Phóng sự là một trong những thể loại báo chí khó đối với người viết. Khó nhưng phóng sự có sức hấp dẫn riêng của mình. Bạn đọc báo cũng đặc biệt yêu thích thể loại này. Điều đó đã lý giải vì sao cuộc thi viết phóng sự trên Báo Yên Bái các năm gần đây liên tục được tổ chức và thu hút được mối quan tâm của những người cầm bút cũng như bạn đọc.

Nét nổi bật và đặc sắc nhất của cuộc thi viết phóng sự trên Báo Yên Bái năm 2012 - 2013 chính là sự góp mặt của hai tác phẩm phóng sự dài kỳ mà ba cuộc thi trước chưa có. Phải khẳng định rằng, đây chính là kết quả của sự định hướng chỉ đạo, quan tâm sát sao, tạo điều kiện và động viên, khuyến khích của Ban biên tập đối với công tác phóng viên. Lợi thế của một phóng viên nhiều năm theo dõi hoạt động của ngành sản xuất, chế biến, kinh doanh chè đã giúp tác giả Thanh Phúc hoàn thành phóng sự 5 kỳ: “Liên kết - sự sống còn của ngành chè”.

Tác phẩm thể hiện một quá trình lao động lâu dài, tích lũy kinh nghiệm của người viết chứ không đơn thuần trong ngày một ngày hai. Sắp xếp, phân tích khoa học các dữ liệu, lập luận chặt chẽ, tác giả đã đưa ra những đánh giá và nhận định về thực trạng sản xuất, chế biến, kinh doanh chè của tỉnh Yên Bái hiện nay.

Để cây chè thực sự là thế mạnh của tỉnh, phát huy hiệu quả trong công cuộc xóa đói giảm nghèo, giúp ổn định cuộc sống của hàng vạn nông hộ và xây dựng thương hiệu  chè Yên Bái, liên kết là giải pháp duy nhất. Cũng là một sản phẩm nổi tiếng của Yên Bái, cây quế có dịp trở lại với bạn đọc qua tác phẩm phóng sự 4 kỳ: “Nâng cao vị thế quế Văn Yên” của tác giả Đình Tứ - Hùng Cường.

Văn Yên có vùng quế nổi tiếng và thương hiệu quế Văn Yên đã trở thành niềm tự hào của cả Yên Bái. Không chỉ là một loại cây giúp xóa đói giảm nghèo và làm giàu mà đối với đồng bào Dao - cây quế còn là một thực thể không thể thiếu trong đời sống văn hóa cộng đồng. Có rất nhiều niềm vui nhưng người dân vùng quế hôm nay cũng chứa chất không ít nỗi niềm. Giải quyết đồng bộ các giải pháp về trước mắt cũng như lâu dài mới thực sự là hướng phát triển cây quế bền vững. Những đánh giá, nhận định và đề xuất một số giải pháp sát thực của tác giả đã có tác động tốt đối với lãnh đạo tỉnh Yên Bái và huyện Văn Yên.

Nhịp sống mỗi ngày mở ra bao điều mới và mời gọi các nhà báo đồng hành. Cuộc thi viết phóng sự năm 2012 - 2013 của Báo Yên Bái vẫn tiếp tục ưu tiên những tác phẩm viết về vùng cao. Các tác phẩm: “Cứ đẻ, “đã có Nhà nước nuôi”! của tác giả Ngọc Sơn, “Chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ vùng cao: Tập tục khó “nhổ”! của tác giả Thanh Ba, “Lệ làng” gần hơn “phép nước” của tác giả Hoàng Nhâm đã phản ánh chân thực về một số quan niệm lạc hậu vẫn còn sót lại trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao cần tiếp tục loại bỏ.

Tuy nhiên cũng rất đáng mừng khi tại các địa phương vùng cao đã có những cán bộ lãnh đạo “biết đi trước, nhìn xa...” nên đồng bào bớt khổ. Đó là nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã Nà Hẩu (Văn Yên) cùng ý thức gương mẫu đi đầu của đội ngũ cán bộ, đảng viên đã mạnh mẽ, quyết liệt xóa bỏ việc thách cưới cao, giúp bao đôi bạn trẻ xây dựng hạnh phúc gia đình mà không phải lo trả nợ trong phóng sự “Tuyên chiến với hủ tục” của tác giả Minh Thúy - Thanh Tân.

