Tỉnh ủy, UBND tỉnh Yên Bái đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chính sách tài chính tiền tệ một cách sát sao. Các chính sách này đã phát huy vai trò là công cụ điều tiết vĩ mô, từng bước ổn định nền kinh tế địa phương. Nổi bật là thực hiện giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) phải nộp của quý IV năm 2008 và số thuế phải nộp của năm  2009 cho các doanh nghiệp nhỏ; giãn thời gian nộp thuế TNDN trong 9 tháng với 70% số thuế phải nộp sau khi giảm với doanh nghiệp sản xuất gia công chế biến nông lâm sản, thủy sản, dệt may sang năm 2010; giảm 50% mức thuế suất giá trị gia tăng (GTGT) từ 1/2/2009 – 31/12/2009 với 19 nhóm mặt hàng... với tổng số tiền giãn, miễn khoảng 30 tỷ đồng.

Trong điều kiện hết sức khó khăn, Yên Bái vẫn ưu tiên tháo gỡ cho sản xuất kinh doanh bằng việc ban hành Quyết định 328/2009/QĐ-UB hỗ trợ một số sản phẩm của địa phương. Trong đó, sản phẩm sắn tinh bột hỗ trợ 100% lãi suất vay ngân hàng thương mại sau khi trừ hỗ trợ lãi suất theo Quyết định 131/QĐ-TTg và hỗ trợ cước vận chuyển 50 đồng/kg sắn củ cho nông dân trong vùng nguyên liệu thông qua trợ giá mua để các cơ sở chế biến mua hết sắn củ cho nông dân; sản phẩm chè, tỉnh hỗ trợ 100% lãi suất ngân hàng sau khi trừ 4% suất theo Quyết định 131/2009/QĐ-TTg; đũa gỗ, giấy đế, ván ép, đá bột siêu mịn, Fenspat bột, sứ cách điện... được hỗ trợ thêm 2% lãi suất ngoài hỗ trợ của Chính phủ. Quyết định 328 của UBND tỉnh cũng hỗ trợ xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường cho các doanh nghiệp thực hiện xuất khẩu trực tiếp, theo đó sẽ hỗ trợ 100 triệu đồng cho 1 triệu USD giá trị xuất khẩu...

Các chính sách tài chính đã góp phần quan trọng đưa nền kinh tế từng bước phục hồi trong những tháng đầu năm. Từ chỗ sản xuất hết sức khó khăn khi bước vào năm  2009 với 10.000 tấn tinh bột sắn, 3.000 tấn chè khô tồn kho; sản xuất felspat giảm 52% so với cùng kỳ, sứ điện giảm 28%, giấy đế giảm 61,7%, may xuất khẩu giảm 85%, giấy in vàng mã giảm 41,5%... tới đầu tháng 4/2009, tình hình kinh tế của tỉnh đã có những dấu hiệu ổn định.

Trong sản xuất nông nghiệp, Yên Bái đã phục hồi cơ bản diện tích ruộng bị vùi lấp, ảnh hưởng do cơn bão số 4, số 6 và cấy vượt kế hoạch vụ đông xuân. Công nghiệp tăng trưởng 54,3% so với cùng kỳ, riêng khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng gấp đôi. Các sản phẩm tăng khá là: xi măng tăng 6,3 lần; grafit tinh lọc tăng 2,7 lần;  quặng sắt tăng 2,4 lần. Kim ngạch xuất khẩu tăng 40,4% cùng kỳ, sản xuất chè, giấy đế, tinh bột sắn, sứ điện đang phục hồi trở lại nhờ nỗ lực tìm kiếm thị trường, giảm chi phí giá thành và chính sách hỗ trợ của Nhà nước, của địa phương. Vốn đầu tư phát triển của Nhà nước trong quý I/2009 tăng tới 80,4%; các công trình xây dựng chuyển tiếp từ năm 2008 đẩy nhanh tiến độ nhờ áp dụng cơ chế chỉ định thầu; giá trị giải ngân công trình đầu tư vốn trái phiếu Chính phủ đạt 66,9% kế hoạch.

Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước Yên Bái- ông Bùi Trung Thu cho biết: “Các ngân hàng chủ động hạ lãi suất cho vay theo Chỉ thị 06/CT-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước; cơ cấu lại thời hạn trả nợ với các khoản nợ không đúng hạn cho nông dân và doanh nghiệp gặp khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm”. Tính đến 31/3/2009, các ngân hàng thương mại ở Yên Bái đã giải ngân hỗ trợ lãi suất cho 1.040 khách hàng, tổng dư nợ 464 tỷ đồng, bao gồm: 177 doanh nghiệp; 7 hợp tác xã; gần 900 hộ gia đình, tổng số lãi suất hỗ trợ là 830 triệu đồng.

Tỷ lệ cho vay hỗ trợ lãi suất bằng 11,2% tổng dư nợ, tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng dư nợ ngắn hạn là 27,49%. Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Yên Bái đã thực hiện bảo lãnh vay vốn theo Nghị định 151 và Nghị định 106/NĐ-CP. Với các dự án đang đầu tư, số vốn được Ngân hàng Phát triển Việt Nam bảo lãnh năm 2009 là 93 tỷ đồng, giải ngân đến hết 31/3/2009 là 39 tỷ đồng, dự kiến hết tháng 6/2009 giải ngân gần 56 tỷ đồng và hoàn thành giải ngân trong năm. Đối với các khoản vay theo chương trình kiên cố hoá kênh mương, giao thông nông thôn, kế hoạch thông báo là 80 tỷ đồng, nguồn vốn này tỉnh phấn đấu giải ngân xong trong năm 2009.

Năm 2009, Yên Bái phấn đấu tăng trưởng kinh tế từ 12,5 - 13%. Đây là mức tăng trưởng có thể đạt được nếu tỉnh kiên trì thực hiện có hiệu quả các giải pháp của Chính phủ về ngăn chặn suy giảm, duy trì tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Đề xuất của Yên Bái là Chính phủ cho phép các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là sản xuất chế biến nông lâm sản đang gặp khó khăn được gia hạn nộp thuế GTGT mà không tính phạt chậm nộp thuế với các khoản thuế GTGT còn nợ hoặc mới phát sinh đến hết tháng 6/2009.

Tuấn Anh