”.
Bên cạnh đó, Sở đã phối hợp thực hiện bảo đảm trật tự an toàn giao thông, trật tự xã hội và thực hiện kế hoạch kiểm tra chuyên đề hoạt động khai thác, nuôi trồng, kiểm tra vi phạm hành chính trong hoạt động thủy sản, giao thông đường thủy; triển khai hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng quy định trong hoạt động khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và bảo vệ bãi cá đẻ tự nhiên trong mùa cá lên sinh sản tại hồ Thác Bà; tuyên truyền về danh mục nghề, ngư cụ cấm khai thác thủy sản và khu vực cấm khai thác thủy sản có thời hạn trên sông Hồng, trên hồ Thác Bà.
Từ năm 2014 - 2018, Sở NN&PTNT tỉnh đã phối hợp với Công an huyện Yên Bình, huyện Lục Yên tuần tra, kiểm soát tình hình khai thác thủy sản trên hồ Thác Bà; phối hợp với lực lượng thanh tra giao thông đường thủy nội địa tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm liên quan đến hoạt động khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Kết quả đã tổ chức thanh tra, kiểm tra 93 cuộc; xử phạt 24 vụ vi phạm hành chính, hành vi vi phạm chủ yếu là sử dụng kích điện để khai thác thủy sản.
Từ năm 2019 đến tháng 6/2024, Sở đã phối hợp với UBND huyện Yên Bình nắm bắt thông tin và tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trong khai thác thủy sản trên hồ Thác Bà với 4 chuyến kiểm tra đột xuất, 201 chuyến tuần tra, xử lý hành chính 6 vụ... và xây dựng 6 biển báo cấm khai thác cá trong mùa cá lên sinh sản trên bãi cá đẻ tự nhiên.
Tuy nhiên, hoạt động tuần tra và ngăn chặn, xử lý các đối tượng khai thác thủy sản trái phép trên hồ Thác Bà gặp nhiều khó khăn vì địa hình phức tạp, diện tích mặt nước hồ rộng lớn cũng như phương tiện tuần tra, kiểm soát và nhân lực, kinh phí hạn chế. Kinh phí dành cho công tác tuyên truyền, vận động nhân dân còn hạn chế và thiếu cơ chế phát huy sự tham gia, giám sát từ cộng đồng dân cư trong công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản...
Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Chỉ thị 19, cần tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, cộng đồng và xã hội về vai trò, giá trị của nguồn lợi thủy sản và các hệ sinh thái thủy sinh; phổ biến các quy định của pháp luật có liên quan đến bảo tồn, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản…
Đồng thời, tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản, khu vực cấm khai thác thủy sản có thời hạn.
Bên cạnh đó, khi các kiến nghị, đề xuất về chính sách hỗ trợ các tổ chức cộng đồng tham gia bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản, đấu tranh ngăn chặn những vi phạm pháp luật trong khai thác thủy sản; về tàu công vụ, nhân sự làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát; về kinh phí trang bị tàu, thuyền phục vụ tuần tra, kiểm soát được giải quyết sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Nguyễn Thơm