Tác giả Quang Tuấn đưa bạn đọc đến với Mù Cang Chải để hiểu hơn thực tế “Gian nan “truyền nghề”, nâng cao chất lượng cuộc sống thông qua đào tạo nghề cho đồng bào dẫu còn lắm khó khăn nhưng cũng đã có chuyển biến tích cực. Ở tác phẩm “Những cây rơm “nghị quyết” của tác giả Phương Thùy đã cho thấy hiệu quả thiết thực của công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi nhận thức, hành vi về phòng chống đói rét cho gia súc trong mùa đông nhờ dự trữ rơm khô.

Mỗi tác phẩm phóng sự là kết quả của một quá trình lao động sáng tạo nghiêm túc của người cầm bút. Trí tuệ, công sức, đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội của họ đã làm nên sức mạnh thuyết phục, tác động tích cực với những định hướng, giải pháp, đề xuất hợp lý. Phóng sự “Cần thực hiện ngay chính sách hỗ trợ cho học sinh bán trú ở Trấn Yên” của tác giả Nguyễn Giang đã ngay lập tức giúp địa phương chấn chỉnh thực hiện đảm bảo quyền lợi chính đáng của học sinh bán trú được thụ hưởng. Đề tài không mới nhưng tác giả Anh Dũng lại có cách tiếp cận riêng của mình và lên tiếng một cách nhẹ nhàng song kiên quyết để bảo vệ những người dân nghèo phải chịu thiệt thòi qua tác phẩm “Nghịch lý ở Đồng Khê”.

Những phần việc dành cho các ngành chức năng, những vấn đề cần được khắc phục kịp thời, những bài học kinh nghiệm cùng với lời cảnh báo người dân tham gia hoạt động sản xuất chế biến gỗ hết sức cẩn trọng khi “Nghề gỗ bóc ở Yên Bình: Tăng trưởng “nóng”! chính là sự trải nghiệm thực tế của tác giả Lê Phiên. Khắc phục tình trạng “Chăn nuôi bò dậm chân... đi xuống”, tác giả Hồng Khanh trên cơ sở của những tồn tại và vướng mắc đang hiện hữu đã đưa ra các kiến nghị giải quyết phù hợp với thực tế.

Đau đáu cùng lộ trình xây dựng thị xã Nghĩa Lộ văn hóa - du lịch, tác giả Minh Đức - Nguyễn Nhật Thanh trong phóng sự “Trăn trở Mường Lò” đã góp thêm những ý kiến tâm huyết để mục tiêu phấn đấu của thị xã sớm trở thành hiện thực. Hẳn đây không chỉ riêng là mong ước của tác giả mà còn của những người dân vùng Mường Lò tha thiết yêu quê hương.

 gần 100 tác phẩm dự thi; 50 tác phẩm chọn vào vòng chung khảo để cân nhắc, lựa chọn; 19 tác phẩm có tên trong danh sách giải sau khi đặt lên bàn cân đo “một chín, một mười” đã phản ánh phần đa chất lượng khá đồng đều trong suốt cả chặng thi. Đó là một thành công xây nên từ những nền móng vững chắc không chỉ trong ngày một ngày hai. Cuộc thi viết phóng sự trên Báo Yên Bái năm 2012 - 2013 đã khép lại. Chặng đường mới của các nhà báo lại tiếp tục bắt đầu với những đề tài đang đón đợi trong hiện thực cuộc sống. Không chỉ đi, không chỉ suy nghĩ, không chỉ lao động sáng tạo, quan trọng hơn là những người cầm bút luôn rung cảm và yêu mến cuộc đời. Bởi thế cho nên, những trang viết sống động nhịp đời đã tạo mạch nguồn sức sống bền lâu của các tác phẩm trong lòng bạn đọc.           

T.K