Ngày 26/12/2011, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Thông tư số 45/2011/TT-BTNMT hướng dẫn xác định diện tích đất sử dụng không đúng mục đích, diện tích đất lấn, chiếm, diện tích đất chưa sử dụng theo đúng quy định để tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (SDĐPNN) theo quy định tại khoản 6 và khoản 7 Điều 7 của Luật Thuế SDĐPNN. Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 10/2/2012.

Theo đó, đối tượng áp dụng gồm: cơ quan quản lý nhà nước; cơ quan tài nguyên và môi trường, cơ quan thuế, cán bộ địa chính xã, phường, thị trấn và các cơ quan khác có liên quan; người sử dụng đất (SDĐ), tổ chức và cá nhân khác có liên quan.

Đất sử dụng không đúng mục đích quy định tại khoản 6 Điều 7 của Luật Thuế SDĐPNN là đất đang sử dụng vào mục đích thuộc đối tượng chịu thuế quy định tại Điều 2 của Luật Thuế SDĐPNN (mục đích chịu thuế) nhưng không đúng với mục đích SDĐ ghi trong Giấy chứng nhận quyền SDĐ hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền SDĐ ở hoặc Giấy chứng nhận quyền SDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích SDĐ hoặc giấy tờ khác về quyền SDĐ quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của Luật Đất đai (giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ), kể cả các trường hợp đang sử dụng vào một mục đích, nhưng trong giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ ghi sử dụng vào nhiều mục đích.

Trường hợp đang sử dụng vào nhiều mục đích, nhưng trong giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ ghi sử dụng vào một mục đích (trừ trường hợp đất ở của hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng kết hợp với mục đích khác); trường hợp trong giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ ghi sử dụng vào nhiều mục đích và thực tế đang sử dụng vào nhiều mục đích, nhưng một trong các mục đích đang sử dụng không đúng với mục đích ghi trong giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ.

Trường hợp trong giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ ghi sử dụng vào mục đích chịu thuế SDĐPNN, nhưng hiện đang sử dụng vào mục đích khác không phải là mục đích chịu thuế SDĐPNN thì cũng được xác định là đất sử dụng không đúng mục đích. Trường hợp người SDĐ đang có nhiều loại giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ thì căn cứ vào giấy tờ có thời điểm ký gần nhất để xác định.

Trường hợp người SDĐ có giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ mà không xác định rõ mục đích SDĐ, nhưng trong hồ sơ thủ tục hành chính về đất đai (hồ sơ giao đất, cho thuê đất, đăng ký quyền SDĐ, chuyển mục đích SDĐ) có thể hiện mục đích SDĐ thì xác định mục đích SDĐ theo hồ sơ thủ tục hành chính đó.

Đất lấn quy định tại khoản 7 Điều 7 của Luật Thuế SDĐPNN là phần diện tích đất tăng thêm đang sử dụng vào mục đích chịu thuế SDĐPNN, có nguồn gốc do người đang SDĐ tự chuyển dịch mốc giới, ranh giới sang đất đã có chủ sử dụng hợp pháp hay sang đất do Nhà nước quản lý mà không được chủ SDĐ cho phép hoặc không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.

Trường hợp diện tích thửa đất sau khi đo đạc lại có thay đổi tăng so với giấy tờ hợp pháp về quyền SDĐ, nhưng không thay đổi mốc giới, ranh giới thửa đất thì phần diện tích tăng thêm không xác định là đất lấn.

Đất chiếm quy định tại khoản 7 Điều 7 của Luật Thuế SDĐPNN là đất đang sử dụng vào mục đích chịu thuế SDĐPNN, có nguồn gốc thuộc một trong các trường hợp: là đất do người đang SDĐ tự bao chiếm đất của Nhà nước quản lý hoặc bao chiếm đất đã có chủ sử dụng hợp pháp mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền hay chủ SDĐ cho phép; đất được cơ quan nhà nước tạm giao, giao có thời hạn, cho thuê hay được người SDĐ khác cho thuê, cho mượn để sử dụng, nhưng hết thời hạn tạm giao, thời hạn giao, thời hạn thuê, thời hạn mượn mà chưa làm thủ tục gia hạn và không trả lại đất; đất mà Nhà nước đã có quyết định thu hồi và đã thanh toán xong tiền bồi thường và hỗ trợ theo quy định của pháp luật cho người bị thu hồi đất, nhưng sau thời hạn bàn giao đất cho Nhà nước, người bị thu hồi đất vẫn đang tiếp tục sử dụng; đất đang sử dụng do không chấp hành bản án hoặc quyết định của Toà án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án, quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đã có hiệu lực thi hành.

Thông tư cũng quy định về đất chưa sử dụng theo đúng quy định thuộc trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 7 của Luật Thuế SDĐPNN là đất được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền SDĐ (trừ đất ở thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình, cá nhân) để SDĐ vào mục đích chịu thuế SDĐPNN, nhưng không được sử dụng trong thời hạn mười hai (12) tháng liền hoặc tiến độ SDĐ chậm hơn hai bốn (24) tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ ngày nhận bàn giao đất trên thực địa hoặc ngày ký cấp Giấy chứng nhận (đối với trường hợp Nhà nước công nhận quyền SDĐ) mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền SDĐ cho phép và Nhà nước chưa thực hiện thu hồi đất đó.

Diệu Linh